Persian
دوره 31، شماره 1 - ( 1395 )                   جلد 31 شماره 1 صفحات 222-205 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

How to cite this article
Nazmfar H, Eshghi A, Behrozi M, Alavi S. Evaluation of Spatial Inequalities in Urban Regions From the Perspective of Social Justice (Case Study: Regions Ten Districts of the City of Tabriz). GeoRes 2016; 31 (1) :205-222
URL: http://georesearch.ir/article-1-82-fa.html
نظم فر حسین، عشقی چهاربرج علی، بهروزی مستجاب، علوی سعیده. سنجش نابرابری‌های فضایی مناطق شهری از منظر عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: مناطق ده‌گانه شهر تبریز). فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1395; 31 (1) :205-222

URL: http://georesearch.ir/article-1-82-fa.html


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rights and permissions
1- گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران
چکیده   (4597 مشاهده)

رشد شتابان شهرنشینی و قطبی شدن مناطق و گروه­های اجتماعی منجر به نابرابری‌هایی در شرایط سکونت و دسترسی به خدمات شهری میان مناطق و گروه‌های شهری شده است. مادر شهر تبریز علاوه بر اینکه از تبعیض طبقاتی در بین گروه‌های اجتماعی– اقتصادی رنج می‌برد، از تبعیض فضایی ناشی از توزیع نامناسب خدمات شهری نیز تهدید می‌شود. هدف پژوهش حاضر سنجش عدالت فضایی در بهره ­مندی از خدمات شهری در سطح مادرشهر تبریز است. روش پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –تحلیلی است. مناطق ده­گانه تبریز به‌عنوان جامعه آماری در سنجش "عدالت فضایی" و 15 شاخص تعیین‌کننده خدمات عمومی برای نیل به این هدف انتخاب‌شده‌اند. برای وزن دهی به شاخص­های موردمطالعه از مدل تحلیل شبکه­ای و برای تحلیل و رتبه­بندی مناطق شهری از منظر برخورداری از خدمات عمومی از مدل­های تصمیم­گیری چند­معیاره شامل تاپسیس، ویکور و الکتر و برای رسیدن به یک نتیجه­ واحد از تحلیل داده­ ها در مدل­های مختلف، از مدل تلفیقی کپلند استفاده‌ شده است. تجزیه‌ و تحلیل شاخص‌ها بیانگر آن است که مناطق 1 و 10 در همه مدل­ های مورد استفاده در تحلیل داده­ ها کاملاً برخوردار و مناطق 6 و 8 از این لحاظ فاقد حداقل برخورداری می­باشند. بر این اساس منطقه 4 به‌عنوان منطقه برخوردار و مناطق 7، 2، 3 و 5 نیز به‌عنوان مناطق نیمه برخوردار شناخته شدند. یافته‌های حاصل از این پژوهش، عدم انطباق توزیع خدمات عمومی در سطح مناطق، حتی با کمترین سطح عدالت فضایی را نشان می­دهد. بنابراین مدیریت شهری ما در شهر تبریز، نیازمند توجه به مناطق محروم از شاخص­های خدمات عمومی است.

واژه‌های کلیدی:

فهرست منابع
1. افروغ، عماد. (1377). فضا و نابرابری اجتماعی، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
2. بابایی، الی ناز. (1392). تحلیل عدالت فضایی و توسعه شهری در ارائه خدمات شهری در مناطق شهری تبریز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی شهریور روستایی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز.
3. بهروان، حسین. (1385). آمایش فرهنگی و عدالت شهری در مناطق دوازده‌گانه شهرداری مشهد، کنفرانس مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، مجموعه مقالات، جلد اول، مشهد.
4. توکلی نیا، جمیله. کانونی، رضا.خاوریان، امیر رضا. پاسبان عیسی لو، وحید. (1394). تحلیل نابرابری‌های توسعه منطقه‌ای در بخش بهداشت و درمانِ استان اردبیل، فصلنامه برنامه ریزی منطقه‌ای، سال پنجم، شماره 18.
5. حاتمی نژاد، حسین. فرهودی، رحمت‌الله. پور جابری، مرتضی محمد. (1378). تحلیل نابرابری اجتماعی در برخورداری از کاربری‌های خدمات شهری مطالعه موردی: شهر اسفراین، انتشارات پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره65، پاییز1378، تهران.
6. حاتمی نژاد، حسین. واحدیان بیکی، لیلا. پرنون، زیبا. (1393). سنجش الگوی توزیع فضایی خدمات شهری در منطقه 5 شهر تهران به کمک مدل آنتروپی و ویلیامسون، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال29، شماره سوم، پاییز1393.
7. داداش پور،‌ هاشم. رستمی، فرامرز. (1390). سنجش عدالت فضایی یکپارچه خدمات عمومی شهری بر اساس توزیع جمعیت، قابلیت دسترسی و کارایی در شهر یاسوج، مطالعه و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال سوم، شماره 10.
8. رهنمایی، محمدرحیم. ذبیحی، محمدجواد. (1390). تحلیل توزیع تسهیلات عمومی شهری در راستای عدالت فضایی با مدل یکپارچه دسترسی در مشهد، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 23، تابستان 1390.
9. رهنمایی، محمدرحیم. لیس، آنا. (1385). اندازه‌گیری تغییرات دسترسی در منطقه مادر شهر سیدنی، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 7.
10. زیاری، کرامت الله و همکاران. (1392). بررسی و سنجش عدالت فضایی بهره‌مندی از خدمات عمومی شهری بر اساس توزیع جمعیت و قابلیت دسترسی در شهر بابلسر. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. دوره 13. شماره 28.
11. کامران، حسن. پریزادی، طاهر. حسینی امینی، حسن. (1389). سطح‌بندی خدمات شهری در مناطق کلان شهر تهران، فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای. سال اول. شماره 1. بهار 1389.
12. کامیار، غلامرضا. (1387). حقوق شهری و شهرسازی، انتشارات مجد، چاپ سوم، تهران.
13. مرصوصی، نفیسه. (1383). توسعه‌یافتگی و عدالت اجتماعی شهر تهران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، شماره 14، زمستان 1383.
14. موحد، علی. تولایی، سیمین. کمانرودی، موسی. تابعی، نادر. (1393). تحلیل نابرابری‌های فضایی توزیع خدمات در سطح محلات منطقه شش تهران، فصلنامه آمایش سرزمین، دوره ششم، شماره اول، بهار و تابستان 1393.
15. مهندسان مشاور نقش محیط. (1391). طرح توسعه و عمران (جامع) شهر تبریز.
16. مؤمنی، مهدی. حاتمی، مجتبی. (1389). تحلیل جغرافیایی از نابرابری و عدم تعادل فضائی توسعه در استان یزد، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، سال دوم، شماره 4.
17. وارثی، حمیدرضا. زنگی‌آبادی، علی. غفوری، حسین. (1387). بررسی تطبیقی توزیع خدمات عمومی شهری از منظر عدالت اجتماعی، مطالعه موردی زاهدان، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 11. بهار و تابستان 1387.
18. ­ Chang, H-S.and, Liao, C-H. (2011). Exploring an integrated method for measuring the relative spatial equity in public facilities in the context of urban parks, Cities.
19. ­ Feinstein. (2011). Spatial Justice and Planning. Justice Spatial/Spatial Justice URL: 61TUHttp://www.jssj.org/archives/14/U61T.
20. ­ García-Melón, M. Ferrís-Oñate, J. Aznar-Bellver, J. Aragonés-Beltrán, P. (2008). Farmland appraisal based on the analytic network process, Journal of Global Optimization 42 (2).
21. ­ Laurent E. (2011). Issues in environmental justice within the European ::union::, Ecological Economics.
22. ­ Lees, N. (2010) "Inequality as an Obstacle to World Political Community and Global Social Justice", Oxford University, Paper to be Presented at the SGIR, 7th Annual Conference on International Relations, Sweden.
23. ­ Liu.c.xu.m, Chen.s.an.jm and Yan.pl. (2007). "Assessing the impact of urbanization on regional net primary productivity in Jiangyin County, China". Journal of Environmental Management.
24. ­ Lotfi, Sedigheh and Koohsari, MJ. (2009). "Analyzing Accessibility Dimension of Urban Qualityof Life: Where Urban Designers Face Duality Between Subjective and objective Reading of Place", Journal of Social Indicator Research. Vol. 94.
25. ­ Martinez, J. (2009). "The use of GIS and Indicators to Monitor Intra-Urban Inequalities: A Case Study in Rosario", Argentina, Habitat International, Vol. 33, No. 1.
26. ­ Qadeer, M.A. (2004). "Urbanization by implosion". Guest Editoial/ Habitat International 28, PP.1-12. Sohel Rana M.D. (2009)."Status of water use sanitation and hygienic condition of urban slums: Astudy on Rupsha Ferighat slum, Khulna", www.elsevier.com.
27. ­ Roy, B. (1991). "The Outranking Approach and the Foundation of ELECTRE Methods", Theory and Decision.
28. ­ Saari, Donald G., Merlin, Vincent R. (1994). The Copeland method I: Relationships and the dictionary. Northwestern University.
29. ­ Taleaia, M. Sliuzasb, R. Flackeb, J. (2014). an integrated framework to evaluate the equity of urban public facilities, Cities 40, 56–69.
30. ­ Talen, Emily. (1998). Visuallizing fairness, equity maps for planner. APA Journal.
31. ­ Tsou, Ko- Wan, Yu-Ting Hung, and Yao-Lin Chang. (2005). an accessibility based integrated measure of relative spatial equity in urban public facilities, Cities, Vol.22 No.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول