Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 27، شماره 4 - ( 1391 )
جلد 27 شماره 4 صفحات 224-199 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1397/4/17 | پذیرش: 1397/4/17 | انتشار: 1397/4/17
دریافت: 1397/4/17 | پذیرش: 1397/4/17 | انتشار: 1397/4/17
How to cite this article
Nouri H, Ghayoor H, Masoodian A, Azadi M. Investigation on temperature in sea- air interaction of Caspian Sea for heavy and super heavy precipitation in the southern coasts . GeoRes 2013; 27 (4) :199-224
URL: http://georesearch.ir/article-1-548-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-548-fa.html
نوری حمید، غیور حسنعلی، مسعودیان سید ابوالفضل، آزادی مجید. بررسی دمایی اثر ساز و کار جوی- دریایی خزر در بارش های سنگین و فوق سنگین سواحل جنوبی آن. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1391; 27 (4) :199-224
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
حمید نوری*1، حسنعلی غیور2، سید ابوالفضل مسعودیان2، مجید آزادی3
1- دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ملایر ، Hamidwatershed@yahoo.com
2- دانشگاه اصفهان
3- پژوهشکده هواشناسی
2- دانشگاه اصفهان
3- پژوهشکده هواشناسی
چکیده (3989 مشاهده)
ابرناکی و بارش از مهم ترین ویژگی های اقلیمی سواحل جنوبی خزر محسوب می شود. گستردگی دریای خزر در راستای عرض جغرافیایی در شمال ایران، وجود رشته کوه بلند البرز در جنوب، در زمان عبور سامانه های چرخندی مهاجر و استقرار الگوهای همدید واچرخندی شمالی، شرایط مناسبی را برای رخداد رویداد های بارشی سنگین تر سواحل جنوبی خزر فراهم می کنند. هدف از این تحقیق بررسی ساز و کار جوی- دریایی خزر در ایجاد گروه های بارشی سنگین و فوق سنگین همرفت و غیر همرفت سواحل جنوبی آن با استفاده از اثر مستقل و متقابل دمای سطح دریا و دمای هوای 2متری است. بر اساس بارش روزانه هفت ایستگاه همدید شمال ایران در سال های1360 تا 1383، پایگاه داده رویدادهای بارشی سواحل جنوبی خزر تشکیل و با در نظر گرفتن 25 و50 درصد احتمال وقوع رخداد آن ها، رویدادهای بارشی فوق سنگین و سنگین منطقه، آماده شد. در هردو گروه بارشی، با استفاده از شناسه همدید ابرهای پایین، بارش های همرفت و غیرهمرفت تفکیک شدند و متغیر های بیشینه، میانگین و سطح فراگیری منطقه ای رویدادهای بارشی سنگین تر سواحل جنوبی خزر، پس از ترسیم نقشه های روزانه هم بارش منطقه در هر کدام از چهار گروه بارشی سنگین و فوق سنگین همرفت و غیر همرفت، محاسبه شد. ازسوی دیگر، داده های روزانه دمای سطح دریا و داده های6 ساعته دمای هوای 2 متری دریای خزر در همین دوره زمانی برای 719 نقطه روی دریای خزر با فواصل 0.25 درجه از سایت های www.ncdc.noaa.gov و www.dss.ucar.edu استخراج شد. میانگین تفاوت بین دمای هوای 2 متری و دمای سطح دریا در روز های مورد بررسی روی دریای خزر، به عنوان شاخص دریافت فعالانه رطوبت به دست آمد و روابط بین این شاخص، دمای سطح دریا و بارش های سنگین تر منطقه بررسی شد. نتایج نشان می دهد که درساز و کار جوی - دریایی، وجود سه شرط اصلی برای ایجاد بارش های سنگین و فوق سنگین منطقه الزامی است. این شرایط عبارتند از افزایش تدریجی دمای سطح دریا همراه با آرایش مناسب از شمال تا جنوب، افزایش میانگین دمای سطح دریا و افزایش اختلاف میانگین دمای هوای 2متری و دمای سطح دریای خزر(شاخص دریافت رطوبت). این شاخص که مهم ترین عامل محسوب می شود، در گروه بارشی فوق سنگین کم تر از سنگین و در بارش های غیر همرفت کم تر از هم رفت است.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. حسینجانی، لیلا (1383) شناسایی تیپ های هوای موثر بر بارش سواحل جنوبی خزر (گرگان – بندرانزلی) برای دوره 1991- 2000 استاد راهنما، دکتربهلول علیجانی، استاد مشاور: زهرا حجازی زاده، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، گروه اقلیم و برنامه ریزی محیطی، ص 76
2. خوشحال دستجردی، جواد (1376) تحلیل و ارائه مدل سینوپتیکی کلیماتولوژی برای بارش های بیش از صد میلیمتر در سواحل جنوبی دریای خزر، استاد راهنما: دکتر هوشنگ قائمی، پایان نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، گروه جغرافیا، ص 5.
3. عزیزی، قاسم و یوسفی، حسن (1384) "زمان بندی ورود پرفشار سیبری به سواحل جنوبی دریای خزر" کجله مدرس علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، دوره نهم، شماره چهارم (پیاپی 43)، صص 193-213
4. علیجانی، بهلول (1381) اقلیم شناسی سینوپتیک، تهران سمت ، ص 204
5. قشقایی، قاسم (1375) بررسی اثر فرابار سیبری بر بارش های پاییزی سواحل جنوبی دریای خزر، استاد راهنما: دکتر بهلول علیجانی، استاد مشاور: زهرا حجازی زاده، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، گروه جغرافیا، گرایش اقلیم و برنامه ریزی محیطی، ص 78
6. مرادی، حمیدرضا (1383) "نقش دریای خزر در شرایط بارشی سواحل شمال کشور" مجله علوم دریایی ایران، دوره 3، ش 2 و 3، بهار و تابستان 1383، ص 86
7. ناظم السادات، سیدمحمدجعفر و قاسمی، احمدرضا (1383) تاثیر دمای سطح دریای خزر بر بارش فصول زمستان و بهار در نواحی شمالی و جنوب غربی ایران، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال هشتم، شماره چهارم، صص 25-39.
8. Benestad RE, Melsom A., (2002), Is there a link between unusually wet autumns in southeastern Norway and sea-surface temperature anomalies? Clim Res 23:67–79.
9. Boguslavsky, S., Kaminsky, S. and Ivashchenko, I., (1996), The impact of Black Sea on the local thermal and baric processes in the atmosphere, Journal of Physical Oceanography, Vol. 7, No. 5, PP.381-388.
10. Krishnamurthy, V., Goswanmi, B., (2000), Indian monsoon-Enso relationship on interdecadal time scale, Journal of climate, 13: 579-595.
11. Kumar, K., Rajagopalan, B., Cane, M., (1999), On the weakening relationship between India monsoon and Enso, Science 284:2156-2159.
12. Lenderink, G., van Meijgaard, E., Selten, F., (2009), Intense coastal rainfall in the Netherlands in response to high sea surface temperatures: analysis of the event of August 2006, from the perspective of a changing climate, Clim Dyn32:19–33, DOI 10.1007/s00382-008-0366-x
13. Norris, J., Zhang, Y. and Wallace, J., (1998), Role of clouds in summertime atmosphere-ocean interactions over the North Pacific, Journal of climate 11:2482-2490.
14. Tanimoto, Y., Iwasaka and N., Hanawa, K., (1997), Relationships between sea surface temperature, the atmospheric circulation and air-sea fluxes on multiple time scales, Journal of the Meteorological Society of japan,75:831-848.
15. Tripoli, G. J., Leung, W.-Y., Mugnai, A., P., Sanò and Smith, E.A., (2008), Impact of above-normal Mediterranean SSTs on heavy rain events, 10th Plinius Conference on Mediterranean Storms, Plinius Conference Abstracts, Vol. 10, PLINIUS10-A-00110.
16. Webster, P., Holland, G., Curry J. and Chang H-R., (2005) Changes in tropical cyclone number, duration, and intensity in a warming environment. 309:1844–1846.