Bilingual
En/Fa
Geographical Research is Published in both Persian and English Full-text.
دوره 40، شماره 3 - ( 1404 )
جلد 40 شماره 3 صفحات 277-267 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1404/5/9 | پذیرش: 1404/6/28 | انتشار: 1404/7/10
دریافت: 1404/5/9 | پذیرش: 1404/6/28 | انتشار: 1404/7/10
How to cite this article
Gravand F, Hasani Shah Shahidani E, Fallah Mojaver M, Hejazi S, Kafaei S. Dynamic Role of Vegetation 3D Structure and the Cumulative Effects of Human Threats on the Habitat Suitability of the Caspian Roe Deer. GeoRes 2025; 40 (3) :267-277
URL: http://georesearch.ir/article-1-1846-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1846-fa.html
گراوند فرود، حسنی شاه شهیدانی اسماعیل، فلاح مجاور مصطفی، حجازی سیده عقیله، کفایی ساسان. نقش پویای ساختار سهبعدی پوشش گیاهی و اثرات تجمعی تهدیدهای انسانی بر مطلوبیت زیستگاه شوکای خزری. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 1404; 40 (3) :267-277
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
فرود گراوند*1، اسماعیل حسنی شاه شهیدانی1، مصطفی فلاح مجاور1، سیده عقیله حجازی2، ساسان کفایی3
1- ادارهکل حفاظت محیط زیست استان گیلان، رشت، ایران
2- دانشگاه علوم پزشکی گیلان، مرکز کوهورت، رشت، ایران
3- ادارهکل حفاظت محیط زیست استان کرمان، کرمان، ایران
2- دانشگاه علوم پزشکی گیلان، مرکز کوهورت، رشت، ایران
3- ادارهکل حفاظت محیط زیست استان کرمان، کرمان، ایران
چکیده (259 مشاهده)
اهداف: شوکای خزری به عنوان گونهای شاخص در جنگلهای هیرکانی، نسبت به تغییرات ساختاری جنگل و فشارهای انسانی بسیار حساس است. این پژوهش با هدف ارزیابی جامع مطلوبیت زیستگاه شوکا و شناسایی عوامل کلیدی موثر بر پراکنش آن در منطقه شکارممنوع دیلمان-درفک (فرارود رودبار) انجام شد.
روششناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی بوده و در سال ۱۴۰۳ در منطقه فرارود رودبار انجام شد. برای این منظور از رویکردی تلفیقی شامل روش ارزیابی زیستگاه، مدل بومجایگاهی و مدل توزیع گونه استفاده گردید. دادهها از طریق پرسشنامههای کارشناسی، پیمایش میدانی و تصاویر Sentinel-۲ گردآوری و اعتبارسنجی شدند.
یافتهها: نتایج ارزیابی زیستگاه نشان داد زیستگاه گوسالهگاه با شاخص مطلوبیت ۸۶/۰ مطلوبترین شرایط را داشت در حالی که روکوهسرا با مقدار ۳۶/۰ در وضعیت بحرانی قرار گرفت. مدل حداکثر آنتروپی عملکرد بسیار مطلوبی در پیشبینی پراکنش گونه داشت. تحلیل عامل بومجایگاهی نیز حاشیهمندی ۷۲/۰ و تخصص زیستی ۹/۱ را نشان داد که بیانگر حساسیت بالای گونه به تغییرات زیستگاهی بود. شاخص پوشش گیاهی با سهم ۳۴٪ موثرترین متغیر شناسایی شد. همچنین تراکم دام و فاصله از سکونتگاههای انسانی بیشترین نقش را در کاهش مطلوبیت زیستگاه ایفا کردند.
نتیجهگیری: حفاظت از شوکای خزری نیازمند توجه همزمان به دو بُعد ساختار اکولوژیکی جنگل و کنترل فشارهای انسانی است.
روششناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی بوده و در سال ۱۴۰۳ در منطقه فرارود رودبار انجام شد. برای این منظور از رویکردی تلفیقی شامل روش ارزیابی زیستگاه، مدل بومجایگاهی و مدل توزیع گونه استفاده گردید. دادهها از طریق پرسشنامههای کارشناسی، پیمایش میدانی و تصاویر Sentinel-۲ گردآوری و اعتبارسنجی شدند.
یافتهها: نتایج ارزیابی زیستگاه نشان داد زیستگاه گوسالهگاه با شاخص مطلوبیت ۸۶/۰ مطلوبترین شرایط را داشت در حالی که روکوهسرا با مقدار ۳۶/۰ در وضعیت بحرانی قرار گرفت. مدل حداکثر آنتروپی عملکرد بسیار مطلوبی در پیشبینی پراکنش گونه داشت. تحلیل عامل بومجایگاهی نیز حاشیهمندی ۷۲/۰ و تخصص زیستی ۹/۱ را نشان داد که بیانگر حساسیت بالای گونه به تغییرات زیستگاهی بود. شاخص پوشش گیاهی با سهم ۳۴٪ موثرترین متغیر شناسایی شد. همچنین تراکم دام و فاصله از سکونتگاههای انسانی بیشترین نقش را در کاهش مطلوبیت زیستگاه ایفا کردند.
نتیجهگیری: حفاظت از شوکای خزری نیازمند توجه همزمان به دو بُعد ساختار اکولوژیکی جنگل و کنترل فشارهای انسانی است.
واژههای کلیدی: