چکیده
اهداف: این پژوهش با هدف تاثیراتی که کاربری اراضی، اقلیم و منابع آب بر پایداری روستاهای حوضه آبریز مند داشت انجام شد.
روششناسی: این مطالعه شامل ترکیب روشهای تحلیلی دادههای ماهوارهای، تحلیلهای آماری و مطالعات کتابخانهای بود که به طور جامع وضعیت منابع آب، تغییرات کاربری اراضی و شرایط اقلیمی روستاهای حوضه آبریز مند را تحلیل و بررسی میکرد. دادهها از طریق سامانه earth engine جمعآوری شد. این دادهها شامل دادههای سنجش از دور و تصاویر ماهوارهای دادههای GRACE برای بررسی تغییرات آبهای زیرزمینی، دادههای MODIS و Landsat برای ارزیابی تغییرات کاربری اراضی در سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ بود. برای تحلیل تغییرات کاربری اراضی از تصاویر ماهوارهای و با استفاده از GIS از طریق آمار فضایی نقشههای مرتبط با توزیع فضایی روستاها تحلیل شد.
یافتهها: روستاهای حوضه آبریز مند با چالشهای متعددی از جمله کاهش منابع آب، نوسانات اقلیمی و افزایش فشار بر منابع طبیعی مواجه بودند. کاهش تدریجی ذخایر آب زیرزمینی و همچنین کاهش مساحت پوشش آبی از سال ۲۰۱۵ تا سال ۲۰۲۳ براساس یافتهها مشهود بود.. فشار بیش از حد بر آبهای زیرزمینی باعث شده که تقریباً سالی یک متر از آبهای زیرزمینی کاسته شده و به دنبال آن بیشترین تغییرات کاربری مربوط به زمینهای زراعی با ۳۷% و مناطق مسکونی با ۶/۱۳% بود.
نتیجهگیری: مدیریت بهینه منابع آب و تطبیق الگوی کشت با شرایط اقلیمی، برای پایداری روستاهای حوضه آبریز مند ضروری است.