Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 37، شماره 4 - ( 1401 )
جلد 37 شماره 4 صفحات 583-575 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1401/5/20 | پذیرش: 1401/8/14 | انتشار: 1401/9/5
دریافت: 1401/5/20 | پذیرش: 1401/8/14 | انتشار: 1401/9/5
How to cite this article
Parsaei K, Amoughin Z, Abbasi A, Mahkoee H. Geopolitical Analysis of Natural and Human Capabilities of Fars Province to Achieve Environmental Development. GeoRes 2022; 37 (4) :575-583
URL: http://georesearch.ir/article-1-1382-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1382-fa.html
پارسایی کیامرث، زین العابدین عموقین یوسف، عباسی علیرضا، مهکویی حجت. تحلیل ژیوپلیتیک توانمندی‌های طبیعی و انسانی استان فارس برای دستیابی به توسعه زیست‌محیطی. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1401; 37 (4) :575-583
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
کیامرث پارسایی1، یوسف زین العابدین عموقین*1، علیرضا عباسی1، حجت مهکویی1
1- گروه جغرافیا، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
چکیده (1641 مشاهده)
اهداف: تاثیرگذاری سیاست‌های ملی و تصمیمات کشورها، بر تغییر اشکال و ابعاد عملکرد فیزیکی زمین، به درجه‌ای رسیده است که مسایل زیست‌محیطی در قلمروهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ماهیتی ژئوپلیتیکی پیداکرده است و توان متفاوت هر محیط جغرافیایی موقعیت متفاوتی را برای آن منطقه فراهم نموده است. هدف از این تحقیق، بررسی توان‌های طبیعی و انسانی تاثیرگذار بر توسعه زیست‌محیطی استان فارس بود.
روش‌شناسی: این تحقیق پیمایشی در سال ۱۴۰۱ در استان فارس به انجام رسید. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه و مطالعه پیشینه تحقیقاتی و نیز مطالعه ویژگی‌های منطقه شکل گرفت. لیست معیارها و شاخص‌های موثر بر توسعه زیست‌محیطی استان فارس با سنجش نظرات کارشناس تهیه شد و سپس برای وزن‌دهی از روش‌های ویکور، تاپسیس و انتروپی شنون استفاده شد. جامعه آماری مورد مطالعه، ۱۵۸ نفر از کارشناسان و متخصصین حوزه علوم سیاسی و ژئوپلیتیک در استان فارس بودند که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. با توجه به تنوع روش‌های مورد استفاده و تفاوت وزن‌های به‌دست آمده، برای تعیین وزن نهایی از روش کپلند استفاده شد.
یافته‌ها: چهار معیار اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی- گردشگری به عنوان عوامل موثر بر توسعه زیست‌محیطی استان فارس شناخته شدند. در معیار اقتصادی به ترتیب عوامل توسعه معادن و کارخانجات، زیرساخت، سطح رفاه، تکنولوژی، اشتغال و سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، در معیار محیطی، عوامل منابع طبیعی، شبکه‌های آبی، شبکه‌های ارتباطی، توپوگرافی، پراکنش نقاط جمعیتی و دریاچه و تالاب‌ها، در معیار اجتماعی، عوامل سطح آگاهی و اطلاعات، ساختار جمعیت، عملکرد زیست‌محیطی، مشخصات قومی- فرهنگی و آموزش، و در معیار فرهنگی- گردشگری نیز، گردشگران خارجی، آثار باستانی ملی، آثار جهانی و گردشگران داخلی به ترتیب اولویت بر توسعه زیست‌محیطی استان فارس تاثیرگذار بوده‌اند.
نتیجه‌گیری: برای دستیابی به اهداف زیست‌محیطی، برنامه‌ریزی توسعه توان‌های انسانی و محیطی در راستای حفظ محیط‌زیست برای نسل‌های آتی ضروری است. برنامه‌ریزی هر یک از مولفه‌های مورد نظر سبب تاثیر مستقیم و نیز غیرمستقیم بر سایر مولفه‌ها می‌شود.
روش‌شناسی: این تحقیق پیمایشی در سال ۱۴۰۱ در استان فارس به انجام رسید. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه و مطالعه پیشینه تحقیقاتی و نیز مطالعه ویژگی‌های منطقه شکل گرفت. لیست معیارها و شاخص‌های موثر بر توسعه زیست‌محیطی استان فارس با سنجش نظرات کارشناس تهیه شد و سپس برای وزن‌دهی از روش‌های ویکور، تاپسیس و انتروپی شنون استفاده شد. جامعه آماری مورد مطالعه، ۱۵۸ نفر از کارشناسان و متخصصین حوزه علوم سیاسی و ژئوپلیتیک در استان فارس بودند که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. با توجه به تنوع روش‌های مورد استفاده و تفاوت وزن‌های به‌دست آمده، برای تعیین وزن نهایی از روش کپلند استفاده شد.
یافته‌ها: چهار معیار اقتصادی، اجتماعی، محیطی و فرهنگی- گردشگری به عنوان عوامل موثر بر توسعه زیست‌محیطی استان فارس شناخته شدند. در معیار اقتصادی به ترتیب عوامل توسعه معادن و کارخانجات، زیرساخت، سطح رفاه، تکنولوژی، اشتغال و سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، در معیار محیطی، عوامل منابع طبیعی، شبکه‌های آبی، شبکه‌های ارتباطی، توپوگرافی، پراکنش نقاط جمعیتی و دریاچه و تالاب‌ها، در معیار اجتماعی، عوامل سطح آگاهی و اطلاعات، ساختار جمعیت، عملکرد زیست‌محیطی، مشخصات قومی- فرهنگی و آموزش، و در معیار فرهنگی- گردشگری نیز، گردشگران خارجی، آثار باستانی ملی، آثار جهانی و گردشگران داخلی به ترتیب اولویت بر توسعه زیست‌محیطی استان فارس تاثیرگذار بوده‌اند.
نتیجه‌گیری: برای دستیابی به اهداف زیست‌محیطی، برنامه‌ریزی توسعه توان‌های انسانی و محیطی در راستای حفظ محیط‌زیست برای نسل‌های آتی ضروری است. برنامه‌ریزی هر یک از مولفه‌های مورد نظر سبب تاثیر مستقیم و نیز غیرمستقیم بر سایر مولفه‌ها می‌شود.
واژه‌های کلیدی: