Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
پیش انتشار
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1403/10/1 | پذیرش: 1403/11/3 | انتشار: 1403/9/30
دریافت: 1403/10/1 | پذیرش: 1403/11/3 | انتشار: 1403/9/30
Rights and permissions
Authors
رسول جعفری زاده1، اکبر عبدالله زاده طرف*2، مسعود حق لسان3، آرش ثقفی اصل1
1- گروه شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز
2- گروه شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز ،taraffarat@yahoo.com
3- گروه معماری و شهرسازی، واحد ایلخچی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلخچی
2- گروه شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز ،
3- گروه معماری و شهرسازی، واحد ایلخچی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلخچی
چکیده (437 مشاهده)
مقدمه: طراحی شهر بیوفیلیک می‌تواند به بهبود سلامت روانی و جسمانی شهروندان، افزایش تنوع زیستی، و کاهش اثرات منفی توسعه شهری کمک کند. هدف این تحقیق، تعیین مولفههای موثر بر طراحی شهر بیوفیلیک در منطقه 22 شهر تهران بود.
روش شناسی: در این پژوهش، ابتدا از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی برای بررسی پیشینه پژوهش‌های مشابه جهانی و شناسایی مؤلفه‌ها و معیارهای مرتبط استفاده شد. سپس مصاحبه‌های عمیق با متخصصان حوزه‌های مختلف مانند طراحان شهری، معماران، روان‌شناسان و دیگر کارشناسان صورت گرفت تا زوایای پنهان موضوع شهر بیوفیلیک روشن شود. پس از آن، از روش دلفی برای اولویت‌بندی و اجماع نظر خبرگان استفاده گردید. پرسشنامه‌ای بر اساس نتایج این مصاحبه‌ها طراحی شد و پس از توزیع و جمع‌آوری آن در منطقه 22 تهران، داده‌ها با تحلیل‌های آماری نظیر رگرسیون و همبستگی پیرسون بررسی شدند. در نهایت، برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی با استفاده از نرمازار AMOS هره‌برداری شد.
یافته ها: مطالعه حاضر نشان داد که عوامل حیات اجتماعی، پویایی اقتصادی، حمل‌ونقل سبز و پایداری زیست‌محیطی تأثیر قابل‌توجهی بر دستیابی به شهر بیوفیلیک در منطقه 22 تهران دارند. این عوامل می‌توانند تغییرات متغیر وابسته شهر بیوفیلیک را با ضرایب تعیین بالا (Adjusted R²) بین 6/0 تا 8/0 تبیین کنند. از میان شاخص‌ها، پایداری زیست‌محیطی با ضریب مسیر 831/0 و حیات اجتماعی با تأثیر کل 541/0 بیشترین نقش را ایفا کردند. همبستگی مثبت قوی میان شاخص‌هایی نظیر زمان حضور در طبیعت، مشارکت اجتماعی و استفاده از حمل‌ونقل سبز با شهر بیوفیلیک تأیید شد، درحالی‌که معیارهایی مانند سرانه مسیرهای پیاده و تعداد ایستگاه‌های دوچرخه همبستگی متوسطی داشتند. این نتایج بر اهمیت رویکردهای جامع و میان‌بخشی در طراحی و مدیریت شهری برای توسعه شهرهای بیوفیلیک تأکید دارد.
نتیجه گیری: یافته‌ها همچنین نشان داد که شاخص‌های مورد مطالعه توانایی بالایی در توضیح تغییرات مربوط به مفهوم شهر بیوفیلیک دارند.
روش شناسی: در این پژوهش، ابتدا از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی برای بررسی پیشینه پژوهش‌های مشابه جهانی و شناسایی مؤلفه‌ها و معیارهای مرتبط استفاده شد. سپس مصاحبه‌های عمیق با متخصصان حوزه‌های مختلف مانند طراحان شهری، معماران، روان‌شناسان و دیگر کارشناسان صورت گرفت تا زوایای پنهان موضوع شهر بیوفیلیک روشن شود. پس از آن، از روش دلفی برای اولویت‌بندی و اجماع نظر خبرگان استفاده گردید. پرسشنامه‌ای بر اساس نتایج این مصاحبه‌ها طراحی شد و پس از توزیع و جمع‌آوری آن در منطقه 22 تهران، داده‌ها با تحلیل‌های آماری نظیر رگرسیون و همبستگی پیرسون بررسی شدند. در نهایت، برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی با استفاده از نرمازار AMOS هره‌برداری شد.
یافته ها: مطالعه حاضر نشان داد که عوامل حیات اجتماعی، پویایی اقتصادی، حمل‌ونقل سبز و پایداری زیست‌محیطی تأثیر قابل‌توجهی بر دستیابی به شهر بیوفیلیک در منطقه 22 تهران دارند. این عوامل می‌توانند تغییرات متغیر وابسته شهر بیوفیلیک را با ضرایب تعیین بالا (Adjusted R²) بین 6/0 تا 8/0 تبیین کنند. از میان شاخص‌ها، پایداری زیست‌محیطی با ضریب مسیر 831/0 و حیات اجتماعی با تأثیر کل 541/0 بیشترین نقش را ایفا کردند. همبستگی مثبت قوی میان شاخص‌هایی نظیر زمان حضور در طبیعت، مشارکت اجتماعی و استفاده از حمل‌ونقل سبز با شهر بیوفیلیک تأیید شد، درحالی‌که معیارهایی مانند سرانه مسیرهای پیاده و تعداد ایستگاه‌های دوچرخه همبستگی متوسطی داشتند. این نتایج بر اهمیت رویکردهای جامع و میان‌بخشی در طراحی و مدیریت شهری برای توسعه شهرهای بیوفیلیک تأکید دارد.
نتیجه گیری: یافته‌ها همچنین نشان داد که شاخص‌های مورد مطالعه توانایی بالایی در توضیح تغییرات مربوط به مفهوم شهر بیوفیلیک دارند.
واژه‌های کلیدی: