Derikvand S, Nasiri B, Ghaemi H, Karampoor M, Moradi M. Statistical Analysis of High- and Low-Precipitation Areas of Iran. GeoRes 2022; 37 (4) :529-540 URL: http://georesearch.ir/article-1-1395-fa.html
1- گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران 2- پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایران
چکیده (1402 مشاهده)
اهداف: بررسی و تحلیل علل خشکسالیها و سیلهای مخرب در ایران که با کمبود آب مواجه است از مسایل ضروری است. از اهداف این پژوهش شناسایی گستردگی پهنههای درگیر بارش بیشتر و کمتر از میانگین در طول دوره مورد مطالعه بود. روش شناسی: دادههای مورد استفاده در این مقاله، بارش روزانه ۱۱۷ ایستگاه سینوپتیک ایران در بازه زمانی ۲۰۲۰-۱۹۸۶ بود. انجام محاسبات از طریق نرمافزارهای Matlab ۲۰۱۳، Excel ۲۰۱۳ و SPSS ۲۲ صورت گرفته است و نیز برای میانیابی و رسم نقشهها از نرمافزار Surfer ۲۴.۳ استفاده شده است. یافتهها: پربارشترین اکتبر، کمبارشترین نوامبر و نیز کمبارشترین ژانویه طی ۳۵ سال مورد مطالعه در ۱۹۸۷ مشاهده شد. ژانویه و فوریه ۱۹۹۶ در بیشترین گستره بارش بالاتر از میانگین خود قرار داشتند. در مارس و می ۲۰۰۸، بیشینه بارشی از لحاظ پهنه درگیر در کشور مشاهده شد. کمبارانی مطلق در نوامبر و ژانویه ۱۹۸۷ با بارش کمتر از میانگین برای هر ۱۱۷ ایستگاه مورد مطالعه مشاهده شد. بیشترین ایستگاههای بارش بالاتر از میانگین نیز مربوط به ماه مارس ۱۹۹۶ با ۱۰۲ ایستگاه بود. در دسامبر و ژانویه به نسبت دیگر ماههای سال، بارشهای بالاتر از میانگین با گستردگی بیشتری مشاهده شد، بهطوری که در ۱۵ سال بیش از نیمی از ایستگاهها درگیر بارشهای بالاتر از میانگین بودند. در ژوئن، تنها در ۳ سال بیشتر از نصف ایستگاهها بارش بالاتر از میانگین داشتند و مابقی سالها تعداد ایستگاههای دارای بارش بالاتر از میانگین بسیار کم بود. نتیجهگیری: میزان بارش در ایران در بیشتر اوقات در پهنههای کوچک رخ میدهد. با وجود اینکه بارش کمتر از میانگین در تمام ایستگاهها مشاهده میشود، هیچگاه تمام ایستگاههای ایران دارای بارش بالاتر از میانگین نیستند.