Persian
دوره 30، شماره 4 - ( 1394 )                   جلد 30 شماره 4 صفحات 149-131 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

How to cite this article
Jafari G H, fizolahpor M, Barati Z. The reconstruction of permanent snow line elevation Quaternary in Alvand's Hamedan (By three methods of Wright, Slop- direction and Curvature coefficient). GeoRes 2016; 30 (4) :131-149
URL: http://georesearch.ir/article-1-91-fa.html
جعفری غلام‌ حسن، فیض اله ‌پور مهدی، براتی زینب. بازسازی ارتفاع برف‌مرز دائمی‌کواترنری الوند همدان (با سه روش رایت، شیب- جهت و ضریب خمیدگی). فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1394; 30 (4) :131-149

URL: http://georesearch.ir/article-1-91-fa.html


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rights and permissions
1- گروه جغرافیا،دانشگاه زنجان،زنجان،ایران
2- گروه جغرافیا هیدروژئومورفولوژی،دانشگاه زنجان،زنجان،ایران
چکیده   (4019 مشاهده)

وجود آثار تیپیک سیرکی دامنه‏ های شمال شرقی و جنوب غربی توده کوهستانی الوند همدان، و همچنین حضور مورن‏ های سرگردان اطراف آن، در ابعادی بزرگتر از آنچه در اطراف شیرکوه یزد وجود دارد و تمرکز ژئومورفولوژیست‏ ها را از اوایل دهه 1930، به فرایند یخچالی، معطوف داشته‏، حاکی از تسلط فرایند یخچالی در طی دوره ‏های سرد کواترنری می‏ باشد. به همین منظور در این مقاله سعی در برآورد ارتفاع برف‏مرز دائمی‌ در دامنه‏ های مختلف این توده کوهستانی شده ‏است. در برآورد ارتفاع برف‏ مرز به روش رایت نکت ه‏ای وجود داشت که اساس ارائه برآورد ارتفاع برف مرز به روش ‏های خاصی گردید. بالاتر بودن ارتفاع برف‏ مرز دائمی‌برآورد شده در دامنه ‏های شمال شرقی (نسبت به دامنه‏ های جنوب غربی) بر اساس روش رایت، آن هم در عرض ‏های جغرافیایی همانند ایران که دامنه ‏های شمال شرقی بهترین شرایط را برای ماندگاری برف و تشکیل یخچال دارند، بسیار حائز اهمیت است. این نکته موجب بررسی ارتفاع برف‏ مرز دائمی‌به دو روش دیگر شد؛ یکی روش شیب- جهت که با توجه به مقدار شیب و جهت آن و استفاده از روابط ارائه شده از سوی پژوهشگران قبلی، به برآورد ارتفاع برف‏ مرز دائمی‌پرداخته شده ‏است. تفاوت برف‏ مرز برآورد شده برای دامنه ‏ها از این روش هر چند منطقی به نظر می‏رسید ولی مقدار آن (530 متر) با توجه به شواهد میدانی دور از واقعیت به نظر ‏رسید، به همین دلیل از روش دیگری به عنوان ضریب خمیدگی منحنی میزان که برای اولین بار در این مقاله ارائه شده برای برآورد ارتفاع برف‏ مرز استفاده گردید. مقدار ضریب خمیدگی منحنی میزان‏ها با فاصله گرفتن از قله‏ های مسلط به حوضه‏ ها به سمت کوهپایه، ابتدا روند نزولی و سپس روند صعودی دارد. از محل تغییر این روند به عنوان حضیض ضریب خمیدگی و از ارتفاع آن به عنوان ارتفاع حضیض نمودار یاد گردید. با توجه به نزدیک بودن این ارتفاع به ارتفاعی که از روش‏ های قبلی به عنوان ارتفاع برف‏ مرز برآورد شده بود، چنین نتیجه گرفته شد که ارتفاع حضیض ضریب خمیدگی حوضه ‏ها می‏تواند به عنوان ارتفاع برف‏مرز کواترنری در نظر گرفته شود. بررسی سه روش فوق در برآورد ارتفاع برف‏مرز کواترنری الوند و تفاوت مقدار آن در دامنه‏های مختلف حاکی از آن است که تفاوت قابل توجه ارتفاع پیشانی کوهستان در دامنه‏ های مختلف می‏تواند در برآورد ارتفاع برف ‏مرز و مقدار خطای آن مؤثر باشد. ارتفاع خط تعادل آب‏ و یخ فاکتور دیگری بود که می‏توانست تفاوت ارتفاعی برف‏مرز را آشکار سازد، ولی به دلیل تفاوت در عرض کوهپایه ‏های دو طرف توده کوهستانی و تفاوت در ویژگی‏ های توپوگرافیکی، این شاخص نیز نتوانست کمک چندانی دراین زمینه بنماید؛ چرا که تفاوت در عرض کوهپایه‏ ها و مقدار و جهت شیب آن‏ها می ‏تواند در مقدار ارتفاع خط تعادل آب‏ویخ مؤثر باشد که لازم است در مطالعات یخچال شناسی مورد توجه خاص قرار گیرند.

واژه‌های کلیدی:

فهرست منابع
1. ابطحی، سید مرتضی، (1392)، بررسی پالئوکلیمای حوضه آبخیز جاجرود به کمک شواهد یخچالی، کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان، صص 201-185.
2. اسفندیاری درآباد، فریبا، (1388) ، شواهد ژئومورفولوژیکی تغییرات آب و هوایی پلیوستسن فوقانی در دامنه شرقی سبلان، فصل‌نامه جغرافیای طبیعی، سال اول، شماره 3، صص: 83-97.
3. اصغری مقدم، محمد رضا، (1383)، مبانی ژئومورفولوژی ساختمانی- اقلیمی، نشر سرا.
4. انتظاری، مژگان، (1390)، تأثیرات چاله‌های حرارتی و برودتی بر زمین لغزش‌های استان اصفهان، محمد حسین رامشت، دانشگاه اصفهان، دانشکده جغرافیا، گروه ژئومورفولوژی.
5. جداری عیوضی، جمشیـد، (1383)، ژئومورفولوژی ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ هفتم.
6. جعفری، غلام حسن، (1388)، تأثیر جهت ناهمواری‌ها در ارتفاع خط تعادل آب و یخ کواترنری ایران، مسعود معیری، دانشگاه اصفهان، دانشکده جغرافیا، گروه ژئومورفولوژی.
7. جعفری، غلام حسن، (1392)، روش برآورد ارتفاع خط برفمرز دائمی‌ایران و مقایسه آن با روش رایت، جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال 34، پیاپی 52، شماره 4 صص: 99-121.
8. خیام، مقصود، (1370)، اشکوب‌های مورفوژنز و تحلیلی از محیط‌های طبیعی کوهستان سهند، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 27، صص 221-203.
9. دریو، ماکس، (1370)، ژئومورفولوژی اقلیمی و دینامیک خارجی،ترجمه مقصود خیام، انتشارات نیا،تبریز، .
10. دلال اوغلی، علی، (1382)، ارتفاع خط تعادل یخچالی در کوهستان سبلان، فضای جغرافیایی، شماره 10، سال سوم، صص15-3.
11. رامشت، محمدحسین، (1381)، آثار یخچالی در زفره اصفهان، طرح پژوهشی شماره 800305 مصوب 27/3/1381 شورای پژوهشی دانشگاه اصفهان.
12. رامشت، محمد حسین، (1385)، نقشه‌های ژئومورفولوژی؛ انتشارات سمت.
13. رامشت، محمد حسین، شوشتری‌زاده، نجمه، (1383)، آثار یخساری و یخچالی در سلفچگان قم، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 73، صص: 132-119.
14. رامشت، محمد حسین، شاه‌زیدی، سمیه سادات، (1390)، کاربرد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی ملی، منطقه‌ای، اقتصادی، توریسم، انتشارات دانشگاه اصفهان، چاپ دوم.
15. رجبی، معصومه و بیاتی خطیبی، مریم, (1387)، بررسی لندفرم دره‌های یخچالی مطالعه موردی: دره‌های یخچالی کوهستان سهند، پژوهش‌های جغراقیایی،شماره 64، صص: 105-121.
16. رواقی، ف. (1379) آثار یخچالی در دره طرق، پـایـان نـامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد، دانشکده تحصیلات تکمیلی.
17. ریچارد چورلی و همکاران، (1379)، ژئومورفولوژی، جلد چهارم، ترجمه معتمد، احمد و همکار، انتشارات سمت.
18. زمردیان، محمدجعفر،(1391)، ژئومورفولوژی ایران اقلیمی و دینامیک بیرونی، جلد دوم، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
19. شوشتری‌زاده‌، نجمه، (1382)، یخ‌سارهای ایران مرکزی منطقه سلفچگان، رامشت، محمد حسین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌نجف آباد، دانشکده تحصیلات تکمیلی.
20. طالبـی، حمیـد رضـا ،(1381)، بررسی آثار یخچالی در زفره اصفهان، پـایـان نـامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد، دانشکده تحصیلات تکمیلی.
21. قنبرزاده، ابوالفضل و بهنیافر، ‌هادی(1392)، مبانی تغییرات محیطی، دانشگاه آزاد اسلامی‌ واحد مشهد.
22. محمودی، فرج الله، (1380)، گذری بر ارتفاعات طالش، قلمرو یخچال‌های قدیمی، فصلنامه تحقیقات طالش، شماره 1،صص: 1-5.
23. محمودی، فرج الله ، (1378)، ژئومورفولوژی اقلیمی؛ انتشارات دانشگاه تهران.
24. معتمد، احمد، (1382)، جغرافیای کواترنر، انتشارات سمت.
25. مغیث، مرضیه، (1379)، ردپای آثار یخچالی در دره هنجن، پـایـان نـامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد، دانشکده تحصیلات تکمیلی.
26. مهرشاهی، داریوش، بقایی نیا، علی‌رضا، (1391)، بررسی تغییرات احتمالی دما و بارش کواترنری پایانی در دامنه‌های شمالی شیرکوه با استفاده از شواهد یخچالی (حوضه آبریز فخر آباد یزد)، جغرافیا (فصلنامه علمی‌ پژوهشی انجمن علمی‌جغرافیا، دوره جدید، سال دهم، شماره 34، پاییز، صص65-84.
27. امیر احمدی، ابوالقاسم، مقصودی، اکبر، احمدی، طیبه، (1390)، بررسی آثار یخچالی کواترنر و تأثیر آن بر عدم شکل گیری مدنیت و سکونتگاه دائم شهری در دشت آسپاس، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای- سال سوم، شماره 10، پاییز، صص 80-61.
28. نعمت الهی، فاطمه (1382) آثار یخچالی حوضه آبی نمدان فارس، محمد حسین رامشت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، گروه جغرافیا.
29. نعمت الهی، فاطمه؛ رامشت، محمد حسین (1385)، آثار یخساری در ایران؛ نشریه دانشکده علوم انسانی تبریز، شماره 3، صص143-163.
30. نگارش، حسین، خسروی، محمود، (1377)، کلیات ژئومورفولوژی ایران، انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان.
31. یمانی، مجتبی، (1386)، ژئومورفولوژی یخچال‌های زردکوه، بررسی اشکال ژئومورفولوژیک و حدود گسترش آن‌ها، پژوهش‌های جغرافیایی –شماره59، بهار، صص139-125.
32. یمانی، مجتبی، جداری عیوضی، جمشید؛،گورابی، ابوالقاسم، (1386)، شواهد ژئومورفولوژیکی مرزهای یخچال در دامنه‌های کرکس، فصلنامه مدرس علوم انسانی برنامه ریزی و آمایش فضا، فروردین، سال یازدهم، شماره 70، صص228-207.
33. یمانی، مجتبی؛ مقیمی، ابراهیم؛ عزیزی، قاسم؛ باخویشی، کاوه، (1392)، تعیین قلمروهای مورفوکلیماتیک هولوسن در بلندهای غرب استان کردستان، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، سال 45، شماره 4، صص 14-1.
34. Abramowski, U., Bergau, A., Seebach, D., Zech, R., Glaser, B., Sosin, P., Kubik, P.W., and Zech, W., (2006), Pleistocene glaciations of central Asia: results from 10Be surface exposure ages of erratic boulders from the Pamir (Tajikistan), and the Alay-Turkestan range (Kyrgyzstan). Quat. Sci. Rev. 25, pp. 1080-1096.
35. Humlom, O., (1988), "Rock glacier appearance level and rock glacier inrtation line altitude; A Methodological approach to the study of rock glaciers", Arctic and Alpine research, 20(2), pp. 160- 178.
36. Moayeri, M. H. Ramesht, A. Saif, M. Yamani & Gh. H. Jafari., (2011), the impact of mountainous skirts direction of Iran on differences in altitude of wither and ice equilibrium line of quaternary, geography and environmental planning journal, year 21- vol 40- no 4, winter. Pp. 1-12.
37. Solomina, O., Barry, R., & Bodnya, M. (2004), the retreat of Tien Shan glaciers (Kyrgyzstan) since the little ice age estimated from aerial photographs, lichenometric and historical data. Geografiska Annaler, 86A, pp. 205–215.
38. Stroevena, A.P., ttestranda, C, Ha. , Jakob Heymana, b., Johan Klemana., Bjorn M. Morena,(2013), Glacial geomorphology of the Tian Shan., Journal of Maps,Vol. 9, No. 4, pp.505–512.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول