اهداف و زمینه ها: از چالشهای پیش روی برنامهریزان شهری، مدیریت مطلوب شهری و منطقهای و توازن و تعادل در میزان توسعه شهرها میباشد. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش سنجش و تحلیل روند پایداری اقتصادی و اجتماعی شهرستانهای استان مازندران طی سرشماری 1385 و 1400 بود. روش شناسی: این پژوهش توصیفی- تحلیلی به شیوه پیمایشی با استفاده از داده های دستگاه های دولتی و سرشماری 1385 و 1400 انجام شد .جهت شناسایی مولفه های پایداری به روش تصادفی ساده 30 نفر از اساتید و خبرگان حوزه برنامه ریزی شهری به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید که روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شد که برای بخش های مختلف 81/0 بدست آمد که بیانگر سازگاری درونی پرسشنامه است. سپس پایداری 16 شهرستان استان مازندران در سرشماری 1385 و 22 شهرستان در سرشماری 1400 با استفاده از مدل های بارومتر پایداری، پرسکات آلن، الکتر، ویکور و تکنیک کاپ لند ارزیابی شد. در انتها با تکنیک کاپ لند، رتبه نهایی پایداری شهر ها مشخص شد. یافته ها: نتایج حاصل از تکنیک های سنجش پایداری بیانگر سطوح مختلف پایداری شهرها بودند. هم چنین شاخصهای اقتصادی و اجتماعی نشان داد شهرستان های ساری، بابل، آمل، قائمشهر، تنکابن و چالوس از رتبههای بالاتری در ابعاد پایداری برخوردارند. همچنین شهر ساری به دلیل مرکزیت اداری– سیاسی و سیاست قطب رشد، برتری خود را حفظ کرده است و باعث تمرکز فعالیتها و امکانات اقتصادی، سیاسی وجمعیتی در استان شده است. نتیجه گیری: شهرستان های استان مازندران پایداری متفاوتی داشته است و معضل ناپایداری، از نظر اندازه بیشتر به شهرهایی با اندازه کوچک و متوسط و از لحاظ شاخص ها بیشتر به مسائل اقتصادی باز می گردد. لذا می توان با اجرای راهکارهای حاصل از این پژوهش، پایداری و توسعه یافتگی شهرها را فراهم ساخت.
Asadoullahtabar N, Marsousi N, Divsalar A, shokri firouzjah P. Measuring the economic and social stability of the cities of Mazandaran province during the two census periods of 1385 and 1400. GeoRes 2023; 38 (3) :1001-1018 URL: http://georesearch.ir/article-1-1450-fa.html
اسداله تبار سیده نفیسه، مرصوصی نفیسه، دیوسالار اسداله، شکری فیروزجاه پری. سنجش پایداری اقتصادی و اجتماعی شهرستانهای استان مازندران طی دو دوره سرشماری 1385 و 1400. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 1402; 38 (3) :1001-1018