1- گروه مرمت، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران 2- گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
چکیده (855 مشاهده)
اهداف: توجه به راههای تاریخی تنها از منظر عملکرد ارتباطی و نه از منظر دارایی و ثروت، موجب فراموشی این مسیرها بهعنوان مکانهای فرهنگی-تاریخی، طبیعی و پویا شده است. هدف این پژوهش، ارایه چارچوبی منطقی برای چگونگی حفاظت پویا از راههای تاریخی ایران با بهرهگیری از تجارب جهانی و اصول حفاظت پویا بود. روششناسی: این مطالعه کیفی به روش تحلیل محتوا با بهکارگیری راهبرد استدلال استقرایی در سال 1401 انجام و 10 مقاله برای مطالعه انتخاب شد. با بررسی منابع، کدهای اولیه در ارتباط با "اصول حفاظت از راههای تاریخی و مسیرهای فرهنگی" و "چارچوب حفاظت از راههای تاریخی و مسیرهای فرهنگی" شناسایی و استخراج شدند. فرآیند تحلیل (حلقه بازخورد) بهصورت گامبهگام به روش استقرایی پیش رفت و زیرمقولهها با توجه به شباهتها و تفاوتهای کدهای اولیه استنتاج و در قالب چند مقوله اصلی (هستهای) طبقهبندی شدند. یافتهها: مقولات "مدیریت راهبردی" 44 مرتبه، "حفاظت از داراییها و ثروتها" 37 مرتبه، "توسعه اقتصاد پایدار" 24 مرتبه، "شناخت داراییها و ثروتها" 17 مرتبه، "انعطافپذیری" 15 مرتبه و "آموزش و توسعه دانش و تفسیر خلاق" 14 مرتبه در ارتباط با اصول موثر بر حفاظت از راههای تاریخی و مسیرهای فرهنگی و مقولات "تصمیمگیری برای آینده" 26 مرتبه، "شناخت داراییها و ثروتهای کریدور راه تاریخی" 20 مرتبه، "شبکهسازی و همافزایی" 16 مرتبه، "ارزیابی اهمیت کریدور راه تاریخی" 14 مرتبه، "شبکه معنایی راه" 8 مرتبه و "تعریف کریدور راه تاریخی" 2 مرتبه در ارتباط با چارچوب حفاظت از راههای تاریخی و مسیرهای فرهنگی تکرار شده بودند. نتیجهگیری: برای تحقق امر برنامهریزی و حفاظت پویا از راههای تاریخی باید به 6 بُعد "تعریف کریدور راه تاریخی"، "تشکیل شبکه معنایی راه تاریخی"، "شناخت داراییها و ثروتها و درک اهمیت کریدور راه تاریخی"، "ارزیابی اهمیت کریدور راه تاریخی"، "شبکهسازی و همافزایی" و "تصمیمگیری برای آینده کریدور راه تاریخی" توجه شود.