:: دوره 36، شماره 4 - ( 1400 ) ::
جلد 36 شماره 4 صفحات 390-383 برگشت به فهرست نسخه ها
رتبه‌بندی و مقایسه نسبی مناطق کلان‌شهر اهواز از منظر شاخص‌های در دسترس رشد هوشمند شهری
محمدعلی فیروزی*1، احمد پوراحمد2، مهیار سجادیان1
1- گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2- گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده:   (4285 مشاهده)
اهداف: رشد هوشمند شهری، الگویی جامع‌نگر بوده که سعی در هدایت رشد شهرها با کمترین عواقب منفی دارد. پژوهش حاضر نیز با هدف سنجش وضعیت کنونی کلان‌شهر اهواز به‌لحاظ تناسب با شاخص‌های در دسترس رشد هوشمند شهری انجام یافت.
روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکردی کمی-تحلیلی در سال ۱۴۰۰ انجام یافت که شامل مناطق هشت‌گانه کلان‌شهر اهواز بود. برای انتخاب شاخص‌ها از مطالعات اسنادی و نظری استفاده شد. شاخص‌های ۵۴گانه رشد هوشمند شهری در مقیاس این مناطق و در چهارچوب ۴ شاخص کالبدی-کاربری اراضی، اجتماعی-اقتصادی، دسترسی-حمل‌ونقل و زیست‌محیطی با استفاده از ترکیبی از آزمون‌های شاپیرو-ویلک، کولموگروف-اسمیرنف و t تک‌نمونه‌ای و نیز ضریب پراکندگی و روش ویکور تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: رشد در کلان‌شهر اهواز، هوشمند نبود و مابین مناطق و نیز شاخص‌ها در این کلان‌شهر تفاوت وجود داشت. در ارتباط با تناسب مناطق کلان‌شهر اهواز با شاخص‌های رشد هوشمند شهری نیز، در شاخص کالبدی، منطقه ۷، اول و منطقه ۸، آخر؛ در شاخص اجتماعی-اقتصادی، منطقه ۲، اول و منطقه ۶، آخر؛ در شاخص دسترسی-حمل‌ونقل، منطقه ۴، اول و منطقه ۶، آخر؛ در شاخص زیست‌محیطی، منطقه ۴، اول و منطقه ۶، آخر و در شاخص تلفیقی، منطقه ۴، اول و منطقه ۶، آخر بود. همچنین وضعیت شاخص زیست‌محیطی نسبت به سایر شاخص‌ها نامناسب‌تر بود؛ هر چند که سایر شاخص‌ها نیز دارای وضعیت مناسبی نبودند.
نتیجه‌گیری: منطقه ۶ و در میان شاخص‌های رشد هوشمند شهری، شاخص زیست‌محیطی، دارای نامناسب‌ترین وضعیت هستند. همچنین شاخص دسترسی-حمل‌ونقل بیشترین اثر را بر کاهش فاصله بین مناطق خواهد داشت، لذا ارتقای این سه باید در اولویت باشد.
واژه‌های کلیدی: اهواز، رتبه‌بندی، روش ویکور، شاخص رشد هوشمند شهری
متن کامل [PDF 494 kb]   (1570 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: برنامه‌ریزی شهری
دریافت: 1400/2/5 | پذیرش: 1400/5/30 | انتشار: 1400/9/30
* نشانی نویسنده مسئول: گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 36، شماره 4 - ( 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها