Afarand Journals

Geographical Research

eISSN : 2538-4384
pISSN : 1019-7052
Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 31، شماره 3 - ( 1395 )                   جلد 31 شماره 3 صفحات 66-56 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

دریافت: 1395/5/4 | پذیرش: 1395/8/2 | انتشار: 1396/9/28
How to cite this article
Etaat J, Dabiri A A. Evaluation of Effects of Centralization and Immigration In Increasing Ecological Footprint of Tehran. GeoRes 2016; 31 (3) :56-66
URL: http://georesearch.ir/article-1-41-fa.html
اطاعت جواد، دبیری علی اکبر. ارزیابی تاثیرات تمرکزگرایی و مهاجرپذیری در افزایش جاپای بوم شناختی منطقه شهری تهران. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1395; 31 (3) :56-66

URL: http://georesearch.ir/article-1-41-fa.html

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
ارزیابی تاثیرات تمرکزگرایی و مهاجرپذیری در افزایش جاپای بوم شناختی منطقه شهری تهران
Authors جواد اطاعت1، علی اکبر دبیری2
1- گروه علوم سیاسی ،دانشگاه شهید بهشتی، تهران ،ایران
2- گروه علوم سیاسی ،دانشگاه تربیت مدرس،تهران ،ایران
چکیده   (4605 مشاهده)

با شکل‏گیری نظام متمرکز در کشور و تمرکز سرمایه‏های اقتصادی- فرهنگی در شهر تهران از یک سو و ضعف سرمایه‏گذاری و بهره‏برداری از پتانسیل‏ های سایر نقاط کشور از سوی دیگر، باعث شده است که تهران و نواحی پشتیبان آن به کانون اصلی جذب جمعیت و مهاجر تبدیل شود. این تمرکز جمعیتی، اقتصادی، آموزشی و غیره معضلات و مشکلات زیادی را در پایتخت کشور ایجاد کرده است. یکی از مهمترین آن‏ها افزایش فشار بر محیط و بنیادهای زیستی است. در این بین بدیهی است شهر تهران به دلیل محدودیت‏های اکولوژیک برای ادامه حیات ناچار است جریانی از ورودی منابع زیستی را از منطقه پشتیبان خود دریافت کند و جریانی از خروجی‏ها (آلودگی‏ها و زباله‏ ها) را صادر کند. لذا این توسعه ناپایدار سریعاً به منطقه پشتیبان آن نیز منتقل می‏شود. سوال اصلی این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده‏های اسنادی و گزارشات معتبر انجام شده، این است که تمرکز گرایی و مهاجر‌پذیری در منطقه شهری تهران چه پیامدهای زیست محیطی و امنیتی به دنبال خواهد داشت؟ نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‏دهد که این افزایش فشار نه تنها ناپایداری توسعه و فجایع زیست محیطی را به دنبال خواهد داشت، بلکه در صورت ادامه چنین روندی، شکل‏ گیری بحران‏های اجتماعی، سیاسی و امنیتی دور از انتظار نیست. بنابراین ضروری است بر روی پتانسیل‌های و ظرفیت‏های زیستی سایر نقاط کشور برای جذب جمعیت سرمایه گذاری شود.

واژه‌های کلیدی:
ناپایداری توسعه، جاپای بوم شناختی، کلان‌شهر تهران، مهاجرت، تمرکز‌گرایی .
فهرست منابع
1. اطاعت، جواد، مبرقعی دینان، نغمه(1393)، منابع آب در ایران و حهان با تاکید بر شهر تهران، مجموعه مقالات همایش تمرکز زدایی و ساماندهی پایتخت، دانشگاه تربیت مدرس، صص 53-42.
2. امیراحمدیان، هوشنگ، ( 1373)، برنامه‌ریزی منطقه‌ای در ایران، مجله توسعه منطقه‌ای، شماره 20.
3. ترنر، آر.ک و دیگران(1381)، اقتصاد محیط زیست، ترجمه سیاوش دهقانیان و دیگران، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
4. حافظ نیا، محمدرضا، کاویانی راد، مراد(1383)، افق‌های جدید در جغرافیای سیاسی، انتشارات سمت.
5. حسین زاده دلیر، کریم، ساسان پور، فرزانه(1385)، روش جاپای اکولوژیکی(بوم شناختی) در پایداری کلان‌شهرها با نگرشی بر کلان‌شهر تهران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، دوره 21، شماره 3، صص 101-83.
6. رحیمی، حسین(1386)، در جستجوی شهر اسلامی پایدار، فصلنامه پیک نور، سال پنجم، شماره 2، صص 98-90.
7. رضوانی، محمدرضا، سلمانی، محمد، قنبری نسب ، علی، باغیانی، حمیدرضا(1389)، جاپای بوم شناختی؛ رویکردی نو برای سنجش اثرات زیست محیطی (مفهوم، کاربرد و سنجش آن)، نشریه جغرافیا و توسعه، دوره 8، شماره 20، صص 166-145.
8. ساسان پور، فرزانه(1390)، مبانی پایداری توسعه کلان‌شهرها با تاکید بر کلان‌شهر تهران، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران.
9. ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهری(1393)، گزارش وضعیت محیط زیست کلان‌شهر تهران، بهمن.
10. شهرداری تهران(1392)،گزارش عملکرد سازمان مدیریت پسماند.
11. لطیفی، غلامرضا، بساطیان، سید محمد(1391)، پیامدهای امنیتی ناشی از تمرکزگزایی در کلان‌شهر تهران، جامعه پژوهشی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال سوم، شماره اول، صص 137-123.
12. مرکز آمار ایران(1390)، مهاجرت‌های داخلی کشور در سطح شهرستان‌ها، براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390.
13. یاسوری، مجید، حاتمی نژاد، حسین، اسدزاده، هانیه(1393)، بررسی علل و چگونگی تمرکزگرایی تهران در سه دهه گذشته، پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 47، شماره 2، صص 336-315.
14. Drakakis Smith, David (1995), Third world cities: Sustainable urban development: Urban studies.
15. Frey, Hildebrand (1999), designing towards a more sustainable urban form the city London.
16. Living Planet, Report )2014(, Species and spaces, people and places, this report has been printed On FSC certified Revive Silk.
17. Munasinghe, Mohan (1993), Environmental Economics and Sustainable Development, The word Bank, Washington D.C.
18. Ress, W.E. (2000), Eco- Footprint Analyis: Nerits and Brickbats, Ecological Economics, Vol. 32, pp: 371-374.
19. Wackernagel. Monfreda, C, Erb, K.-H, Haberl, H, Schulz, N. B. (2004), Ecological footprint time series of Austria, the Philippines, and South Korea for 1961–1999: Comparing the conventional approach to an actual land area approach. Land Use Policy, 21(3), 261–269
20. Wackernagel, Mathis &sahm white Dan Moran (2002), Using Ecological footprint accounts: from analysis to applications, USA.
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول