Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 38، شماره 3 - ( 1402 )
جلد 38 شماره 3 صفحات 354-343 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1401/12/21 | پذیرش: 1402/5/22 | انتشار: 1402/6/1
دریافت: 1401/12/21 | پذیرش: 1402/5/22 | انتشار: 1402/6/1
How to cite this article
Asadoullahtabar N, Marsousi N, Divsalar A, Shokri Firoozjah P. Measuring the Economic and Social Stability of the Cities of Mazandaran Province During Two Census Periods of 2006 and 2021. GeoRes 2023; 38 (3) :343-354
URL: http://georesearch.ir/article-1-1450-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1450-fa.html
اسداله تبار سیده نفیسه، مرصوصی نفیسه، دیوسالار اسداله، شکری فیروزجاه پری. سنجش پایداری اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌های استان مازندران طی دو دوره سرشماری 1385 و 1400. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1402; 38 (3) :343-354
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
سیده نفیسه اسداله تبار*1، نفیسه مرصوصی1، اسداله دیوسالار1، پری شکری فیروزجاه1
1- گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده (1274 مشاهده)
اهداف: از چالش‌های پیش روی برنامه‌ریزان شهری، مدیریت مطلوب شهری و منطقه‌ای و توازن و تعادل در میزان توسعه شهرها است. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش سنجش و تحلیل روند پایداری اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌های استان مازندران طی سرشماری ۱۳۸۵ و ۱۴۰۰ بود.
روش‌شناسی: این پژوهش از نوع کمّی بوده و به شیوه پیمایشی با استفاده از داده‌های دستگاه‌های دولتی و سرشماری ۱۳۸۵ و ۱۴۰۰ انجام شد. به منظور شناسایی مولفه‌های پایداری، ۳۰ نفر از اساتید و خبرگان حوزه برنامه‌ریزی شهری به روش تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند که پایایی پرسش‌نامه با استفاده از پیش‌آزمون و آزمون آلفای کرونباخ با ضریب ۸۱۲/۰ مورد تایید قرار گرفت. سپس پایداری ۱۶ شهرستان استان مازندران در سرشماری ۱۳۸۵ و ۲۲ شهرستان در سرشماری ۱۴۰۰ با استفاده از مدل‌های بارومتر پایداری و الکتر، ارزیابی شد. در انتها با تکنیک کاپ‌لند، رتبه نهایی پایداری شهرها مشخص شد.
یافته‌ها: شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی نشان داد شهرستان‌های ساری، بابل، آمل، قائم‌شهر، تنکابن و چالوس از رتبه‌های بالاتری در ابعاد پایداری برخوردارند. همچنین شهر ساری به دلیل مرکزیت اداری-سیاسی و سیاست قطب رشد، برتری خود راحفظ کرده است و باعث تمرکز فعالیت‌ها و امکانات اقتصادی، سیاسی و جمعیتی در استان شده است.
نتیجه‌گیری: شهرستان‌های استان مازندران پایداری متفاوتی داشتند و معضل ناپایداری، از نظر اندازه بیشتر به شهرهایی با اندازه کوچک و متوسط و از لحاظ شاخص‌ها بیشتر به مسایل اقتصادی باز می‌گردد.
روش‌شناسی: این پژوهش از نوع کمّی بوده و به شیوه پیمایشی با استفاده از داده‌های دستگاه‌های دولتی و سرشماری ۱۳۸۵ و ۱۴۰۰ انجام شد. به منظور شناسایی مولفه‌های پایداری، ۳۰ نفر از اساتید و خبرگان حوزه برنامه‌ریزی شهری به روش تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند که پایایی پرسش‌نامه با استفاده از پیش‌آزمون و آزمون آلفای کرونباخ با ضریب ۸۱۲/۰ مورد تایید قرار گرفت. سپس پایداری ۱۶ شهرستان استان مازندران در سرشماری ۱۳۸۵ و ۲۲ شهرستان در سرشماری ۱۴۰۰ با استفاده از مدل‌های بارومتر پایداری و الکتر، ارزیابی شد. در انتها با تکنیک کاپ‌لند، رتبه نهایی پایداری شهرها مشخص شد.
یافته‌ها: شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی نشان داد شهرستان‌های ساری، بابل، آمل، قائم‌شهر، تنکابن و چالوس از رتبه‌های بالاتری در ابعاد پایداری برخوردارند. همچنین شهر ساری به دلیل مرکزیت اداری-سیاسی و سیاست قطب رشد، برتری خود راحفظ کرده است و باعث تمرکز فعالیت‌ها و امکانات اقتصادی، سیاسی و جمعیتی در استان شده است.
نتیجه‌گیری: شهرستان‌های استان مازندران پایداری متفاوتی داشتند و معضل ناپایداری، از نظر اندازه بیشتر به شهرهایی با اندازه کوچک و متوسط و از لحاظ شاخص‌ها بیشتر به مسایل اقتصادی باز می‌گردد.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. Abdi Daneshpour Z (2000). Analysis of spatial imbalance in cities (case study: Tehran). Soffeh Magazine. 9(29):34-57. [Persian]
2. Ahern J (2013). Urban landscape sustainability and resilience the promise and challenges of integrating ecology with urban planning and design. Landscape Ecology. 28:1203-1212. [DOI:10.1007/s10980-012-9799-z]
3. Al-Thani SK, Amato A, Koc M, Al-Ghamdi SG (2019). Urban sustainability and livability: An analysis of Doha's urban-from and possible mitigation strategies. Sustainability. 11(3):786. [DOI:10.3390/su11030786]
4. Allahgholipour S, Ziyari K (2023). Assessment of social sustainability and satisfaction with the living environment (case study: District 1 region 9 of Tehran). Journal of Geography and Regional Development. 21(1):143-172. [Persian]
5. Bagstad KJ, Shammin MDR (2012). Can the genuine progress indicator better inform sustainable regional progress? A case study for northeast Ohio. Ecological Indicators. 18:330-341 [DOI:10.1016/j.ecolind.2011.11.026]
6. Barzegar S, Bakhsi A, Heydari MT (2019). Explaining socio-economic stability in small cities with sustainable development aapproach (case study: Small cities of northen Iran). Majlis and Rahbord. 26(97):5-38. [Persian]
7. Egger S (2005). Determining a sustainable city Model. Environmental Modelling & Software. 21(9):1235-1246. [DOI:10.1016/j.envsoft.2005.04.012]
8. Gilbert A, Gagler J (1997). Cities, poverty and development: Urbanization in the third world. 2nd Edition. Oxford: Oxford University press.
9. Guillermina C, Elsa E, Luis B (2018). A taxonomy for planning and designing smart mobility services. Government Information Quarterly. 35(1):61-76. [DOI:10.1016/j.giq.2017.11.008]
10. Hall CM, page SJ (2002). The geography of tourism and recreation, environment, place and space. 4th Edition. Oxfordshire: Routledge. [DOI:10.4324/9780203196274]
11. Hosseinzadeh R, Safar Alizadeh E, Khabazi H (2021). Assessing the livability of urban neighborhoods in line with sustainable development from the perspective of citizens, case study: Shahre Kohne and Seyed Morteza in Kashmar city. Geography and Environmental Studies. 10(40):123-140. [Persian]
12. Huang J, Zhong Z, Wang M, Chen X, Tan Y, Zhang S, et al. (2015). Circadian modulation of dopamine levels and dopaminergic neuron development contributes to attention deficiency and hyperactive behavior. The Journal of neuroscience: The official Journal of the Society for Neuroscience. 35:2572-2587. [DOI:10.1523/JNEUROSCI.2551-14.2015]
13. Khodabakhshi Z, Nezafat Anzabi A (2018) Assessing the environmental sustainability of slums,
14. case study: Ustad Shahriyar neighborhood (Araz Ali Neighborhood). The First International
15. Conference on Natural Hazards and Environmental Crises in Iran, Solutions and Challenges. [Persian]
16. Kutay N, Tektufekci F (2016). A new era for sustainable development: A comparison for sustainability indices. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies. 2(2):70-95.
17. Maleki S, Damanbagh S (2013). Evaluation of sustainable development indexes with emphasis on physical and social indexes and urban services (a case study of Ahvaz city). Urban Structure and Function Studies. 1(3):29-54. [Persian]
18. Martinez A, Awad AM, Hornbuckle KC (2021). Concentrations of individual polychlorinated biphenyl congeners in gas and particle phases in air in Chicago. National Institute of EnvironmentalHealth Sciences (NIEHS).
19. Mirfakhredini H, Farid D, TahariMehrjardi MH, ZareiMahmoudabadi M (2011). Identification and ranking of factors affecting quality improvement of health & treatment services using multiple attribute decision making (MADM): A case study. Journal of Health Administration. 14(43):51-62. [Persian]
20. Moldan B, Bilharz S (2002). Sustainability Indicator. Haddad Tehrani N, Moharramnejad N, translators. Tehran: Department Of Enviroment.
21. Nikpour A, Yarahmadi M (2020). Identification of factors affecting urban viability in NourabadMamasani. Journal of Urban Structure and Function Studies. 7(23):7-27. [Persian]
22. Nikpour A, Mehralitabar Firuzjahi M, Rezazadeh M, Allahgholitabar Nesheli F (2017). Spatial distribution of health and treatment from social justice view case study: Cities of Mazandaran province. Quarterly of Geography & Regional Planning. 8(32):145-158.
23. Ranjbar Z, Shokri Firoozjah P, janbaz ghobadi G (2021). Assessing the resilience of coastal cities with emphasis on the role of tourism Case study: West coastal cities of Mazandaran province. Journal of Applied Researches in Geographical Sciences. 21(62):383-412. [DOI:10.52547/jgs.21.62.383]
24. Razdasht A, Yaghfoori H, Maleki A (2012). The composition sustainability indicators in small town Dehdasht with the average urban system with emphasis on urban sustaniable development. Environmental Based Territorial Planning (Amayesh). 5(18):125-142.
25. Seto KC, Reenberg A, Boone CG, Fragkias M, Haase D, Langanke T, et al. (2012), Urban land teleconnections and sustainability. Sustainability Science. 109(20):7687-7692. [DOI:10.1073/pnas.1117622109]
26. Staricco L, Brovarone EV (2022). Livable neighborhoods for sustainable cities: Insights from Barcelona. Transportation Research Procedia. 60:354-361. [DOI:10.1016/j.trpro.2021.12.046]
27. United Nations (2019). The sustainable development goals report [Internet]. Newyork: United Nations [cited 2023/11/25]. Available from: https://digitallibrary.un.org/record/3812145?ln=en
28. Vouvaki D, Xepapadeas A (2008). Changes in social welfare and sustainability: Theoretical issues and empirical evidence. Ecological Economics. 67(3):473-484. [DOI:10.1016/j.ecolecon.2007.12.029]
29. Wiek A, Kay B (2015). Learning while transforming: Solution-oriented learning for urban sustainability in Phoenix, Arizona. 16:29-36. [DOI:10.1016/j.cosust.2015.07.001]
30. Wong ATL (2018). Sustainable development (urban transport and mobility)-"sharpening the saw'' in shaping liveable cities towards quality of life experiences.10th Malaysian Road Conference & Exhibition 2018. IOP Publishing. [DOI:10.1088/1757-899X/512/1/012044]
31. World Bank (2010). Development and Climate Change. World development report. Washington D.C: The world Bank press.