Bilingual
En/Fa
Geographical Research is Published in both Persian and English Full-text.
دوره 40، شماره 3 - ( 1404 )
جلد 40 شماره 3 صفحات 1009-1001 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1404/4/26 | پذیرش: 1404/6/2 | انتشار: 1404/6/10
دریافت: 1404/4/26 | پذیرش: 1404/6/2 | انتشار: 1404/6/10
How to cite this article
Mozafari A, Haghshenas E. Analysis of Physical Development and Assessment of Physical Resilience with Emphasis on Sustainability Challenges in the Urban Growth Process of Semnan. GeoRes 2025; 40 (3) :1001-1009
URL: http://georesearch.ir/article-1-1744-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1744-fa.html
مظفری علی، حق شناس الهام. تحلیل توسعه فیزیکی و ارزیابی تاب‌آوری کالبدی با تأکید بر چالش‌های ناپایداری در روند رشد شهر سمنان. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1404; 40 (3) :1001-1009
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
علی مظفری، الهام حق شناس*1
1- ، elham.haghshenas1368@gmail.com
چکیده (2 مشاهده)
اهداف و زمینه‌ها: در ادبیات برنامه‌ریزی شهری، توسعه شهری عمدتاً از منظر کالبدی–فضایی مورد توجه بوده و رویکردهای متعددی در این زمینه ارائه شده است. هدف پژوهش حاضر، تحلیل نحوه گسترش منطقه شهری سمنان و ارزیابی میزان تاب‌آوری کالبدی آن در برابر چالش‌های ناپایداری است.
روش‌شناسی: در این مطالعه ابتدا اطلاعات مربوط به ساخت‌وساز شهری و کاربری اراضی در دو مقطع زمانی گردآوری و الگوی تغییرات فیزیکی شهر با بهره‌گیری از مدل‌های آنتروپی شانون و هلدرن تحلیل شد. سپس شاخص‌های مرتبط با تاب‌آوری کالبدی بر اساس مطالعات پیشین استخراج و در قالب پرسشنامه در اختیار کارشناسان و متخصصان قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مقدار آنتروپی شانون از 0.3105 در سال 1365 به 0.3323 در سال 1395 افزایش یافته است که بیانگر گسترش متراکم شهر طی سه دهه اخیر است. همچنین نتایج مدل هلدرن نشان داد که از کل رشد فیزیکی شهر در این دوره، 6.023 درصد ناشی از افزایش جمعیت و 5.023- درصد مربوط به گسترش افقی شهر بوده است. این وضعیت کاهش تراکم ناخالص جمعیت و افزایش سرانه ناخالص شهری را به دنبال داشته است. علاوه بر این، میانگین بیشتر معیارهای سنجش تاب‌آوری پایین‌تر از حد متوسط به دست آمد که حاکی از پایین بودن تاب‌آوری کالبدی منطقه شهری سمنان است.
نتیجه‌گیری: توسعه فیزیکی متراکم منطقه شهری سمنان، هرچند مانع پراکندگی شهری شده است، اما به دلیل ضعف زیرساخت‌ها و عدم انطباق با شاخص‌های تاب‌آوری، این منطقه را در معرض ناپایداری زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی قرار داده و بازنگری در سیاست‌های توسعه شهری را ضروری می‌سازد.
روش‌شناسی: در این مطالعه ابتدا اطلاعات مربوط به ساخت‌وساز شهری و کاربری اراضی در دو مقطع زمانی گردآوری و الگوی تغییرات فیزیکی شهر با بهره‌گیری از مدل‌های آنتروپی شانون و هلدرن تحلیل شد. سپس شاخص‌های مرتبط با تاب‌آوری کالبدی بر اساس مطالعات پیشین استخراج و در قالب پرسشنامه در اختیار کارشناسان و متخصصان قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مقدار آنتروپی شانون از 0.3105 در سال 1365 به 0.3323 در سال 1395 افزایش یافته است که بیانگر گسترش متراکم شهر طی سه دهه اخیر است. همچنین نتایج مدل هلدرن نشان داد که از کل رشد فیزیکی شهر در این دوره، 6.023 درصد ناشی از افزایش جمعیت و 5.023- درصد مربوط به گسترش افقی شهر بوده است. این وضعیت کاهش تراکم ناخالص جمعیت و افزایش سرانه ناخالص شهری را به دنبال داشته است. علاوه بر این، میانگین بیشتر معیارهای سنجش تاب‌آوری پایین‌تر از حد متوسط به دست آمد که حاکی از پایین بودن تاب‌آوری کالبدی منطقه شهری سمنان است.
نتیجه‌گیری: توسعه فیزیکی متراکم منطقه شهری سمنان، هرچند مانع پراکندگی شهری شده است، اما به دلیل ضعف زیرساخت‌ها و عدم انطباق با شاخص‌های تاب‌آوری، این منطقه را در معرض ناپایداری زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی قرار داده و بازنگری در سیاست‌های توسعه شهری را ضروری می‌سازد.
واژه‌های کلیدی: