دریافت: 1403/8/16 | پذیرش: 1403/9/23 | انتشار: 1403/11/2
URL: http://georesearch.ir/article-1-1659-fa.html
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
2- گروه جغرافیا، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
اهداف: شهرستان سرخس از استان خراسان رضوی می‌تواند به یکی از قطب‌های مهم گردشگری کشور مطرح شود اما تاکنون به دلایل متعدد، استفاده بهینه و پایدار از این فرصت‌ها نشده است. هدف اصلی این پژوهش تبیین شاخص‌های موثر بر توسعه گردشگری پایدار شهرستان سرخس است.
روش‌شناسی: این پژوهش با هدف کاربردی و روش توصیفی تحلیلی در سال ۱۴۰۳ در شهرستان سرخس به انجام رسید. جامعه آماری شامل کارشناسان، مدیران دولتی و ساکنین محلی بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌ای با دو بخش جمعیت‌شناختی و شاخص‌های گردشگری پایدار استفاده شد. شاخص‌ها از طریق بررسی ادبیات، مشاوره با متخصصان و استفاده از روش دلفی تایید و به ابعاد مختلف زیست‌محیطی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و مدیریتی طبقه‌بندی شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تی و تحلیل رگرسیون از طریق نرم‌افزار SPSS ۲۵ تحلیل شد.
یافته‌ها: در شاخص‌های زیست‌محیطی، کارشناسان اهمیت بیشتری به حفاظت از منابع طبیعی، مدیریت پسماند، و کیفیت هوا دادند، که این امر در نمرات بالای آنان منعکس شد. در شاخص‌های اقتصادی، تفاوت دیدگاه‌ها در شاخص‌هایی چون ایجاد اشتغال و رشد درآمد مشهود بود و کارشناسان و سرمایه‌گذاران بر ضرورت بهبود زیرساخت‌ها و توزیع عادلانه درآمد تاکید بیشتری داشتند. در حوزه فرهنگی و اجتماعی، حفظ فرهنگ بومی و ارتقای هویت فرهنگی از نظر کارشناسان مهم تلقی شد، در حالی که ساکنین محلی نیاز به آگاهی‌بخشی بیشتر داشتند. در بخش مدیریتی نیز، شاخص‌هایی چون برنامه‌ریزی پایدار، حمایت دولتی و بهبود زیرساخت‌ها به‌ویژه برای کارشناسان اهمیت بالایی داشتند که نشان‌دهنده نیاز به سیاست‌گذاری‌های بلندمدت برای دستیابی به توسعه پایدار گردشگری بود.
نتیجه‌گیری: توسعه گردشگری پایدار در شهرستان سرخس بیش از همه تحت تأثیر شاخص‌های مدیریتی، به‌ویژه برنامه‌ریزی پایدار و حمایت دولت قرار دارد. همچنین، حفاظت از منابع طبیعی و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و فرهنگی نقش تعیین‌کننده‌ای در تحقق گردشگری پایدار دارند.