Afarand Journals

Geographical Research

eISSN : 2538-4384
pISSN : 1019-7052
Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 31، شماره 3 - ( 1395 )                   جلد 31 شماره 3 صفحات 117-103 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

دریافت: 1395/5/14 | پذیرش: 1395/8/2 | انتشار: 1395/6/29
How to cite this article
Bakhshi Shadmehri F, Zarghani S H, Kharzmi O A. Analysis of Passive Defense Considerations in Urban Infrastructure With an Emphasis on Water Infrastructure. GeoRes 2016; 31 (3) :103-117
URL: http://georesearch.ir/article-1-45-fa.html
بخشی شادمهری فاطمه، زرقانی سید هادی، خوارزمی امید علی. تحلیل ملاحظات پدافند غیرعامل در زیرساخت‌های شهری با تأکید بر زیرساخت آب . فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1395; 31 (3) :103-117

URL: http://georesearch.ir/article-1-45-fa.html

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
تحلیل ملاحظات پدافند غیرعامل در زیرساخت‌های شهری با تأکید بر زیرساخت آب
Authors فاطمه بخشی شادمهری1، سید هادی زرقانی*2، امید علی خوارزمی3
1- جغرافیای سیاسی ،دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد،ایران
2- جغرافیای سیاسی ،دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد،ایران ، h-zarghani@um.ac.ir
3- گروه مدیریت شهری، دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد،ایران
چکیده   (8998 مشاهده)

در عصر حاضر شهرها مهم‌ترین مراکز سکونت‌گاهی بشر محسوب می‌شوند و ازاین‌رو شاهد تمرکز زیاد جمعیت، سرمایه، مراکز، تأسیسات و... در آن‌ها هستیم. تمرکز و تراکم جمعیت، سرمایه و مراکز و تأسیسات مختلف در شهرها ضمن این‌که دربردارنده آثار و پیامدهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست‌محیطی است، ازنظر دفاعی-امنیتی آن‌ها را به اهدافی استراتژیک در جنگ و حملات نظامی و تروریستی تبدیل نموده است. تجربه جنگ‌های قرون گذشته و کنونی در عراق، کوزوو، یمن و... نشان می‌دهد که مراکز و تأسیسات حیاتی شهرها به‌ویژه زیرساخت‌های حیاتی مانند زیرساخت آب، برق، انرژی جزء اهداف اولیه واصلی هستند که موردتهاجم قرار می‌گیرند. پدافند غیرعامل، در بردارنده مجموعه اصول و ملاحظات دفاعی-امنیتی است که رعایت آن‌ها می‌تواند به پایداری و بقای سیستم کمک شایانی نماید. بر این اساس، این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی میزان آسیب‌پذیری عناصر و بخش‌های مختلف زیرساخت آب در برابر حملات نظامی و تروریستی می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، باوجود اهمیت بسیار زیاد آب در تداوم زندگی عادی در شهر و نیاز شدید و روزانه شهروندان و بخش‌های مختلف شهری به آن، عناصر و بخش‌های مختلف این زیرساخت شامل تأمین، حمل، ذخیره، پالایش و تصفیه و توزیع در برابر حملات نظامی و تروریستی به‌شدت آسیب‌پذیر هستند. به‌ویژه آن‌که طرح حفاظت و امنیت از عناصر این زیرساخت در برابر چنین تهدیداتی در سطح پائینی قرار دارد. بدون تردید رعایت اصول و ملاحظات دفاعی-امنیتی در مکان گزینی، طراحی، ساخت، مدیریت این مراکز و تأسیسات شرط اصلی برای پیشگیری و جلوگیری از حملات نظامی و اقدامات تروریستی و کاهش خسارات احتمالی است.

واژه‌های کلیدی:
زیرساخت‌های حیاتی، امنیت، پدافند غیرعامل، تهدید، تأسیسات آب شهری
فهرست منابع
1. اهری،علی‌اکبر، مرادی،اسماعیل(1390)، ارزیابی مهندسی پدافند غیرعامل در مطالعات شکست سدها و تأسیسات آبی وابسته، سومین کنفرانس بین‌المللی سیستم‌های مقاوم سازی، تبریز، صص 66-91.
2. ای دریک توماس، جی. هواتمر جرالد(1383)، مدیریت بحران، اصول و راهنمای عملی دولت‌های محلی
3. جعفری،یونس،حسامی،امیر (1392)، ارزیابی انواع ساخت‌ها در محلات شهری از منظر پدافند غیرعامل، هفتمین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران، مشهد.
4. حسینی احمد، احدنژاد روشنی محسن، مدیری مهدی، کاملی فر محمد(1392)، ارزیابی کیفیت نواحی شهری با توجه به توزیع خدمات شهری در بحران‌های انسان ساخت با رویکرد پدافند غیرعامل(نمونه موردی:شهر تهران)، مجله برنامه ریزی فضایی، سال سوم شماره دوم،صص79-100.
5. حمزه زاده،حمید (1384) ، (بیوتروریسم) سلاح خاموش، تهران:سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران.
6. خیراندیش،محمدرضا، (1392)، تحلیل آسیب‌پذیری تأسیسات آب‌رسانی شهری در برابر تهدیدات دشمن،همایش سراسری پدافند غیرعامل در علوم و مهندسی.
7. زرقانی،سید‌هادی، اعظمی،هادی (1390)، تحلیل ملاحظات نظامی- امنیتی در آمایش و مکان گزینی مراکز و استقرار گاه‌های نظامی با تأکید بر استان خراسان رضوی، برنامه ریزی و آمایش فضا(مدرس علوم انسانی)،دوره 15، شماره 2.صص141-161.
8. زرقانی،سید‌هادی، اعظمی،‌هادی،(1389)، تحلیل ملاحظات دفاعی – امنیتی در آمایش کلان‌شهر مشهد با تأکید بر تهدیدات تروریستی، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره 14،صص71-96.
9. شاه‌حسینی، محمدحسین،(1388)،مقاله بیوتروریسم ازنظر طب رزمی، کتاب بیوتروریسم، پدافند غیر عامل.
10. طيب، علیرضا،(1382)، تروریسم ، تهران: انتشارات نی.
11. عبدالله خانی،علی (1385)، حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی اطلاعاتی، فصلنامه سیاست دفاعی، سال چهاردهم، شماره 54،صص91-128
12. عوض آبادیان،فرشید، جمشیدی، علی، رضایتی، آرمان، مهدی زاده، رسول،(1393)، ارائه مدل نوین برای تحلیل وابستگی دارایی‌های حیاتی در آسیب‌پذیری صنایع، دوفصلنامه مدیریت بحران، شماره5،صص47-55.
13. قاضی‌زاده،علیرضا(1387)، تعیین مبانی پدافند غیرعامل در تأسیسات آب‌رسانی شهری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد ، راهنما جلیلی قاضی زاده، محمدرضا، دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور.
14. کراهمان، اکله،(1387)، تهدیدات و بازیگران جدید در امنیت بین‌الملل.تهران، پژوهشكده مطالعات راهبردي.
15. کریمی،رضا، امینی، سعید و سهامی، حبیب‌الله(1392) ،آمادگی سیستم تأمین و شبکه‌های توزیع آب شهری در برابر تهدیدات از منظر پدافند غیرعامل، اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار-تهران.صص 98-111
16. کلانتری، بهرنگ، سلطان‌پور، هدیه(1393)، نقش مدیریتی مشارکتی در مقابله با مخاطرات طبیعی با تأکید بر سیلاب شهری در کلان‌شهر تهران، کنفرانس بین‌المللی توسعه پایدار راهکارها و چالش‌ها، تبریز،صص 82-96.
17. گوهری پور،حامد(1391)، شناخت تنوع کاربری‌های حیاتی، حساس و مهم موجود در کلان‌شهرهای کشور از دیدگاه پدافند غیرعامل، دومین کنفرانس ملی مدیریت بحران.
18. معصوم بیگی،حمید، جلیلی قاضی‌زاده، محمدرضا(1387)، مهندسی پدافند غیرعامل در تأسیسات آبی پایین‌دست سدها، دومین کنفرانس ملی سد و نیروگاه‌های برقابی.
19. مکنزی،کنت، ترجمه، حیدری، علی (1382)، جنگ نامتقارن، ، تهران، دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه.
20. موحدی نیا، جعفر (1383)، دفاع غیرعامل، انتشارات مرکز برنامه‌ریزی و تالیف کتاب‌های درسی سپاه .
21. Kroll.An.J. securing our water supply protecting a vulnerable resource. Penn well 2006.