گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، Hkamran@ut.ac.ir
چکیده: (842 مشاهده)
مقدمه: سیاستهای شهری، از جمله حوزههای مطالعاتی است که از دهه ۱۹۶۰، توجه جغرافیدانان سیاسی را به خود جلب کرده و از اواسط دهه ۱۹۹۰، ظهور رویکردهای تخصصی مانند جغرافیای سیاسی شهری و ژئوپلیتییک شهری وارد حوزه جغرافیای سیاسی شده و جغرافیدانان به ارایه نظریات و دیدگاههای تخصصی در این زمینه مشغول شدهاند. سیری در اندیشه فیلسوفان معروف، نشاندهنده توجه متقدمان به شهر و سیاست است. آنها شهر را به مثابه یک جامعه سیاسی مورد مطالعه قرار میدادند که در آنجا طبیعت بالقوه آدمی میتواند فعلیت یابد و از کمال برخوردار شود. بنابراین، مطالعه شهر در دورههای زمانی بیشتر بر محور سیاست و برنامهریزیهای سیاسی بوده است؛ چون شهر، مکان و بستر رشد انسان در نظر گرفته میشده است. در این مطالعه مروری، به بررسی مسائل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شهر و شهرگرایی در جغرافیای سیاسی در سطح خرد، پرداخته شد. نتیجهگیری: مطالعه روابط متقابل سیاست و فضای شهر، در توسعه جغرافیای سیاسی و گسترش مطالعات جغرافیدانان سیاسی حائز اهمیت بسیاری است. از نظر جغرافیدانان سیاسی، شهر و شهروند به مثابه بازیگران اصلی تغییر دامنه قدرت و قلمرو حکمرانی کشورها در جهان هستند. در واقع، کشورهای توسعهیافته همان میزبانان شهرهای جهانی هستند. امروزه کلیدیترین تصمیمات در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مقیاس شهری، گرفته میشود؛ یعنی جایی که قدرت تمرکز دارد و در نهایت به ساختارهای متغیر در اقتصاد و سیاست جهانی راه مییابد.