Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 38، شماره 3 - ( 1402 )
جلد 38 شماره 3 صفحات 422-411 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1402/5/29 | پذیرش: 1402/6/27 | انتشار: 1402/7/10
دریافت: 1402/5/29 | پذیرش: 1402/6/27 | انتشار: 1402/7/10
How to cite this article
Miri E, Amirahmadi A, Akbari E. Developing an Integrated Decision-Making Model Based on RS and GIS to Identify the Geomorphotourist Capabilities of Tajnood Valley and Hemmatabad Desert. GeoRes 2023; 38 (3) :411-422
URL: http://georesearch.ir/article-1-1522-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1522-fa.html
میری الهام، امیراحمدی ابوالقاسم، اکبری الهه. ارایه مدل تلفیقی تصمیمگیری براساس سنجش از دور و GIS برای شناسایی قابلیتهای ژئومورفوتوریستی حوضه تجنود و کویر همت‌آباد. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1402; 38 (3) :411-422
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
الهام میری1، ابوالقاسم امیراحمدی1، الهه اکبری2
1- گروه ژئومورفولوژی و اقلیم‌شناسی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
2- گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
2- گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
چکیده (319 مشاهده)
اهداف: شناسایی قابلیتهای ژئومورفوتوریستی یک منطقه میتواند منجر به جذب گردشگر، برنامه ریزی برای ژئوتوریسم پایدار و بهبود زیرساخت‌ها شود. هدف از مطالعه حاضر ارایه یک مدل تلفیقی تصمیمگیری براساس سنجش از دور و GIS برای شناسایی قابلیتهای ژئومورفوتوریستی حوضه تجنود و کویر همت‌آباد در شهرستان زیرکوه است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کمّی-پیمایشی بوده و در سال 1401-1402 در شهرستان زیرکوه در استان خراسان جنوبی انجام شد. در این پژوهش بعد از شناسایی لندفرم‌ها و عوارض ژئومورفولوژی و ژئوسایتها از طریق سنجش از دور، از روش‌های فاسیلوس، GAM، کومانسکو برای اولویت‌دهی و ارزش‌دهی پتانسیل‌های ژئوتوریستی شامل ژئوسایتها، ژئومورفوسایت‌ها و نیز سایت‌های فرهنگی و اقتصادی استفاده شد. در نهایت، از مدل تلفیقی فاسیلوس-گام-کومانسکو (FA-CO-GM) براساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد تا فاکتورهای متعدد که در هر مدل به طور جداگانه در نظر گرفته شده، با هم تلفیق شود و از مزایای همه مدل‌ها استفاده شود.
یافته‌ها: نقشه نهایی مدل تلفیقی تصمیمگیری براساس سنجش از دور و GIS حاصل از سه مدل کومانسکو، فاسیلوس و گام نشان داد که %۳۶ منطقه در پهنه قابلیت ژئومورفوتوریستی زیاد قرار داشت که بر لندفرمهای ژئومورفولوژی منطبق بوده و دارای دسترسی مناسب، چشم‌انداز بلند و نقاط دید بالا است. %۵۱ منطقه نیز به دلیل نمایانگربودن، تنوع ژئومورفولوژیکی، کمیابی، دست‌نخوردگی و یکپارچگی در ژئوسایتها در پهنه قابلیت ژئومورفوتوریستی خیلی‌زیاد قرار گرفت. برای صحت مدلهای کومانسکو، فاسیلوس، گام و تحلیل سلسله مراتبی از آزمون تی تک نمونه‌ای استفاده شد. سطح معناداری آزمون کمتر از ۰۵/۰ و در حد استاندارد و آزمون معنادار بود.
نتیجه‌گیری: بعد از اعمال چند مدل از مدلهای ارزش‌دهی، با یکی از روش‌های تصمیمگیری چندمعیاره (MCDM) در GIS میتوان به رفع این نقص‌ها و تهیه نقشه پهنهبندی مناسب برای ژئوسایت و تلفیق نتایج چند مدل پرداخت.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کمّی-پیمایشی بوده و در سال 1401-1402 در شهرستان زیرکوه در استان خراسان جنوبی انجام شد. در این پژوهش بعد از شناسایی لندفرم‌ها و عوارض ژئومورفولوژی و ژئوسایتها از طریق سنجش از دور، از روش‌های فاسیلوس، GAM، کومانسکو برای اولویت‌دهی و ارزش‌دهی پتانسیل‌های ژئوتوریستی شامل ژئوسایتها، ژئومورفوسایت‌ها و نیز سایت‌های فرهنگی و اقتصادی استفاده شد. در نهایت، از مدل تلفیقی فاسیلوس-گام-کومانسکو (FA-CO-GM) براساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد تا فاکتورهای متعدد که در هر مدل به طور جداگانه در نظر گرفته شده، با هم تلفیق شود و از مزایای همه مدل‌ها استفاده شود.
یافته‌ها: نقشه نهایی مدل تلفیقی تصمیمگیری براساس سنجش از دور و GIS حاصل از سه مدل کومانسکو، فاسیلوس و گام نشان داد که %۳۶ منطقه در پهنه قابلیت ژئومورفوتوریستی زیاد قرار داشت که بر لندفرمهای ژئومورفولوژی منطبق بوده و دارای دسترسی مناسب، چشم‌انداز بلند و نقاط دید بالا است. %۵۱ منطقه نیز به دلیل نمایانگربودن، تنوع ژئومورفولوژیکی، کمیابی، دست‌نخوردگی و یکپارچگی در ژئوسایتها در پهنه قابلیت ژئومورفوتوریستی خیلی‌زیاد قرار گرفت. برای صحت مدلهای کومانسکو، فاسیلوس، گام و تحلیل سلسله مراتبی از آزمون تی تک نمونه‌ای استفاده شد. سطح معناداری آزمون کمتر از ۰۵/۰ و در حد استاندارد و آزمون معنادار بود.
نتیجه‌گیری: بعد از اعمال چند مدل از مدلهای ارزش‌دهی، با یکی از روش‌های تصمیمگیری چندمعیاره (MCDM) در GIS میتوان به رفع این نقص‌ها و تهیه نقشه پهنهبندی مناسب برای ژئوسایت و تلفیق نتایج چند مدل پرداخت.
واژه‌های کلیدی: