Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 33، شماره 3 - ( 1397 )
جلد 33 شماره 3 صفحات 184-170 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1397/4/26 | پذیرش: 1397/7/12 | انتشار: 1397/9/28
دریافت: 1397/4/26 | پذیرش: 1397/7/12 | انتشار: 1397/9/28
How to cite this article
pourzare M, Seif A. Evaluation of Erosion and Ssedimentation Areas of Drainage Basins of Makran Coastal Using Non-dimensional Hypsometric Curves. GeoRes 2018; 33 (3) :170-184
URL: http://georesearch.ir/article-1-554-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-554-fa.html
پورزارع مرتضی، سیف عبداله. ارزیابی مساحتهای در حال فرسایش و رسوبگذاری حوضه‌های زهکشی سواحل مکران با استفاده از منحنیهای هیپسومتری بیبعد. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1397; 33 (3) :170-184
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
مرتضی پورزارع1، عبداله سیف*2
1- گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2- گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران ،a.seif@geo.ui.ac.ir
2- گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران ،
چکیده (3693 مشاهده)
مقدمه: شاخصهای کمی ژئومورفیکی برای شناسایی خصوصیات خاص یک ناحیه به ویژه در مطالعات تکتونیکی مفید هستند. یکی از این شاخصها، منحنیهای هیپسومتری(فرازسنجی) و انتگرال هیپسومتری است که برای نشان دادن پتانسیل مناطق ازنظر فعالیت تکتونیکی به منظور ارزیابی مساحتهای در حال فرسایش و رسوب گذاری حوزه های زهکشی استفاده می‌شود.
هدف: این تحقیق بررسی مشخصه های فیزیکی حوضه های آبریز سواحل مکران ازنظر ویژگیهای فرسایشی و رسوبگذاری آن‌ها با استفاده از منحنیهای هیپسومتری بی بعد میباشد.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق برای استخراج شبکه آبراهه ها و رتبه بندی آن‌ها از مدل رقومی ارتفاعی منطقه باقدرت تفکیک 10 متر بر اساس روش استرالر رتبه بندی گردیده و در محیط برنامه‌نویسی پایتون به‌صورت کدنویسی جهت محاسبه مقادیر جداول و ترسیم منحنی های هیپسومتری بیبعد برای تحلیل وضعیت فرسایش و رسوبگذاری در سطح کل حوزه آبریز سواحل مکران و نیز زیر حوزه‌های زهکشی انجام‌شده است.
نتیجه‌گیری: اندازه گیری شاخص منحنی هیپسومتری نشان میدهد که در حوضه ی اصلی فرآیندهای ژئومورفولوژیکی به‌صورت متعادل عمل میکنند. با توجه مقادیر جدول و ترسیم منحنی هیپسومتری کل حوضه منطقه نشاندهنده گسترش متعادل دشت و ارتفاع است. ولی محاسبهی منحنی و انتگرال هیپسومتری در زیر حوضه های منطقهی موردمطالعه نشان میدهد که بخش شمالی زیر حوضه ها، فرآیندهای تکتونیکی بر فرآیندهای فرسایشی برتری دارد. درصورتی‌که در بخش جنوبی زیر حوضه ها، فرآیندهای فرسایشی بر فرآیندهای تکتونیکی برتری میگیرند و یا فرآیندهای ژئومورفولوژیکی به‌صورت متعادل عمل میکنند. با تأثیر پذ‌یرفتن پارامترها‌ی زمینشناسی و ایجاد آنومالی‌های تکتونیک، جنس زمین تغییریافته و فرسایش در حوضه‌ها دگرگون خواهد شد. انتگرال هیپسومتری کل حوضه زهکشی برابر 20% است
هدف: این تحقیق بررسی مشخصه های فیزیکی حوضه های آبریز سواحل مکران ازنظر ویژگیهای فرسایشی و رسوبگذاری آن‌ها با استفاده از منحنیهای هیپسومتری بی بعد میباشد.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق برای استخراج شبکه آبراهه ها و رتبه بندی آن‌ها از مدل رقومی ارتفاعی منطقه باقدرت تفکیک 10 متر بر اساس روش استرالر رتبه بندی گردیده و در محیط برنامه‌نویسی پایتون به‌صورت کدنویسی جهت محاسبه مقادیر جداول و ترسیم منحنی های هیپسومتری بیبعد برای تحلیل وضعیت فرسایش و رسوبگذاری در سطح کل حوزه آبریز سواحل مکران و نیز زیر حوزه‌های زهکشی انجام‌شده است.
نتیجه‌گیری: اندازه گیری شاخص منحنی هیپسومتری نشان میدهد که در حوضه ی اصلی فرآیندهای ژئومورفولوژیکی به‌صورت متعادل عمل میکنند. با توجه مقادیر جدول و ترسیم منحنی هیپسومتری کل حوضه منطقه نشاندهنده گسترش متعادل دشت و ارتفاع است. ولی محاسبهی منحنی و انتگرال هیپسومتری در زیر حوضه های منطقهی موردمطالعه نشان میدهد که بخش شمالی زیر حوضه ها، فرآیندهای تکتونیکی بر فرآیندهای فرسایشی برتری دارد. درصورتی‌که در بخش جنوبی زیر حوضه ها، فرآیندهای فرسایشی بر فرآیندهای تکتونیکی برتری میگیرند و یا فرآیندهای ژئومورفولوژیکی به‌صورت متعادل عمل میکنند. با تأثیر پذ‌یرفتن پارامترها‌ی زمینشناسی و ایجاد آنومالی‌های تکتونیک، جنس زمین تغییریافته و فرسایش در حوضه‌ها دگرگون خواهد شد. انتگرال هیپسومتری کل حوضه زهکشی برابر 20% است
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. Abedini, M., & Shabrang, S. (2014). Evaluation of neo tectonic activities in Meshkin Chai Catchment area by geomorphologic indices. Geography and Development, 12(35), 49-66. (Persian).
2. Chen, Y. C., Sung, Q., & Cheng, K.-Y. (2003). Along-strike variations of morphotectonic features in the Western Foothills of Taiwan: tectonic implications based on stream-gradient and hypsometric analysis. Geomorphology, 56(1), 109-137. [DOI:10.1016/S0169-555X(03)00059-X]
3. Dehbozorgi, M., Pourkermani, M., Arian, M., Matkan, A. A., Motamedi, H., & Hosseiniasl, A. (2010). Quantitative analysis of relative tectonic activity in the Sarvestan area, central Zagros, Iran. Geomorphology, 121(3), 329-341. [DOI:10.1016/j.geomorph.2010.05.002]
4. El Hamdouni, R., Irigaray, C., Fernández, T., Chacón, J., & Keller, E. A. (2008). Assessment of relative active tectonics, southwest border of the Sierra Nevada (southern Spain). Geomorphology, 96(1), 150-173. [DOI:10.1016/j.geomorph.2007.08.004]
5. Ezati, M., & Agh-Atabaei, M. (2014). An analysis of towed active construction of the Bojnourd Basin using morphotectonic indicators. Journal of Quantitative Geomorphological Researches, 2(4), 130-144. (Persian).
6. Giaconia, F., Booth-Rea, G., Martínez-Martínez, J. M., Aza-ón, J. M., Pérez-Pe-a, J. V., Pérez-Romero, J., & Villegas, I. (2012). Geomorphic evidence of active tectonics in the Sierra Alhamilla (eastern Betics, SE Spain). Geomorphology, 145-146, 90-106. [DOI:10.1016/j.geomorph.2011.12.043]
7. Gurabi, A., & Emami, K. (2017). Neotectonics influences on morphological variations of Makran costal basins. Journal of Quantitative Geomorphological Research, 6(1), 74-89. (Persian).
8. Haghipour, N., & Burg, J. P. (2014). Geomorphological analysis of the drainage system on the growing Makran accretionary wedge. Geomorphology, 209, 111-132. [DOI:10.1016/j.geomorph.2013.11.030]
9. Jamieson, S. S. R., Sinclair, H. D., Kirstein, L. A., & Purves, R. S. (2004). Tectonic forcing of longitudinal valleys in the Himalaya: morphological analysis of the Ladakh Batholith, North India. Geomorphology, 58(1), 49-65. [DOI:10.1016/S0169-555X(03)00185-5]
10. Keller, E. A., & Pinter, N. (2002). Active tectonics, Earthquakes, Uplift and Landscape (Second ed.). New Jersi: Prentice Hall.
11. Nakhaei, M., & Ghanavati, E. (2006). Application of hyssometric curves in determining areas under erosion and sedimentation in Kheyrabad Watershed, Kohgiluyeh and Boyer Ahmad. Iranian Geology Journal, 2(4), 65-72. (Persian).
12. Pedrera, A., Pérez-Pe-a, J. V., Galindo-Zaldívar, J., Aza-ón, J. M., & Azor, A. (2009). Testing the sensitivity of geomorphic indices in areas of low-rate active folding (Eastern Betic Cordillera, Spain). Geomorphology, 105(3), 218-231. [DOI:10.1016/j.geomorph.2008.09.026]
13. Pourkermani, M., & Solgi, A. (2009). Morphotectonics (First ed.). Tehran: Islamic Azad University, Research Branch. (Persian).
14. Rockwell, T. K., Keller, E. A., & Johnson, D. L. (1985). Tectonic geomorphology of alluvial fans and mountain fronts near Ventura, California. Paper presented at the Tectonic Geomorphology. Proceedings of the 15 th Annual Geomorphology Symposium, Boston.
15. Rustaei, M., & Agh-Atabaei, M. (2015). Quantitative analysis of the impact of neo tectonic activity the index on morphotectonic in the catchment ziyarat. Quarterly Journal of Geographical Research, 30(2), 131-146. (Persian).
16. Ruszkiczay-Rüdiger, Z., Fodor, L., Horváth, E., & Telbisz, T. (2009). Discrimination of fluvial, eolian and neotectonic features in a low hilly landscape: A DEM-based morphotectonic analysis in the Central Pannonian Basin, Hungary. Geomorphology, 104(3), 203-217. [DOI:10.1016/j.geomorph.2008.08.014]
17. Salari, M., & Moradi, O. (2009). Application of dimensionless hypsometric curves in evaluation of erosion and sedimentation areas in Baneh watershed. Geographical Information Quarterly (Sepehr), 18(69), 49-51. (Persian).
18. Singh, O. (2009). Hypsometry and erosion proneness: a case study in the lesser Himalayan Watersheds. Journal of Soil and Water conservation, 8(2), 53-59.
19. Strahler, A. N. (1952). Hypsometric (area-altitude) analysis of erosional topography. Bulletin of the Geological Society of America, 63(11), 1117-1142. [DOI:10.1130/0016-7606(1952)63[1117:HAAOET]2.0.CO;2]