Bilingual
En/Fa
Geographical Research is Published in both Persian and English Full-text.
دوره 40، شماره 3 - ( 1404 )
جلد 40 شماره 3 صفحات 1012-1001 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1404/6/31 | پذیرش: 1404/7/27 | انتشار: 1404/6/10
دریافت: 1404/6/31 | پذیرش: 1404/7/27 | انتشار: 1404/6/10
How to cite this article
Soltani Samet M M, soltani H, Galoie M. Land Subsidence due to Groundwater Depletion using INSAR Method (Case study: Qazvin plain-Buein Zahra region). GeoRes 2025; 40 (3) :1001-1012
URL: http://georesearch.ir/article-1-1831-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1831-fa.html
سلطانی صامت محمدمهدی، سلطانی حسین، گلوئی مجید. بررسی فرونشست زمین در اثر افت سطح آب زیرزمینی در دشت قزوین (منطقه بوئین‌زهرا) با استفاده از روش تداخل سنجی راداری(INSAR). فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1404; 40 (3) :1001-1012
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
محمدمهدی سلطانی صامت، حسین سلطانی، مجید گلوئی*1
1- ، Galavi@eng.ikiu.ac.ir
چکیده (26 مشاهده)
اهداف و زمینه ها: یکی از پدیده‌های مخرب طبیعی که بصورت ناگهانی یا تدریجی رخ می‌دهد و باعث خسارت‌های شدید می‌شود، پدیده مخرب فرونشست است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر برداشت بی‌رویه آبهای زیرزمینی بر میزان فرونشست می‌باشد.
روش شناسی: در این پژوهش به منظور محاسبه میزان فرونشست، دشت قزوین (منطقه بوئین‌زهرا)، انتخاب گردید. برای بررسی فرونشست از روش INSAR و داده‌های سالهای 2019 الی 2025 استفاده شد و به منظور بررسی این پدیده، نقشه میانیابی تراز آبهای زیر زمینی، گسل‌های موجود در محدوده و کاربری اراضی منطقه استخراج و مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: تحلیل حاصل از عکسهای ماهواره‌ای نشان داد که میانگین فرونشست سالانه در منطقه 200 میلی‌متر بوده و نرخ افت تراز آبهای زیرزمینی که سالانه توسط اداره آب منظقه ای برداشت و رصد می‌شود، طی سالهای 1398 تا 1403 افت چشمگیری داشته است. تغییرات فرونشست با کاربری اراضی و افت تراز آب زیر زمینی منطقه همخوانی دارد، زیرا در قسمت شمالی منطقه که کاربری، کشاورزی است و به تبع آن بهره‌برداری بی‌رویه از منابع سفره‌های آبهای زیرزمینی صورت گرفته، فرونشست بیشتر و در قسمت جنوبی با کاربری مسکونی نرخ فرونشستها کمتر است.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که قسمت شمالی، غربی و مرکزی منطقه درگیر فرونشست‌هایی با شدت بالا بوده به طوری که فرونشست برآوردی در قسمت شمال غربی منطقه در مقایسه با نواحی مرکزی 40 درصد بیشتر و قسمت مرکزی، نسبت به مناطق جنوبی نرخ 35 درصدی بیشتری داراست. همچنین افت سطح آبهای زیرزمینی در یک بازه 5ساله طی دوران (1398 الی 1403) در قسمت غربی منطقه 10.65 متر برآورد شد که نسبت به افت سطح آب در مناطق مرکزی (6متر) به میزان 77.5 درصد کاهش داشته است. تطابق افت آبهای زیرزمینی با عمق برآوردی فرونشست، حاکی از آن تاثیر برداشت بی رویه منابع آبهای زیرزمینی در ایجاد فرونشست سالهای اخیر است.
روش شناسی: در این پژوهش به منظور محاسبه میزان فرونشست، دشت قزوین (منطقه بوئین‌زهرا)، انتخاب گردید. برای بررسی فرونشست از روش INSAR و داده‌های سالهای 2019 الی 2025 استفاده شد و به منظور بررسی این پدیده، نقشه میانیابی تراز آبهای زیر زمینی، گسل‌های موجود در محدوده و کاربری اراضی منطقه استخراج و مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: تحلیل حاصل از عکسهای ماهواره‌ای نشان داد که میانگین فرونشست سالانه در منطقه 200 میلی‌متر بوده و نرخ افت تراز آبهای زیرزمینی که سالانه توسط اداره آب منظقه ای برداشت و رصد می‌شود، طی سالهای 1398 تا 1403 افت چشمگیری داشته است. تغییرات فرونشست با کاربری اراضی و افت تراز آب زیر زمینی منطقه همخوانی دارد، زیرا در قسمت شمالی منطقه که کاربری، کشاورزی است و به تبع آن بهره‌برداری بی‌رویه از منابع سفره‌های آبهای زیرزمینی صورت گرفته، فرونشست بیشتر و در قسمت جنوبی با کاربری مسکونی نرخ فرونشستها کمتر است.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که قسمت شمالی، غربی و مرکزی منطقه درگیر فرونشست‌هایی با شدت بالا بوده به طوری که فرونشست برآوردی در قسمت شمال غربی منطقه در مقایسه با نواحی مرکزی 40 درصد بیشتر و قسمت مرکزی، نسبت به مناطق جنوبی نرخ 35 درصدی بیشتری داراست. همچنین افت سطح آبهای زیرزمینی در یک بازه 5ساله طی دوران (1398 الی 1403) در قسمت غربی منطقه 10.65 متر برآورد شد که نسبت به افت سطح آب در مناطق مرکزی (6متر) به میزان 77.5 درصد کاهش داشته است. تطابق افت آبهای زیرزمینی با عمق برآوردی فرونشست، حاکی از آن تاثیر برداشت بی رویه منابع آبهای زیرزمینی در ایجاد فرونشست سالهای اخیر است.
واژه‌های کلیدی: