1- گروه ژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران 2- گروه ژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران ، Ir_jabbari@yahoo.com 3- گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه،دانشگاه لرستان، خرم آباد ، لرستان، ایران
چکیده: (58 مشاهده)
چکیده اهداف و زمینه ها: دشت خرم آباد در واحد زاگرس چین خورده واقع شده است و رودخانه خرم آباد که یکی از سرشاخه های اصلی رود کرخه است از میان این دشت میگذرد. از آنجا که گسل پنهان و فعال خرم آباد در این منطقه واقع گردیده است این منطقه به شدت تحت تاثیر فعالیتهای نوزمین ساختی این گسل قرار دارد. بنابراین در این تحقیق، هدف بررسی تاثیر فعالیت های این گسل بر فعالیت های ریخت شناسی رودخانه خرم آباد است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است. ماهیت داده ها و محاسبات کمی و مبتنی بر استفاده از تکنیکهای سنجش از راه دور، شاخص های هندسی، عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره ای و اندازه گیری های میدانی میباشد. در راستای بررسی تاثیر فعالیت های گسل پنهان خرم آباد بر فعالتهای ریخت شناسی رودخانه خرم آباد نخست مسیر رودخانه به پنج زیر پهنه تقسیم و سپس از عکس های هوایی سال 1334 و تصاویر گوگل ارت سال1395 با پردازش در محیط جی آی اس جهت مقایسه تغییرات استفاده گردید. با رقومی سازی مسیر رودخانه در محیط اتوکد، شاخص های هندسی گرادیان نشیب رود و مقادیر سینوسیتی برای ٥ زیر پهنه فوق در امتداد مسیر رودخانه مشخص گردید و با مراجعات میدانی نیمرخ طولی و تغییرات پادگانه های آبرفتی اندازه گیری شد. یافته ها: مقادیر به دست آمده از شاخصهای هندسی رودخانه خرمآباد نشان میدهد در نتیجه تحرکات گسل پنهان خرمآباد تاقدیس خرم آباد و نواحی بالادست آن در حال فرازگیری و نواحی پایین دست در حال پایین افتادگی یا جاماندگی میباشند این روند افزایش شیب میانگین در طول مسیر رودخانه را در پی داشته و این روند به صورت تغییر در تعداد و ویژگیهای هندسی رودخانه تظاهر پیدا کرده است. نتیجه گیری : دلیل اصلی تغییرات ریخت زمین ساختی در روخانه خرم آباد جنبشهای زمین ساختی میباشد. لذا با توجه به آنچه گفته شد، جنبش های گسل پنهان راندگی خرم آباد، مهمترین عامل تغییردهنده ریخت شناسی رودخانه خرم آباد میباشد.
ariantabar H, jabbari I, Farehpour M M. Investigating the Role of the Movements of Khorram Abad’s Hidden Thrust Fault in the Evolution of Khorram Abad River’s Drainage System. GeoRes. 2021; 36 (2) URL: http://georesearch.ir/article-1-1020-fa.html
آرین تبار حبیب، جباری ایرج، فرهپور محمد مهدی. بررسی میزان نقش جنبش های گسل پنهان راندگی خرم آباد در تحول سامانه زهکشی رودخانه خرم آباد. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 1400; 36 (2)