Afarand Journals

Geographical Research

eISSN : 2538-4384
pISSN : 1019-7052
Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 29، شماره 3 - ( 1393 )                   جلد 29 شماره 3 صفحات 88-73 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

دریافت: 1396/12/5 | پذیرش: 1396/12/5 | انتشار: 1396/12/5
How to cite this article
Kazemizad S, Hadiani Z, Mousavi M. Analysis of Creation Causes on Informal Settlements with Using Path Analysis Model, Case Study: Shadgholi-Khan Town of Qom City. GeoRes 2014; 29 (3) :73-88
URL: http://georesearch.ir/article-1-347-fa.html
قنبری حکیمه، کاظمی زاد شمس اله، هادیانی زهره، موسوی میرنجف. تحلیلی بر علل شکل گیری اسکان غیررسمی با استفاده از مدل تحلیل مسیر، مطالعه موردی: محله ی شادقلی خان شهر قم . فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1393; 29 (3) :73-88

URL: http://georesearch.ir/article-1-347-fa.html

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
تحلیلی بر علل شکل گیری اسکان غیررسمی با استفاده از مدل تحلیل مسیر، مطالعه موردی: محله ی شادقلی خان شهر قم
Authors حکیمه قنبری1، شمس اله کاظمی زاد*2، زهره هادیانی3، میرنجف موسوی4
1- دانشگاه تبریز
2- دانشگاه سیستان و بلوچستان ، kazemizad@yahoo.com
3- دانشگاه سیستان و بلوچستان
4- دانشگاه ارومیه
چکیده   (4550 مشاهده)
هدف از انجام پژوهش حاضر، تحلیل علل شکل گیری اسکان غیررسمی در محله شادقلی خان شهر قم به روش پیمایشی - توصیفی است. با توزیع پرسشنامه به روش نمونه گیری طبقه ای و تکمیل آن توسط 200 سرپرست خانوار ساکن در محله شادقلی خان، متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی مؤثر بر ایجاد اسکان غیررسمی در این محله و اثرهای فضایی - مکانی آن بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که 10 عامل به عنوان مهم ترین عوامل اثرگذار در پدید آمدن محله شادقلی خان نقش آفرین است. با به کارگیری تکنیک رگرسیون، ضریب اثرگذاری هر یک از این عوامل مشخص و با استفاده از مدل تحلیل مسیر چگونگی اثرگذاری این عوامل تجزیه و تحلیل شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، در شکل گیری محله شادقلی خان دو دسته عوامل قبل از مهاجرت، شامل: مالکیت اولیه در مبدأ، دلایل مهاجرت، مهاجر بودن یا نبودن و شغل قبلی و عوامل بعد از مهاجرت، شامل: شغل فعلی (در زمان برداشت میدانی)، سند مالکیت، دلایل سکونت، پروانه ساخت، میزان درآمد و سال مهاجرت، دارای بیشترین اثرگذاری بوده اند. در مجموع، با محاسبه ضریب تأثیر عناصر و متغیرهای مختلف مستقل اثرگذار و با تفکیک آن ها از یکدیگر، مشخص گردید که عوامل قبل از مهاجرت به میزان ۶/۵۶ درصد و عوامل بعد از مهاجرت به میزان ۴/۳۴ درصد در پدید آمدن محله شادقلیخان اثرگذار بودهاند. بنابراین، چنانچه برنامهریزان و سیاستگذاران درصدد حلّ مشکلات ناشی از اسکان غیررسمی در شهرها هستند، باید ریشه های آن را در عوامل اثرگذار قبل از مهاجرت و در روستاها جستجو کنند و پس از حلّ این ریشه ها به حلّ مشکلات فعلی اسکان غیررسمی بپردازند.
واژه‌های کلیدی:
اسکان غیررسمی، مهاجرت، تحلیل مسیر، محله شادقلی خان، شهرقم
فهرست منابع
1. آقابخشی، حبیب اله؛ حاج یوسفی، علی و حسین کاکویی.( 13۸۲). « حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی » ، مجموعه مقالات حاشیه نشینی و اسکان غیر رسمی، جلد اول، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران، صص ۱۳۳ – ۱۳۸.
2. اکرمی، پرویز.( 1377 ). مطالعه شاخصهای اجتماعی مسکن، جمعیت و مهاجرت و حاشیه نشینی در شهرستان قم، سازمان مسکن و شهرسازی استان قم.
3. بهارلوئی، کتایون و نقدی دورباطی، زهرا.(۱۳۸۶). « بررسی رابطه حاشیه نشینی و جغرافیای پیاده روها به عنوان یکی از معضلات کلانشهرها» مجموعه مقالات دومین همایش سراسری جغرافیا و قرن 21 ، دانشگاه آزاد نجف آباد، صص 208 – ۲۱۷.
4. پاتر، رابرت. ب. و ایونز، سلی لوید.( 1384 ). شهر در جهان در حال توسعه، ترجمه کیومرث ایراندوست، مهدی دهقان منشادی و میترا احمدی، تهران: انتشارات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور.
5. حاج یوسفی، علی. (۱۳۸۱). « حاشیه نشینی شهری و روند تحول آن( قبل از انقلاب اسلامی)»، هفت شهر، فصلنامه عمران و بهسازی شهری، سال سوم، ش ۸، صص ۱۷۹ – ۱۹۰.
6. زاهد زاهدانی، سعید. ( 1369 ). حاشیه نشینی، انتشارات دانشگاه شیراز.
7. شکوئی، حسین.( 1373 ). دیدگاههای نو در جغرافیای شهری، جلد اول،تهران: سمت.
8. صرافی، مظفر.( 1۳۸۰). « ابر مسئله شهری ایران و نقش برنامه ریزان شهری »، فصلنامه معماری و شهرسازی، تهران،‌ ش ۶۳ -۶۲، صص ۴۵ -۵۰.
9. عابدین درکوش، سعید.( 1386 ). درآمدی بر اقتصاد شهری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ هشتم.
10. عریضی، فروغ السادات؛ ربانی، رسول و فاطمه کریمی.( 13۸۲). « بررسی مسائل حاشیه نشینی با تأکید بر جنبه های اجتماعی فرهنگی (مطالعه موردی مناطق ارزنان و دارک اصفهان)»، فصلنامه علوم اجتماعی، ش ۲۴، صص ۱۰۱ -۱۳۰.
11. عظیمی، ناصر.( 1381 ). پویش شهرنشینی و مبانی نظام شهری، تهران: نشر نیکا.
12. کلانتری، خلیل.( 1385 ). پردازش و تحلیل داده ها در تحقیقات اجتماعی- اقتصادی، تهران: نشر شریف.
13. گیلبرت، آلن و گاگلر، ژوزف.( 1375 ). شهرها، فقر و توسعه، ترجمه پرویز کریمی ناصری، انتشارات روابط عمومی و بین الملل شهرداری تهران.
14. مرکز آمار ایران.( 1385 ). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان ق . م
15. معاونت برنامه ریزی استانداری قم.( 1388 ). سالنامه آماری استان قم .
16. موسوی، میرنجف؛ نظری ولاشانی، پریسا و کاظمی زاد شمس اله.( 138۹).« تحلیلی بر شاخص های کمی و کیفی مسکن در سکونتگاه های غیررسمی، مطالعه موردی: محله شهرک قائم شهر قم»، فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، سال 3، ش 11، صص ۶۳: ۸۴.
17. مهندسین مشاور طرح و معماری.( 1386 ). ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی قم، سازمان مسکن و شهرسازی قم.
18. Abbott, John. (2002a). An Analysis of Informal Settlement Upgrading, an Critique of Existing Mythological Approaches, In: Habitat International, 26 pp 303 - 315
19. Garau, Pietro. (2005). A Home in the City, Elliott D. Sclar- Gabriellay. Carolina Eearthscan
20. Hall, Peter and Ulrich, Preiffer. (2000). Urban future 21. A Global Agenda for Twenty-first Century Cities, E & FN Spone London.
21. Pugh, Cedic. (2005). Squatter Settlements, Their Sustainability, Architectural Contributions, and Socio – Economic Roles in Cities vol.17, No.5, pp325– 337.
22. UN-HABITANT. (2003). the Challenge of Slums – Golbal Report on Human Settelments, London, Earthscan.
23. UN-Habitant. (2005). Slums of the Word, the face of urban poverty in the new millennium.
24. http://www.unhabitat.org