Persian
دوره 28، شماره 2 - ( 1392 )                   جلد 28 شماره 2 صفحات 68-49 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

How to cite this article
Esaabadi A, Shahghale S. How Geopolitics of Iran has influenced on good boundary . GeoRes 2013; 28 (2) :49-68
URL: http://georesearch.ir/article-1-472-fa.html
عیسی آبادی ابوالفضل، شاه قلعه صفی اله. ژئوپلیتیک ایران و تاثیر آن بر قاچاق کالا . فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1392; 28 (2) :49-68

URL: http://georesearch.ir/article-1-472-fa.html


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rights and permissions
1- رئیس دانشگاه پیام نور کمیجان ، asi1354@yahoo.com
2- دانشگاه پیام نور کمیجان
چکیده   (3687 مشاهده)
ایران با توجه به موقعیت خاص ژئوپلیتیکی، شرایط طبیعی و ارزشهای فرهنگی، در طول تاریخ پر فراز و نشیب خود رویدادهای بسیاری را پشت سر گذاشته است. ایران در پهناورترین و کهن ترین قاره جهان یعنی آسیا واقع شده و دو قاره آسیا و اروپا را به هم وصل می کند. از نشانه های اهمیت این پل ارتباطی، اشغال این کشور طی دوجنگ جهانی اول و دوم به وسیله نیروهای متخاصم با وجود اعلام صریح بیطرفی از سوی ایران می باشد. بنابراین «موقعیت گذرگاهی ایران به سبب نقش پر اهمیت که در مبادلات منطقه ای ایفا می کند و هم چنین اثرات عمیقی که بر تحولات سیاسی ـ اقتصادی حوزه های وسیعی همچون آسیای مرکزی و قفقاز، شبه قاره و اقیانوس هند، خلیج فارس و آناتولی وارد می کند، تبدیل به یک موقعیت حساس ژئوپلیتیکی گردیده است. کشور ایران دارای استعدادهای محیطی، جغرافیایی و اقتصادی با قابلیت مبادلات اقتصادی خاص منبعی برای درآمد دولت، چشم اندازی برای دفع یا جذب منابع اقتصادی و پایانه ای برای فعالیت های مخرب اقتصادی به شمار رفته و اینها از جمله مسائل مهم اقتصادی کشور به شمار می روند. ایران با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و جغرافیایی خاص خود، که کوهستانی بودن مرزهای غربی و بیابانی بودن مرزهای شرقی آن، سبب گسترش قاچاق کالا و دشواری مبارزه با آن شده است وجود مرزهای طولانی با همسایگان ، کنترل و نظارت بر ورود و خروج کالاها را از این مرزها را دشوار می سازد. قاچاق کالا با تحت تاثیر قرار دادن وضعیت اقتصادی و اجتماعی افراد جامعه به ویژه اقشار آسیب پذیر، علاوه بر سلامتی، معیشت و اشتغال آنان را تهدید می کند. قاچاق کالا و ارز اگر بزرگترین معضل اقتصاد ایران نباشد، بی تردید برجسته ترین عارضه و علامت بیماری است که اقتصاد کشورمان به آن مبتلا شده است. این مقاله در صدد است تا ضمن بررسی اهمیت ژئوپلیتیک ایران از جهات گوناگون، به بررسی تاثیر ژئوپلیتیک بر قاچاق کالا و تدوام و تاثیر و چینش همسایگان بر تسهیل قاچاق به ایران پرداخته شود. 
واژه‌های کلیدی:

فهرست منابع
1. ادواردز و همکاران. (۱۳۷۹) و تحقیق پیمایشی؛ راهنمای عمل، ترجمه؛ سـید محمـد اعرابـی و داوود ایـزدی، تهـران : دفتر پژوهش های فرهنگی.
2. امیراحمدی، هوشنگ. (1385). بحران افغانستان و سیاست منطقه ای ایـران، فصـلنامه سیاسـی – اقتصـادی، ش 134 – 133.
3. اتوتایل، ژئاروید؛ سیمون دالبی و پاول ردتلج.(۱۳۸۰). اندیشه های ژئوپلیتیـک در قـرن بیسـتم، ترجمـه محمـد رضـاحافظ نیاو هاشم نصیری، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
4. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1382).گزارش اوضاع اقتصادی – اجتمـاعی اسـتان هـای کشـور، مـدیریت کل آمارهای اقتصادی، اداره آمار اقتصادی.
5. تقوی اصل، سید عطار. (1379). ژئوپلتیک جدید ایران: از قزاقستان تـا گرجسـتان، تهـران : چـاپ و انتشـارات وزارت خارجه.
6. پرهامفر، امیر محمد. (1386).« مبارزه با قاچاق کالا و سیاست های توسـعه اقتصـادی در ایـران»، اطلاعـات سیاسـی – اقتصادی، ش 246-245.
7. حافظ نیا، محمدرضا. (1386). « رابطه متقابل امنیت و دفاع با آمایش سرزمین»، مجموعه مقالات دانشـگاه امـام حسـین (ع).
8. . ـــــــــــــــــــــ. (1381). جغرافیای سیاسی ایران، تهران: انتشارات سمت.
9. . ـــــــــــــــــــــ. (1380). «چالش های ژئوپلیتیکی اقتصـاد ایـران در دهـه 80 ». مجموعـه مقـالات همـایش دوسـالانه اقتصاد ایران، دانشگاه تربیت معلم.
10. . ـــــــــــــــــــــ. (1378).« تفاوت ها و تعارض ها در حوزه ژئوپلتیـک خـزر»، فصـلنامه مطالعـات آسـیای مرکـزی و قفقاز، سال هشتم، دوره سوم، شماره 27 ،پاییز.
11. ربیعی، حسین. (1386).« نفت، ژئواکونومیک وآینده منطقه خلیج فارس»، اطلاعات سیاسـی – اقتصـادی، ش 244 – 243.
12. رفیع، حسین. (1387).« دانش واژه ژئوپلیتیک و ژئو استراتژی در دنیای اطلاعـات (بـا تاکیـد بـر مـورد ایـران)، فصـلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، دوره 38 ،ش 3.
13. سوانسترم، نیکلاس. (1383).« تجارت مواد مخدر، تهدیدی برای امنیت آسیای مرکزی و قفقـاز»، مجموعـه مقـالات یازدهمین همایش بین المللی آسیای مرکزی و قفقاز، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
14. شریف نژاد، جواد. (1386).« تأثیرتوسعه اقتصادی برامنیت مرزها»، همایش مرز، نیـروی انتظـامی اسـتان آذربایجـان غربی.
15. علوی تبار، علیرضا. (1380)، الگوی مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها، تهران.
16. عندلیب، علیرضا. (1380)، نظریه پایه و اصول آمایش مناطق مرزی، تهران انتشارات دانشکده فرماندهی سپاه تهران.
17. فرهنگ آذر، میرجعفر. (1386)،« صیانت از مرزهای کشور جمهوری اسلامی ایران با رویکـرد سیاسـی و اقتصـادی»، همایش مرز، نیروی انتظامی استان آذربایجان غربی.
18. کریمی پور، یداالله. (1379)، مقدمه ای بر ایران و همسایگان، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی، تربیت معلم تهران.
19. کسینجر، هنری(1383)، دیپلماسی آمریکا در قرن21،ترجمه ابوالقاسم راه چمنی، تهران: ابرارمعاصر.
20. لاکست، ایو. (1368)، مسائل ژئوپلیتیک، اسلام، دریا، آفریقا؛ ترجمه آگاهی، تهران: دفتر نشر و فرهنگ.
21. لورو، پاسکال و توال فرانسوا. (1381)،کلیدهای ژئوپلیتیک، ترجمه حسن صدوق ونینـی، تهـران : انتشـارات دانشـگاه شهید بهشتی
22. متقی، ابراهیم. (1376). تحولات سیاست خارجی آمریکا، مداخلـه گرایـی و گسـترش :1945- 1997 ،تهـران : مرکـز اسناد انقلاب اسلامی.
23. مجتهدزاده، پیروز. (1379)، ایده های ژئوپلیتیک و واقعیتهای ایرانی، تهران: نشر نی
24. مدنی، سید مصـطفی . (1385)،«‌ تفـاوت هـا و تعـارض در حـوزه ژئوپلیتیـک خلـیج فـارس»، مجلـه پژوهشـی دانشـگاه اصفهان، جلد بیستم، ش 1.
25. مکی، عباس. (1386)،« آینده جهان و امنیت انرژی»، همشهری دیپلماتیک، سال دوم، ش بیست و دوم، بهمن.
26. ملایی، کامبیز. (1386)، مرز و امنیت آن بر جرایم، از دیدگاه جامعه شناسی انحرافات، همایش مرز، نیـروی انتظـامی استان آذربایجان غربی.
27. میرترابی، سعید. (1385)،« نظم تازه بازار نفت جهان»، اطلاعات سیاسی – اقتصادی، ش 224-223.
28. میرحیدر، دره. (1377).« ژئوپلیتیک: ارایه تعریفی جدید»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش 51 ،شماره 440.
29. مینایی، مهدی. (1381).«11 سپتامبر و شکل گیری ژئوپلیتیک جدید جهانی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، ش 18.
30. نمک شناس، رضا. (1384).« بررسی پدیده قاچاق سوخت در استان سیستان و بلوچستان»، مجله اقتصـادی، ش 43 و 44.
31. واعظی، محمود. (1386). ژئوپلیتیک بحران درآسیای مرکـزی و قفقـاز (بنیـان هـا و بـازیگران)، تهـران : دفتر مطالعـات سیاسی و بین المللی وزارت امورخارجه.
32. یاسوری، مجید.(1384)،« سیاسـت گذاری منطقـه ای و چگـونگی نـابرابری هـا در کشـور »، ماهنامـه اطلاعـات سیاسـی - اقتصادی، ش 212-211
33. یزدانی، عنایت االله.(1385)،« ژئوپلتیک نفت در منطقه خزرو نقش آمریکا: بازدارنـدگی جدیـد »، فصـلنامه مطالعـات آسیای مرکزی و قفقاز، سال پانزدهم، دوره چهارم، ش 56 ،زمستان.
34. Cohen, B .Saul(1978), Geopolitics in the Era In Reordering the world, New York.
35. Dikshit, R.D (1995), Political Geography, New Delhi :Tata Mc-Grew-Hill.
36. Sullivan, Patrick(1982), Ant domino, Political Geography, Quarterly 1.
37. Plano, J.C & R .Olton(1988), the International Relations Dictionary, California :Longman.
38. Sullivan, Patrick(1986), Geopolitics, London :room Helm.
39. Taylor, peterj(1993), political Geography of the twentieth century, Belhaven press, London