TY - JOUR JF - Geographical-Researches JO - GeoRes VL - 37 IS - 3 PY - 2022 Y1 - 2022/7/01 TI - Prediction of Land Use/Cover Changes in the Gorganrood Watershed Using Metrics and Land Change Processes TT - پیش‌بینی تغییرات کاربری/پوشش زمین در حوزه آبخیز گرگان‌رود با استفاده از سنجه‌ها و فرآیندهای تغییر سیمای سرزمین N2 - اهداف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و پیش­بینی تغییرات سنجه­ها و فرآیندهای تغییر سیمای سرزمین در حوزه آبخیز گرگان‌رود در استان گلستان انجام شد. روش­شناسی: نقشه­های کاربری/پوشش زمین در سال­های 1990، 2000، 2010 و 2020 میلادی تهیه شد. سپس پیش­بینی تغییرات کاربری/پوشش زمین برای شرایط آینده، تحت دو سناریوی (1) تداوم روند فعلی تغییر برای سال 2040 و (2) تغییرات کاربری/پوشش زمین برای سال2040 بر اساس توان اکولوژیکی سرزمین، با استفاده از مدل­ساز تغییر سرزمین انجام پذیرفت. سنجه‌ها و فرآیندهای تغییر سیمای سرزمین در سال­های مورد مطالعه و سناریوهای مد نظر با استفاده از نرم افزار Fragstats استخراج و تغییرات آن‌ها طی دوره مورد مطالعه (1990 تا 2020) تحلیل شد. یافته­ها: طی دوره مورد بررسی، جنگل‌زدایی (53/279‌کیلومتر مربع)، کاهش اراضی مرتعی (98/542‌کیلومتر مربع)، توسعه کشاورزی (413‌کیلومتر مربع) و توسعه مناطق مسکونی (81/133‌کیلومتر مربع) در آبخیز گرگان‌رود اتفاق افتاده بود. بر اساس نقشه پیش‌بینی‌شده کاربری اراضی برای سال 2040 تحت دو سناریوی مدیریتی، مساحت کاربرهای جنگل، کشاورزی و مرتع در سناریوی اول (بر اساس روند تغییرات فعلی) با تغییر 37/58-، 8/35، 28/8‌کیلومتر مربع به 98/1364، 09/2396 و 18/3481‌کیلومتر مربع خواهد رسید. این در حالی است که در سناریوی دوم (بر اساس توان اکولوژیک) مساحت کاربرهای جنگل، کشاورزی و مرتع با تغییر 27/4، 86/100- و 58/96‌کیلومتر مربع به 54/1427، 55/2258 و 49/3567‌کیلومتر مربع خواهد رسید. نتیجه­گیری: افزایش و کاهش تعداد لکه‌ها به‎ترتیب در کاربری‌های انسان‌ساخت و طبیعی بیانگر روند تخریبی سیمای سرزمین طی دوره پژوهش است. فرآیند‌های تنزل در جنگل، تفکیک در مرتع و ایجاد در کشاورزی و مناطق مسکونی طی دوره 30ساله پژوهش در آبخیز گرگان‌رود به وقوع پیوسته است. SP - 381 EP - 389 AU - Yaghoobi Bayekolaee, M. AU - Vafaeenejad, A. AU - Moradi Darabkalayi, H. AU - Hashemi, H. AD - Department of Geotechnical and Transportation Engineering, Faculty of Civil, Water and Environmental Engineering, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran KW - Prediction of Land Cover Changes KW - LCM Model KW - Landscape Metrics KW - Ecological Potential KW - Gorganrood Watershed UR - http://georesearch.ir/article-1-1329-fa.html ER -