Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 38، شماره 3 - ( 1402 )
جلد 38 شماره 3 صفحات 341-331 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1402/3/29 | پذیرش: 1402/5/16 | انتشار: 1402/6/15
دریافت: 1402/3/29 | پذیرش: 1402/5/16 | انتشار: 1402/6/15
How to cite this article
Ranjbar G, Souri H, Keyvan H. Energy Geopolitical Developments and its Impact on Saudi Arabia's Tendency to Diversify Economic Resources. GeoRes 2023; 38 (3) :331-341
URL: http://georesearch.ir/article-1-1492-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1492-fa.html
رنجبر قاسم، سوری حسین، کیوان حسن. تحولات ژئوپلیتیک انرژی و تاثیر آن بر گرایش عربستان سعودی به متنوع‌سازی منابع اقتصادی. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1402; 38 (3) :331-341
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
قاسم رنجبر1، حسین سوری*2، حسن کیوان2
1- گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم و فنون فارابی، تهران، ایران
2- گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2- گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده (1386 مشاهده)
مقدمه: ژئوپلیتیک انرژی مفهومی است که با استفاده از آن می توان نقش انرژی را در پویایی های ژئوپلیتیک و رقابت های قدرت مورد بررسی قرار داد. اهمیت و جایگاه انرژی در اقتصاد و امنیت جهانی به قدری گسترده است که از آن به عنوان شاخصی برای میزان امنیت استفاده می شود. همین اهمیت برای هر دو گروه کشورهای تولیدکننده و مصرف کننده نفت وجود دارد و آنها را بر آن داشته است که با توجه به تحولاتی که در عرصه رقابت های جهانی در حال وقوع است شرایط را به گونه ای مدیریت نمایند که از در خطر قرار‌گرفتن امنیت و منافع ملی آنان جلوگیری شود. در این تحقیق به بررسی تحولات ژئوپلیتیک انرژی و تاثیر آن بر گرایش عربستان سعودی به متنوع سازی منابع اقتصادی پرداخته شد.
نتیجه گیری: در فرآیند ژئوپلیتیک انرژی، در حالی که کشورهای مصرف کننده سوخت های فسیلی به سمت جایگزین‌سازی آن با منابع تجدیدپذیر حرکت کرده اند تا از میزان خطرات وابستگی به سوخت های سنتی بکاهند، کشورهای تولیدکننده سوخت های فسیلی به سبب تغییر در روند جهانی مصرف انرژی و معرفی انرژی های تجدیدپذیر خود را در معرض خطرات جدیدی در حوزه ژئوپلیتیک انرژی مشاهده می کنند که می تواند منافع ملی آنها را در معرض خطر قرار دهد. همین امر باعث شده است که برخی از کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت خام نظیر عربستان سعودی با تحلیل شرایط و پیش‌بینی آینده تلاش‌های خود را برای همگام سازی اقتصاد خود با این تحولات آغاز نمایند تا در بلند‌مدت مانع از در خطر قرار‌گرفتن منافع و امنیت ملی خود شوند.
نتیجه گیری: در فرآیند ژئوپلیتیک انرژی، در حالی که کشورهای مصرف کننده سوخت های فسیلی به سمت جایگزین‌سازی آن با منابع تجدیدپذیر حرکت کرده اند تا از میزان خطرات وابستگی به سوخت های سنتی بکاهند، کشورهای تولیدکننده سوخت های فسیلی به سبب تغییر در روند جهانی مصرف انرژی و معرفی انرژی های تجدیدپذیر خود را در معرض خطرات جدیدی در حوزه ژئوپلیتیک انرژی مشاهده می کنند که می تواند منافع ملی آنها را در معرض خطر قرار دهد. همین امر باعث شده است که برخی از کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت خام نظیر عربستان سعودی با تحلیل شرایط و پیش‌بینی آینده تلاش‌های خود را برای همگام سازی اقتصاد خود با این تحولات آغاز نمایند تا در بلند‌مدت مانع از در خطر قرار‌گرفتن منافع و امنیت ملی خود شوند.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. Adami A, Shokri M (2022). Iran's role in Iraq's geopolitical energy outlook. Foreign Relations Quarterly. 13(4):755-784. [Persian]
2. Ahmadypour Z, Rashidi Y (2018). A geopolitical analysis: Representation of spaces of fear in cinema. International Quarterly of Geopolitics. 14(50):21-55. [Persian]
3. Ahmadypour Z, Rashidi Y (2020). Geographical imagination and geopolitical representation. Tehran: University of Tehran. [Persian]
4. Albassam BA (2015). Economic diversification in Saudi Arabia: Myth or reality?. Resources Policy. 44:112-117. [DOI:10.1016/j.resourpol.2015.02.005]
5. Al-Hassan A, Khamis M, Oulidi N (2010). The GCC banking sector: Topography and analysis. International Monetary Fund Working Paper. 10-87. [DOI:10.5089/9781451982619.001]
6. Allcott H, Keniston H (2018). Dutch disease or agglomeration? The local economic effects of natural resource booms in modern America. The Review of Economic Studies. 85(2):695-731. [DOI:10.1093/restud/rdx042]
7. Alkhathlan K, Javid M (2013). Energy consumption, carbon emissions and economic growth in Saudi Arabia: An aggregate and disaggregate analysis. Energy Policy. 62:1525-1532. [DOI:10.1016/j.enpol.2013.07.068]
8. Ariss RT, Rezvanian R, Mehdian SM (2007). Cost efficiency, technological progress and productivity growth of banks in GCC countries. International Journal of Business. 12(4):471-491.
9. Bahgat G (2013). The changing Saudi energy outlook: Strategic implications. Middle East Journal. 67(4):565-579. [DOI:10.3751/67.4.14]
10. Bradshaw M (2009). The geopolitics of global energy security. Geography Compass. 3(5):1920-1937. [DOI:10.1111/j.1749-8198.2009.00280.x]
11. Choudhury MA, Al-Sahlawi MA (2000). Oil and non-oil sectors in the Saudi Arabian economy. OPEC Review. 24(3):235-250. [DOI:10.1111/1468-0076.00083]
12. Criekemans D (2018). Geopolitics of the renewable energy game and its potential impact upon global power relations. In D. Scholten (Ed.). The geopolitics of renewables.61. [DOI:10.1007/978-3-319-67855-9_2]
13. International Energy Agency (2023). Global methane tracker [Internet]. Paris: International Energy Agency [cited 2022, 18 Oct]. Available from: https://www.iea.org/reports/global-methane-tracker-2023.
14. International Monetary Fund (2023). World economic outlook [Internet]. Washington: International Monetary Fund [cited 2022, 1 Dec]. Available from: https://www.imf.org/external/datamapper/profile/SAU.
15. Kahouli B, Hamdi B, Nafla A, Chabaane N (2022). Investigating the relationship between ICT, green energy, total factor productivity, and ecological footprint: Empirical evidence from Saudi Arabia. Energy Strategy Reviews. 42:100871. [DOI:10.1016/j.esr.2022.100871]
16. Khalid Anser M, Yousaf Z, Nassani AA, Xuan Vin V, Zaman K (2020). Evaluating 'natural resource curse' hypothesis under sustainable information technologies: A case study of Saudi Arabia. Resources Policy. 68:101699. [DOI:10.1016/j.resourpol.2020.101699]
17. Leigh M (2014). Energy-a geopolitical game changer. The International Spectator. 49(2):1-10. [DOI:10.1080/03932729.2014.906929]
18. Sarrakh R, Renukappa S, Suresh S, Mushatat S (2020). Impact of subsidy reform on the kingdom of Saudi Arabia's economy and carbon emissions. Energy Strategy Reviews. 28:100465. [DOI:10.1016/j.esr.2020.100465]
19. Stijns JPC (2005). Natural resource abundance and economic growth revisited. Resources Policy. 30(2):107-130. [DOI:10.1016/j.resourpol.2005.05.001]
20. Mahdian H, Fakhri S (2013). Iran's energy geopolitics and west energy security. Human Geography Research Quarterly. 44(4):45-64. [Persian]
21. Mitchell JV, Beck P, Grubb M (1996). The new geopolitics of energy. London: The Royal Institute of International Affairs.
22. Momeni M, Tavakoli Marand M (2021). Geopolitics of energy, Russia-EU relations (leaders' perception of nord stream 2). Research Political Geography Quarterly. 6(3):84-101. [Persian]
23. Nizam HA, Zaman K, Khan KB, Batool R, Khurshid MA, Shoukry AM, et al (2020). Achieving environmental sustainability through information technology: "Digital Pakistan" initiative for green development. Environmental Science and Pollution Research. 27:10011-10026. [DOI:10.1007/s11356-020-07683-x]
24. Overland I (2015). Future petroleum geopolitics: Consequences of climate policy and unconventional oil and gas. Handbook of Clean Energy Systems. New Jersey: Wiley Online Library. [DOI:10.1002/9781118991978.hces203]
25. Andrews-Speed P (2012). China's Domestic Energy Challenges and Overseas Adventures [Internet]. Netherlands: MARIS [cited 2022, 14 Oct]. Available from: https://www.ogel.org/article.asp?key=3320.
26. Rashidi Y, Ahmadipoor Z, Alemi A, Bayat M (2021). The role of geographical imagination and geopolitical representation in dividing space/place into "our" and "their". International Quarterly of Geopolitics. 16(60):79-100. [Persian]
27. Rashidi Y, Ahmadipor Z, Karimi M (2016). The impact of cyberspace on Egypt's revolution. The International Journal of Humanities. 23(1):99-117.
28. Rashidi Y, Saei G, Faraji MR, Hosseininha L (2014). The mediating role of cinema in the representation of hard power case study: The movie "Zero Dark Thirty". Research on Humanities and Social Sciences. 4(12):128-135.
29. Samargandi N, Fidrmuc J, Ghosh S (2014). Financial development and economic growth in an oil-rich economy: The case of Saudi Arabia. Economic Modeling. 43:267-278. [DOI:10.1016/j.econmod.2014.07.042]
30. Scholten D, Bosman R (2016). The geopolitics of renewables; Exploring the political implications of renewable energy systems. Technological Forecasting and Social Change. 103:273-283. [DOI:10.1016/j.techfore.2015.10.014]
31. Shaffer B (2009). Energy Politics. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. [DOI:10.9783/9780812204520]
32. Sweidan OD, Elbargathi K (2022). The effect of oil rent on economic development in Saudi Arabia: Comparing the role of globalization and the international geopolitical risk. Resources Policy. 75:102469. [DOI:10.1016/j.resourpol.2021.102469]
33. World Bank (2023). World Bank open data [Internet]. Washington: The World Bank Group [cited 2022, 12 Dec
34. retrieved 2023, 5 April]. Available from: https://data.worldbank.org/country/SA.
35. Vision 2030 (2023). Saudi Vision 2030. Available from: https://www.vision2030.gov.sa/media/rc0b5oy1/saudi_vision203.pdf
36. World data lab (2023). Current world population clock [Internet]. Vienna: World Data Lab [cited 2022, 11 Nov]. Available from: https://population.io/