Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 38، شماره 3 - ( 1402 )
جلد 38 شماره 3 صفحات 389-381 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1402/5/3 | پذیرش: 1402/6/5 | انتشار: 1402/6/20
دریافت: 1402/5/3 | پذیرش: 1402/6/5 | انتشار: 1402/6/20
How to cite this article
Mijani M, Gharehbeiglu M, Reshad L, Nejadebrahimi A. Evaluation of Students' Cognitive Maps from an Urban Perspective as a Mental Image Output. GeoRes 2023; 38 (3) :381-389
URL: http://georesearch.ir/article-1-1509-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1509-fa.html
میجانی مهشید، قره بگلو مینو، رشاد لاله، نژاد‌ابراهیمی احد. ارزیابی نقشههای شناختی دانشجویان از منظر شهری به عنوان برون‌داد تصویر ذهنی. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1402; 38 (3) :381-389
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
مهشید میجانی1 
، مینو قره بگلو* 1، لاله رشاد1 ، احد نژاد‌ابراهیمی1
، مینو قره بگلو* 1، لاله رشاد1 ، احد نژاد‌ابراهیمی1
1- گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، ایران
چکیده (701 مشاهده)
اهداف: تجارب مستقیم و غیرمستقیم انسان از فضا عامل شکل‌گیری تصاویر ذهنی است که در هر دو حالت فرآیند پیچیده‌ای از اکتساب، پردازش و تفسیر اطلاعات را در ذهن انسان طی می‌کند. محصول این تصاویر یا به نوعی بازنمایی درونی فرد نوعی نقشه شناختی از فضای پیرامون است که رابطه و عمل انسان در فضا را جهت می‌دهد. بنابراین هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه‌های تاثیرگذار در شکل‌گیری تصاویر ذهنی دانشجویان از منظر شهری است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کمّی بود و با استفاده از ابزار پرسش‌نامه ترسیمی انجام شده است. این پژوهش در سال ۱۴۰۱ به کمک جامعه آماری ۵۰ نفر از دانشجویان ترم ۱ شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز انجام شد. اساس استخراج داده‌ها از تصاویر ذهنی دانشجویان مدل استخراج‌شده از مبانی در خصوص نقشههای شناختی بود. داده‌ها به روش تحلیل عامل تاییدی و همبستگی با استفاده از نرم‌افزار Smart pls و IBM SPSS ۲۵.۰ تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: «ساختار کالبدی» با ضریب تاثیر (۹۳۰/۰) که مولفه‌های آن با بار عاملی شامل "هندسه" (۶۸۱/۰)، "جهت و محور (۶۳۹/۰)، "تمایز و تشابه" (۵۹۶/۰)، "سادگی و تنوع" (۵۸۷/۰)، "مقیاس و تناسب" (۴۹۹/۰) و "توالی محدوده بصری" (۴۲۵/۰) می‌شد بیشترین تعیین‌کنندگی را داشت. در رتبه دوم «ساختار عملکردی» با ضریب تاثیر (۷۳۳/۰) شامل مولفه‌های "فعالیت انسان" (۸۱۵/۰) و "گونه‌های عملکردی" (۶۷۲/۰) قرار داشت. در مرتبه سوم عامل «حس زمان» با ضریب تاثیر (۰۸۴/۰-) با مولفه‌های "بنا‌های تاریخی" (۰۰۰/۱) تعیین‌کنندگی معکوس دارد. براساس نتایج همبستگی در عامل جنسیت تفاوت معناداری دیده نشد.
نتیجه‌گیری: ساختارهای کالبدی تاثیر بیشتری را در فرآیند تصویرپذیری مناظر شهری در ذهن ساکنین به خود اختصاص داده‌اند. عامل جنسیت نمی‌تواند همیشه به عنوان عامل معنی‌دار در فرآیند ثبت تصاویر ذهنی از منظر شهری محسوب شود.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کمّی بود و با استفاده از ابزار پرسش‌نامه ترسیمی انجام شده است. این پژوهش در سال ۱۴۰۱ به کمک جامعه آماری ۵۰ نفر از دانشجویان ترم ۱ شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز انجام شد. اساس استخراج داده‌ها از تصاویر ذهنی دانشجویان مدل استخراج‌شده از مبانی در خصوص نقشههای شناختی بود. داده‌ها به روش تحلیل عامل تاییدی و همبستگی با استفاده از نرم‌افزار Smart pls و IBM SPSS ۲۵.۰ تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: «ساختار کالبدی» با ضریب تاثیر (۹۳۰/۰) که مولفه‌های آن با بار عاملی شامل "هندسه" (۶۸۱/۰)، "جهت و محور (۶۳۹/۰)، "تمایز و تشابه" (۵۹۶/۰)، "سادگی و تنوع" (۵۸۷/۰)، "مقیاس و تناسب" (۴۹۹/۰) و "توالی محدوده بصری" (۴۲۵/۰) می‌شد بیشترین تعیین‌کنندگی را داشت. در رتبه دوم «ساختار عملکردی» با ضریب تاثیر (۷۳۳/۰) شامل مولفه‌های "فعالیت انسان" (۸۱۵/۰) و "گونه‌های عملکردی" (۶۷۲/۰) قرار داشت. در مرتبه سوم عامل «حس زمان» با ضریب تاثیر (۰۸۴/۰-) با مولفه‌های "بنا‌های تاریخی" (۰۰۰/۱) تعیین‌کنندگی معکوس دارد. براساس نتایج همبستگی در عامل جنسیت تفاوت معناداری دیده نشد.
نتیجه‌گیری: ساختارهای کالبدی تاثیر بیشتری را در فرآیند تصویرپذیری مناظر شهری در ذهن ساکنین به خود اختصاص داده‌اند. عامل جنسیت نمی‌تواند همیشه به عنوان عامل معنی‌دار در فرآیند ثبت تصاویر ذهنی از منظر شهری محسوب شود.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. Al-Alwan HAS, Al-Bazzaz IA, Mohammed Ali YH (2022). The potency of architectural probabilism in shaping cognitive environments: A psychophysical approach. Ain Shams Engineering Journal. 13(1):101522. [DOI:10.1016/j.asej.2021.06.008]
2. Alptekin O (2017). A reading attempt of the urban memory of Eskisehir Osmangazi University Meselik campus via cognitive mapping. In: IOP Conference Series: Materials Science and Engineering. 245(5):052016 .Bristol: IOP Publishing. [DOI:10.1088/1757-899X/245/5/052016]
3. Askarizad R, He J, Khotbehsara EM (2022). The legibility efficacy of historical neighborhoods in creating a cognitive map for citizens. Sustainability. 14(15):9010. [DOI:10.3390/su14159010]
4. Bacon EN (1976). Design of cities. Revised Edition. London: Penguin books.
5. Bentley I (1985). Responsive environments: A manual for designers. Butterworth Architecture. Philadelphia: Routledge.
6. Boulding KE (1956). The image: Knowledge in life and society. Michigan: University of Michigan Press. [DOI:10.3998/mpub.6607]
7. Caffo A, Lopez A, Spano G, Serino S, Cipresso E, Stasolla S, et al (2018). Spatial reorientation decline in aging: The combination of geometry and landmarks. Aging & Mental Health. 22(10):1372-1383. [DOI:10.1080/13607863.2017.1354973]
8. Carmona M, Heath T, Tiesdell S, Oc T (2003). Public places, urban spaces: the dimensions of urban design. Oxford: Architectural Press.
9. Cullen G (1961). Concise Townscape. 1st Edition. London: Routledge.
10. De Alba M (2011). Social representations of urban spaces: A comment on mental maps of Paris. Papers on Social Representations. 20(2):29-1.
11. Filomena G, Verstegen JA, Manley ED (2019). A computational approach to 'The Image of the City'. Cities. 89:14-25. [DOI:10.1016/j.cities.2019.01.006]
12. Gao S, Han L, Li C, Zhao L (2021). Detecting the evolution of collective memory space using a space syntax-based analysis method in Beiyuanmen historical and cultural block. Current Urban Studies. 9(4):744-758. [DOI:10.4236/cus.2021.94044]
13. Gojnić AB (2018). The collective and the architecture of the city in postwar modernism. Histories of Postwar Architecture. (2):1968.
14. Hartanti NB, Martokusumo W, Lubis BU, Poerbo HW (2016). The quest for urban identity: Influence of urban morphological development to the imageability of Bogor city streets. International Journal of Research in Engineering and Science (IJRES). 4(7):49-58.
15. Huang B, Zhao B, Song Y (2018). Urban land-use mapping using a deep convolutional neural network with high spatial resolution multispectral remote sensing imagery. Remote Sensing of Environment. 214:73-86. [DOI:10.1016/j.rse.2018.04.050]
16. Imani F, Tabaeian M (2012). Recreating mental image with the aid of cognitive maps and its role in environmental perception. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 32:53-62. [DOI:10.1016/j.sbspro.2012.01.010]
17. Jin X, Wang J (2021). Assessing linear urban landscape from dynamic visual perception based on urban morphology. Frontiers of Architectural Research. 10(1):202-219. [DOI:10.1016/j.foar.2021.01.001]
18. Kalin A, Yilmaz D (2012). A study on visibility analysis of urban landmarks: The case of Hagia Sophia (Ayasofya) in Trabzon. Journal of the Faculty of Architecture. 29(1):241-271.
19. Kaplan S, Kaplan R (1981). Cognition and environment: Functioning in an uncertain world. Ann Arbor: Ulrich's.
20. Kuliga S, Berwig M, Roes M (2021). Wayfinding in people with Alzheimer's disease: Perspective taking and architectural cognition-A vision paper on future dementia care research opportunities. Sustainability. 13(3):1084. [DOI:10.3390/su13031084]
21. Lynch K (1959). The image of the city. Massachusetts: MIT press.
22. Lynch K (1984). Reconsidering the image of the city. In: Rodwin L, Hollister RM, editors. Cities of the Mind. Environment, development, and public policy. Boston: Springer. p. 151-161. [DOI:10.1007/978-1-4757-9697-1_9]
23. Ma X, Ma C, Wu C, Xi Y, Yang R, Peng N, et al (2021). Measuring human perceptions of streetscapes to better inform urban renewal: A perspective of scene semantic parsing. Cities. 110:103086. [DOI:10.1016/j.cities.2020.103086]
24. Markey-Towler B (2017). How to win customers and influence people: Ameliorating the barriers to inducing behavioural change. Journal of Behavioral Economics for Policy. 1(S):27-32.
25. Martin M (2017). The relationship between way-finding strategies, spatial anxiety and prior experiences [dissertation]. Brescia: Brescia University.
26. Mirgholami M, Ketabollahi K, Azadi M, Oskoyi B (2021). Perception of city entrances in term of user's sexual variety (Case study: Sanandaj city's entrance-from Hamedan city). Journal of Applied Arts, 1(2):51-71.
27. Mohamed AA (2012). Evaluating way-finding ability within urban environment. Proceedings of the 8th International Space Syntax Symposium. Santiago: PUC. p.3-6.
28. Nikšič M (2006). The dimensions of urban public space in user's mental image. Urbani izziv. 17(1-2):200-204. [DOI:10.5379/urbani-izziv-en-2006-17-01-02-007]
29. Nurgandarum D, Anjani CF (2020). Legibility of building facades and imageability of historical city center, case study: Bukittinggi city center. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. 452:012158. Bristol: IOP Publishing. [DOI:10.1088/1755-1315/452/1/012158]
30. Özgece N, Edgü E, Ayıran N (2022). Assessing imageability of port cities through the visibility of public spaces: The cases of Famagusta and Limassol. Space and Culture. 25(4):535-552. [DOI:10.1177/1206331220944063]
31. Relph EC (1976). Place and placelessness. London: Pion.
32. Sarstedt M, Cheah JH (2019). Partial least squares structural equation modeling using SmartPLS: A software review. 7(3): 196-202. [DOI:10.1057/s41270-019-00058-3]
33. Thombre L, Kapshe C (2022). Verification of connection between legibility and conviviality of public open spaces- a case of new market, Bhopal. Ecology, Environment and Conservation Paper. 28(1):219-226. [DOI:10.53550/EEC.2022.v28i01.029]
34. Qharehbaglou M, Reshad L (2021). Characterizing imageability in Gajar houses of Tabriz. Geographical Research. 36(3):233-241. [Persian]
35. Rossi A (1982). The architecture of the city. Cambridge: MIT press.
36. Shanken AM (2018). The visual culture of planning. Journal of Planning History. 17(4):300-319. [DOI:10.1177/1538513218775122]
37. Steinitz C (1968). Meaning and the congruence of urban form and activity. Journal of the American Institute of planners. 34(4):233-248. [DOI:10.1080/01944366808977812]
38. Tara A, Lawson G, Renata A (2021). Measuring magnitude of change by high-rise buildings in visual amenity conflicts in Brisbane. Landscape and Urban Planning. 205:103930. [DOI:10.1016/j.landurbplan.2020.103930]
39. Topcu KD, Topcu M (2012). Visual presentation of mental images in urban design education: Cognitive maps. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 51:573-582. [DOI:10.1016/j.sbspro.2012.08.208]
40. Tolman EC, Honzik CH (1930). Introduction and removal of reward and maze performance in rats. University of California Publication in Psychology. 4:257-275. [DOI:10.1080/00221309.1930.9918318]
41. Trowbridge CC (1913). On fundamental methods of orientation and imaginary maps. Science. 38(990):888-897. [DOI:10.1126/science.38.990.888]
42. Tsagareli MG (2022). Pioneering studies of spatial behavior in animals: Ivane Beritashvili and Edward Tolman. Psychology Research. 12(8):563-574. [DOI:10.17265/2159-5542/2022.08.001]
43. Tuan YF (1975). Images and mental maps. Annals of the Association of American geographers. 65(2):205-212. [DOI:10.1111/j.1467-8306.1975.tb01031.x]
44. Van den Berg AE, Joye Y, Koole SL (2016). Why viewing nature is more fascinating and restorative than viewing buildings: A closer look at perceived complexity. Urban Forestry & Urban Greening. 20:397-401. [DOI:10.1016/j.ufug.2016.10.011]
45. Yu Z, Xiao Z, Liu X (2022). A data-driven perspective for sensing urban functional images: Place-based evidence in Hong Kong. Habitat International. 130:102707. [DOI:10.1016/j.habitatint.2022.102707]
46. Zheng L, Pan H, Kong L (2022). Ripple attention for visual perception with sub-quadratic complexity. Proceedings of the 39th International Conference on Machine Learning. 162:26993-27010. PMLR.