Bilingual
En/Fa
Geographical Research is Published in both Persian and English Full-text.
دوره 40، شماره 1 - ( 1404 )
جلد 40 شماره 1 صفحات 93-85 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1403/12/25 | پذیرش: 1404/2/8 | انتشار: 1404/2/13
دریافت: 1403/12/25 | پذیرش: 1404/2/8 | انتشار: 1404/2/13
How to cite this article
Vakili H. Foresight of Regeneration of Degraded Urban Areas in the Peripheral Regions of Mashhad Metropolis. GeoRes 2025; 40 (1) :85-93
URL: http://georesearch.ir/article-1-1716-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1716-fa.html
وکیلی حمیده. آینده‌پژوهی بازآفرینی بافت‌های فرسوده در مناطق پیرامونی کلانشهر مشهد. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1404; 40 (1) :85-93
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
حمیده وکیلی*
گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده (204 مشاهده)
مقدمه: هدف اصلی این پژوهش، شناسایی پیشران‌های کلیدی، عدم قطعیت‌های بحرانی و تدوین سناریوهای محتمل آینده برای بازآفرینی بافت‌های فرسوده در مناطق پیرامونی شهر مشهد بود.
روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکرد آینده‌پژوهانه و شیوه توصیفی-تحلیلی در سال 1403 انجام شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته و پرسش‌نامه استفاده شد. نمونه‌گیری به شیوه گلوله برفی انجام شد و در نهایت ۲۵ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از روش دلفی دو مرحله‌ای، تحلیل تاثیرات متقابل و تحلیل آماری چندمعیاری بهره گرفته شد. در مرحله بعد، سناریوهای آینده با استفاده از روش سناریونویسی اکتشافی و تحلیل مورفولوژیک طراحی شدند. اعتبار نتایج سناریونویسی با بررسی نظرات پنل خبرگان ارزیابی شد.
یافته‌ها: پیشران‌ها براساس دو معیار میانگین اهمیت و میانگین عدم قطعیت به دسته‌های کلیدی، حساس، بحران‌زا و کم‌تاثیر تقسیم شدند. پیشران‌های کلیدی با عدم قطعیت بالا شامل تغییرات قیمت زمین و مسکن، میزان جذب سرمایه‌گذاری خصوصی و تحولات فنّاوری‌های ساخت‌وساز بودند. برخی پیشران‌ها مانند سیاست‌های حمایتی دولت و سیاست‌های شهرداری مشهد در دسته حساس قرار گرفتند. پیشران‌هایی چون توسعه شبکه حمل و نقل عمومی بحران‌زا و سیاست‌های باززنده‌سازی فرهنگی کم‌تاثیر بودند. تاثیر پیشران‌ها بر ابعاد مختلف نظیر کیفیت زیرساخت‌ها و مشارکت اجتماعی بررسی شد و مشخص شد پیشران‌هایی مثل سیاست‌های حمایتی دولت و جذب سرمایه‌گذاری خصوصی بیشترین تاثیر را دارند. در نهایت، سناریوهای آینده بازآفرینی بافت‌های فرسوده با استفاده از روش‌های سناریونویسی اکتشافی و تحلیل مورفولوژیک تدوین شدند.
نتیجه‌گیری: از میان چند سناریو آینده درخشان، آینده شکننده و مسیر محتاطانه، مسیر محتاطانه بیشترین میانگین نمره کل و احتمال وقوع بالاتری داشته است.
روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکرد آینده‌پژوهانه و شیوه توصیفی-تحلیلی در سال 1403 انجام شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته و پرسش‌نامه استفاده شد. نمونه‌گیری به شیوه گلوله برفی انجام شد و در نهایت ۲۵ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از روش دلفی دو مرحله‌ای، تحلیل تاثیرات متقابل و تحلیل آماری چندمعیاری بهره گرفته شد. در مرحله بعد، سناریوهای آینده با استفاده از روش سناریونویسی اکتشافی و تحلیل مورفولوژیک طراحی شدند. اعتبار نتایج سناریونویسی با بررسی نظرات پنل خبرگان ارزیابی شد.
یافته‌ها: پیشران‌ها براساس دو معیار میانگین اهمیت و میانگین عدم قطعیت به دسته‌های کلیدی، حساس، بحران‌زا و کم‌تاثیر تقسیم شدند. پیشران‌های کلیدی با عدم قطعیت بالا شامل تغییرات قیمت زمین و مسکن، میزان جذب سرمایه‌گذاری خصوصی و تحولات فنّاوری‌های ساخت‌وساز بودند. برخی پیشران‌ها مانند سیاست‌های حمایتی دولت و سیاست‌های شهرداری مشهد در دسته حساس قرار گرفتند. پیشران‌هایی چون توسعه شبکه حمل و نقل عمومی بحران‌زا و سیاست‌های باززنده‌سازی فرهنگی کم‌تاثیر بودند. تاثیر پیشران‌ها بر ابعاد مختلف نظیر کیفیت زیرساخت‌ها و مشارکت اجتماعی بررسی شد و مشخص شد پیشران‌هایی مثل سیاست‌های حمایتی دولت و جذب سرمایه‌گذاری خصوصی بیشترین تاثیر را دارند. در نهایت، سناریوهای آینده بازآفرینی بافت‌های فرسوده با استفاده از روش‌های سناریونویسی اکتشافی و تحلیل مورفولوژیک تدوین شدند.
نتیجه‌گیری: از میان چند سناریو آینده درخشان، آینده شکننده و مسیر محتاطانه، مسیر محتاطانه بیشترین میانگین نمره کل و احتمال وقوع بالاتری داشته است.
واژه‌های کلیدی: