Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 38، شماره 2 - ( 1402 )
جلد 38 شماره 2 صفحات 141-133 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1401/11/2 | پذیرش: 1402/1/16 | انتشار: 1402/2/10
دریافت: 1401/11/2 | پذیرش: 1402/1/16 | انتشار: 1402/2/10
How to cite this article
Alaee R, Rahnama M, Ajzashokouhi M, Forghani A. The Smart Environment Scenarios of Mashhad Metropolis, Iran. GeoRes 2023; 38 (2) :133-141
URL: http://georesearch.ir/article-1-1442-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-1442-fa.html
علائی ریحانه، رهنما محمدرحیم، اجزاشکوهی محمد، فرقانی علی. سناریوهای محیط‌زیست هوشمند در کلانشهر مشهد، ایران. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1402; 38 (2) :133-141
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
ریحانه علائی1 
، محمدرحیم رهنما*1، محمد اجزاشکوهی1، علی فرقانی2
، محمدرحیم رهنما*1، محمد اجزاشکوهی1، علی فرقانی2
1- گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2- گروه تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات، دانشکده علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات، دانشگاه استرالیای جنوبی، آدلاید، استرالیا
2- گروه تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات، دانشکده علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات، دانشگاه استرالیای جنوبی، آدلاید، استرالیا
چکیده (1520 مشاهده)
اهداف: شهر هوشمند با بهره‌گیری از سرمایه‌های انسانی و اجتماعی و زیرساخت‌های ارتباطات، باعث پایداری توسعه اقتصادی و ارتقای کیفیت زندگی می‌شود، مدیریت منابع طبیعی آن آگاهانه است و ابعاد اقتصاد، تحرک، محیط زیست، مردم، زندگی و دولت هوشمند را در بر می‌گیرد. هدف این مطالعه شناسایی مؤلفه‌های محیط زیست هوشمند، با استفاده از رویکرد آینده‌پژوهی و بررسی و تحلیل ساختاری تأثیر متقابل پیشران‌های محیط زیست هوشمند در کلانشهر مشهد و ارائه سناریوهای پیش رو بود.
روش‌شناسی: این پژوهش کمّی و پیمایشی در سال ۱۴۰۱ در کلانشهر مشهد انجام شد. به منظور شناسایی پیشران‌ها با استفاده از نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند، نظرات ۳۰ نفر از خبرگان و متخصصان مدیریت شهری گرفته شده و در نرم‌افزار میک‌مک مورد تحلیل قرار گرفت. برای تدوین سناریوهای پیش روی کلانشهر مشهد در محیط زیست هوشمند از نظرات ۲۰ نفر متخصص آینده‌نگاری برای امتیازدهی ماتریس حالت‌های پیش روی توصیف‌گرها بهره گرفته شد.
یافته‌ها: "توسعه قوانین زیست‌محیطی"، "ارتقای آگاهی و مشارکت شهروندان" و "نظارت و پایش محیطی" شاخص‌های تاثیرگذار و تأثیرپذیر بودند و با توجه به نحوه قرارگیری شاخص‌ها در نمودار ماتریس اثر مستقیم، سیستم ناپایدار بود.
نتیجه‌گیری: از میان ۱۱۵ سناریوی ممکن پیش روی شهر مشهد، تنها دو سناریو (طلایی و فاجعه) با سازگاری قوی وجود دارند. از این میان، توسعه قوانین زیست‌محیطی و نظارت و پایش محیطی بیشترین اثرگذاری را داشتند که بیانگر اهمیت این دو عامل در هوشمند‌سازی محیط زیست مشهد به منظور افزایش احتمال وقوع سناریو اول و اجتناب از سناریو دوم است.
روش‌شناسی: این پژوهش کمّی و پیمایشی در سال ۱۴۰۱ در کلانشهر مشهد انجام شد. به منظور شناسایی پیشران‌ها با استفاده از نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند، نظرات ۳۰ نفر از خبرگان و متخصصان مدیریت شهری گرفته شده و در نرم‌افزار میک‌مک مورد تحلیل قرار گرفت. برای تدوین سناریوهای پیش روی کلانشهر مشهد در محیط زیست هوشمند از نظرات ۲۰ نفر متخصص آینده‌نگاری برای امتیازدهی ماتریس حالت‌های پیش روی توصیف‌گرها بهره گرفته شد.
یافته‌ها: "توسعه قوانین زیست‌محیطی"، "ارتقای آگاهی و مشارکت شهروندان" و "نظارت و پایش محیطی" شاخص‌های تاثیرگذار و تأثیرپذیر بودند و با توجه به نحوه قرارگیری شاخص‌ها در نمودار ماتریس اثر مستقیم، سیستم ناپایدار بود.
نتیجه‌گیری: از میان ۱۱۵ سناریوی ممکن پیش روی شهر مشهد، تنها دو سناریو (طلایی و فاجعه) با سازگاری قوی وجود دارند. از این میان، توسعه قوانین زیست‌محیطی و نظارت و پایش محیطی بیشترین اثرگذاری را داشتند که بیانگر اهمیت این دو عامل در هوشمند‌سازی محیط زیست مشهد به منظور افزایش احتمال وقوع سناریو اول و اجتناب از سناریو دوم است.
واژه‌های کلیدی: