اهداف: بررسی تابآوری زنان بهعنوان قشر آسیبپذیر جامعه میتواند برخی از مشکلات و همچنین پیامدهای پیش و پس از حادثه بر وضعیت اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، روانشناختی افراد آسیبپذیر، بهویژه زنان را شرح دهد. هدف این مقاله، ارایه الگوی تابآوری زنان روستانشین سرپل ذهاب پس از وقوع زلزله ۲۱ آبان ماه ۱۳۹۶ بود.
روششناسی: این تحقیق توصیفی-تحلیلی با روش کیفی-کمی از فروردین تا اسفند ۱۳۹۹ انجام شد. در بخش کیفی، ابزار تحقیق مصاحبه عمیق با متخصصین بود. نمونهگیری به روش نظری انجام شد (۲۷=n). شاخصها و زیرشاخصهای مربوطه برای تهیه پرسشنامه کدگذاری شدند. در بخش کمّی، ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بود. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ ۰.۷ محاسبه شد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، ۳۸۲ نفر بود. میزان اهمیت و رضایت در عمل هر یک از شاخصها، در این مرحله مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافتهها: تعامل با دیگران، سازگاری با محیط، مشارکت اجتماعی، پیوندهای اجتماعی و صبر در برابر مشکلات، شاخصهای زنان تابآور بوده است. ۵۲/۳، ۳۳/۶ و ۴/۶% از زنان پاسخگو دارای تابآوری کم، متوسط و زیاد بودهاند. ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، فردی و ساختاری-کالبدی به ترتیب با دریافت ۶۷%، ۶۲%، ۵۲% و ۴۸% از آرای متخصصین بهعنوان عوامل موثر بر تابآوری زنان شناخته شدند. با توجه به عوامل موثر، ۴۹ گویه بهعنوان شاخصهای مانع بر تابآوری، معرفی شدند که نداشتن درآمد زنان روستایی، فقدان مهارت فنی، عدم آموزش زنان، عدم حمایت دولت از زنان و تبیعض جنسیتی، به ترتیب مهمترین موانع بودهاند.
نتیجهگیری: الگوی تابآوری زنان روستانشین سرپل ذهاب پس از زلزله ۲۱ ابان ۱۳۹۶ تحت تاثیر ابعاد اقتصادی، ساختاری-کالبدی، اجتماعی-فرهنگی و فردی و گویههای مربوطه قرار دارد.