1- دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، n_marsousi@pnu.ac.ir 2- دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران 3- گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده (59 مشاهده)
مقدمه: منطقه 20 شهرداری تهران یکی از مناطق کمتر توسعهیافته است که به دلیل مشکلاتی نظیر کمبود زیرساختهای هوشمند، فاقد چشمانداز مناسب برای توسعه زیرساختهای موردنیاز یک شهر هوشمند است. بر این اساس، مطالعه حاضر باهدف ارائه الگویی برای مدیریت یکپارچه زیرساخت داده های مکانی با رویکرد شهر هوشمند در منطقه 20 شهر تهران انجام گرفت. روش شناسی: این تحقیق پیمایشی در دو فاز کیفی و کمی در سال 1402 با مطالعه موردی منطقه 20 تهران به انجام رسید. جامعه آماری پژوهش شامل 16 نفر از خبرگان موضوعی بودند. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه بود. در فاز کیفی، با استفاده از مرور ادبیات موضوع، مؤلفههای مدیریت یکپارچه زیرساخت دادههای مکانی شهر هوشمند شناسایی شدند. پس از اعمال تغییرات بر اساس نظرات خبرگان، 12 مولفه تایید شد. در فاز کمی، بهمنظور شناسایی شبکه روابط و تعاملات و آزمون نتایج، از روش مدلسازی تفسیری ساختاری استفاده و در نهایت مدل نهایی پژوهش ارائه شد. یافتهها: مؤلفه تدوین سیاستها و استانداردهای زیرساخت دادههای مکانی در سطح شهرداری، بهعنوان تأثیرگذارترین مؤلفه در بالاترین سطح و مؤلفههای میزان استفاده از دادههای مکانی، تعداد دفاتر خدمات الکترونیک، میزان بهروزرسانی دادهها، همکاری و هماهنگی بین سه نهاد فرمانداری ری، شهرداری ری و شهرداری تهران در راستای تولید، استانداردسازی و به اشتراکگذاری دادههای مکانی و مؤلفه همکاری و هماهنگی با سایر ادارات تحت عنوان کاربرداده، بهعنوان اثرپذیرترین مؤلفهها در پایینترین سطح قرار گرفتند. نتیجه گیری: نتایج بهدستآمده از الگوی نهایی نشان داد که وجود سیاستها و استانداردهای تعریفشده در زمینه زیرساخت دادههای مکانی، بیشترین اثرگذاری را بر سایر مؤلفهها دارد؛ بنابراین تدوین سیاستها و استانداردهای تعریفشده در زمینه زیرساخت دادههای مکانی، میتواند با ایجاد چارچوبی نظاممند به تحقق سایر مؤلفههای مدیریت هوشمند دادههای مکانی ازجمله جمعآوری، سازماندهی، اشتراکگذاری و استفاده مؤثر از دادههای مکانی کمک کند.