Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 38، شماره 3 - ( 1402 )
جلد 38 شماره 3 صفحات 410-401 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1402/5/11 | پذیرش: 1402/6/20 | انتشار: 1402/6/29
دریافت: 1402/5/11 | پذیرش: 1402/6/20 | انتشار: 1402/6/29
How to cite this article
Gholami G, Sarvar R, Tavakolan A. Spatial Evaluation and Measurement of Sustainable Urban Development with a Healthy City Approach in Tehran Metropolis. GeoRes 2023; 38 (3) :401-410
URL: http://georesearch.ir/article-1-1508-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1508-fa.html
غلامی غلام، سرور رحیم، توکلان علی. ارزیابی و سنجش فضایی توسعه پایدار شهری با رویکرد شهر سالم در کلان‌شهر تهران. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1402; 38 (3) :401-410
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
غلام غلامی1 
، رحیم سرور* 1، علی توکلان1
، رحیم سرور* 1، علی توکلان1
1- گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده (563 مشاهده)
اهداف: رویکرد شهر سالم از بُعد زیست‌محیطی، سلامت جامعه، محیط زندگی فردی و اجتماعی، رفاه اجتماعی و غیره، به بررسی کیفیت زندگی افراد یک جامعه می‌پردازد. گسترش بی‌قواره شهر تهران در دهه‌های اخیر مشکلات گوناگونی همچون تخریب محیط زیست، آلودگی آب، هوا و خاک، افزایش بیماری‌های جسمی-روانی و غیره را موجب شده است. این امر در تضاد با توسعه پایدار شهرها و محیط زیست است و باعث شده مدیریت شهری تهران با مشکلات و چالش‌های فراوانی مواجه شود.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با هدف شناسایی شاخص‌های شهر سالم، به ارزیابی و مقایسه وضعیت زیست‌محیطی شهر تهران انجام شده است. جامعه آماری شهرهای منتخب آسیایی و مناطق ۲۲گانه تهران است. وضعیت هر یک از شاخص‌ها نیز به تفکیک مناطق از منابع کتابخانه‌ای و مراجعات سازمانی جمع‌آوری شده است. در ابتدا برای تعیین و شناخت میزان نزدیک‌بودن شهر تهران به شاخص‌های شهر سالم، با استفاده از مدل تحلیل شبکه فازی و مدل رتبه‌بندی ویکور، جایگاه این شهر در میان شهرهای منتخب آسیایی تعیین و اولویت‌بندی شد. سپس با استناد به اوزان اختصاصی شاخص‌ها و مدل ویکور، رتبه‌بندی هر یک از مناطق ۲۲گانه شهر تهران صورت گرفت، تا اهمیت هر یک از آنها در وضعیت کنونی شهر تهران مشخص شود.
یافته‌ها: که تهران در رتبه ششم شهرهای منتخب آسیایی قرار دارد، ولی در تمامی معیارهای بررسی‌شده از متوسط مقادیر به‌دست‌آمده، رتبه پایین‌تری دارد. این بررسی در بین مناطق تهران نیز نشان داد که مناطق ۲۲، ۱۸ و ۶ در بهترین و مناطق ۹، ۱۰ و ۱۲ در بدترین وضعیت قرار دارند.
نتیجه‌گیری: شاخص‌های شهر سالم در تهران نسبت به میانگین این شاخص‌ها در بین شهرهای منتخب آسیایی پایین‌تر قرار داشته و مناطق ۲۲گانه تهران نیز در وضعیت نامطلوبی در ارتباط با شاخص‌های شهر سالم قرار دارد.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با هدف شناسایی شاخص‌های شهر سالم، به ارزیابی و مقایسه وضعیت زیست‌محیطی شهر تهران انجام شده است. جامعه آماری شهرهای منتخب آسیایی و مناطق ۲۲گانه تهران است. وضعیت هر یک از شاخص‌ها نیز به تفکیک مناطق از منابع کتابخانه‌ای و مراجعات سازمانی جمع‌آوری شده است. در ابتدا برای تعیین و شناخت میزان نزدیک‌بودن شهر تهران به شاخص‌های شهر سالم، با استفاده از مدل تحلیل شبکه فازی و مدل رتبه‌بندی ویکور، جایگاه این شهر در میان شهرهای منتخب آسیایی تعیین و اولویت‌بندی شد. سپس با استناد به اوزان اختصاصی شاخص‌ها و مدل ویکور، رتبه‌بندی هر یک از مناطق ۲۲گانه شهر تهران صورت گرفت، تا اهمیت هر یک از آنها در وضعیت کنونی شهر تهران مشخص شود.
یافته‌ها: که تهران در رتبه ششم شهرهای منتخب آسیایی قرار دارد، ولی در تمامی معیارهای بررسی‌شده از متوسط مقادیر به‌دست‌آمده، رتبه پایین‌تری دارد. این بررسی در بین مناطق تهران نیز نشان داد که مناطق ۲۲، ۱۸ و ۶ در بهترین و مناطق ۹، ۱۰ و ۱۲ در بدترین وضعیت قرار دارند.
نتیجه‌گیری: شاخص‌های شهر سالم در تهران نسبت به میانگین این شاخص‌ها در بین شهرهای منتخب آسیایی پایین‌تر قرار داشته و مناطق ۲۲گانه تهران نیز در وضعیت نامطلوبی در ارتباط با شاخص‌های شهر سالم قرار دارد.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. - Amanpor S, Mavaddat E (2015). Classification and assessment of the spatial the range of healthy sustainable urban development approach using techniques Entropy-VIKOR, TOPSIS and GIS (case study of Yazd province). Social Welfare Quarterly. 15(58):63-90. [Persian]
2. Chang D (1992). Extent analysis and synthetic decision, optimization techniques and applications. Singapore: World Scientific. 1:352.
3. Chung SH, Lee AH, Pearn WL (2005). Analytic network process (ANP) approach for product mix planning in semiconductor fabricator. International Journal of Production Economics. 96(1):15-36. [DOI:10.1016/j.ijpe.2004.02.006]
4. Lai KY, Webster C, Kumari S, Sarkar C (2020). The nature of cities and the Covid-19 pandemic. Current Opinion in Environmental Sustainability. 46:27-31. [DOI:10.1016/j.cosust.2020.08.008]
5. Marsosi N, Akbari M, Hajipour N, Boustan ahmadi V (2022). Analysis of performance indicators in terms of healthy city in Khuzestan province city by using data envelopment analysis (DEA). Journal of Applied Researches in Geographical Sciences. 21(63):175-191. [Persian] [DOI:10.52547/jgs.21.63.175]
6. Mueller N, Rojas-Rueda D, Khreis H, Cirach M, Andrés D, Ballester J, et al (2020). Changing the urban design of cities for health: The superblock model. Environment International. 134:105132. [DOI:10.1016/j.envint.2019.105132]
7. Nazmfar H, Alibakshi A (2018). Measurement the rate of enjoyment cities of Khozestan province in terms of indicators of healthy city. Quarterly Journal of Environmental-based Territorial Planning. 11(42):23-42. [Persian]
8. Dooris M (1999). Healthy cities and local agenda 21: The UK experience chalenghs for the millennium. Health Promotion International. Oxford University Press. 14(4):365-375. [DOI:10.1093/heapro/14.4.365]
9. Opricovic S, Tzeng GH (2007). Extended VIKOR method in comparison with outranking methods. European Journal of Operational Research. 178(2):514-529. [DOI:10.1016/j.ejor.2006.01.020]
10. Rahimi M, Pazand F (2017). Evaluation quality of life Kerman city with the healthy city approach from the perspective of residents. Regional Planning Quarterly. 7(25):69-82. [Persian]
11. Rapoport E, Vernay A (2011). Defining the eco-city: A discursive approach. In: Management and Innovation for a Sustanable Built Environment. Canada: CIB Publication.
12. Saaty TL (1990). How to make a decision: The analytic hierarchy process. European Journal of Operational Research. 48(1):9-26. [DOI:10.1016/0377-2217(90)90057-I]
13. Salimi Sobhan MR, Mansori K (2020). Analysis on healthy city approach and its indicators, case study: Shiraz. Quarterly of Geography & Regional Planning. 10(1):455-469. [Persian]
14. Shabani M, Alavi SA, Meshkini A, Salman Mahini AS (2019). Spatial evaluation of urban environment with green city approach (case study: Tehran metropolis). Human Geography Research. 51(1):111-127. [Persian]
15. Tabyban M (1998). Healthy city assessment project in Iran (case study of Aban 13). Journal of Environmental Studies. 20(0):61-74. [Persian]
16. Tsouros AD (1995). The WHO healthy cities project: State of the art and future plans. Health Promotion International. 10(2):133-141. [DOI:10.1093/heapro/10.2.133]
17. United Nations (1992). Agenda 21 [Internet]. New York: United Nations Sustainable Development Goals.
18. Wang X, Shi R, Wang T (2021). Research on the fuzzy evaluation of the livability of old urban communities using an analytic hierarchy process: Case study of Nanjing city in China. Open House International. 46(2):213-229. [DOI:10.1108/OHI-02-2021-0040]
19. Yassin HH (2019). Livable city: An approach to pedestrianization through tactical urbanism. Alexandria Engineering Journal. 58(1):251-259. [DOI:10.1016/j.aej.2019.02.005]
20. Zarrabi A, Ghadami M, Kanani MR (2013). Assessing the urban settlements with an approach of healthy city in Mazandaran province. Social Welfare Quarterly. 12(47):131-151. [Persian]
21. Ziari K, Janbabanejad MH (2012). Healthy city principles and criteria. Sepehr Geographical Journal. 21(82):50-56. [Persian]