دوره 36، شماره 2 - ( 1400 )
جلد 36 شماره 2 صفحات 160-149 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1399/5/29 | پذیرش: 1399/10/24 | انتشار: 1400/3/26
دریافت: 1399/5/29 | پذیرش: 1399/10/24 | انتشار: 1400/3/26
Rights and permissions
Authors
رسول شریفی‌نجف‌آبادی*
گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
چکیده (5329 مشاهده)
اهداف: رودخانه مرغاب یکی از سرشاخه‌های زاینده رود است. در حوضه این رودخانه مطالعات نوزمین‌ساختی قابل توجهی صورت نگرفته، اما عبور گسل‌های شازند، خوانسار و دالان از آن محرز شده است. هدف از این پژوهش، بررسی احتمال فعالیت‌های نو زمین‌ساختی در آن بخشی از حوضه‌ی مرغاب بوده که در مسیر گسل شازند قرار داشته است.
روش شناسی: یک مدل رقومی ارتفاع با دقت ۳۰ متر برای این محدوده تهیه شده و لایه‌های زمین‌شناسی نیز به آن افزوده شد. سپس، این حوضه به ۱۸ زیر حوضه تقسیم شده و اندازه‌گیری شاخص‌های V ،Facet% ،S ،SL ،Af ،Bs ،Hi در محیط‌های نرم‌افزاری Arc View ،Arc Map و Global Mapper انجام گرفت و شاخص نسبی زمین ساخت فعال (Iat) محاسبه گردید. برای مطالعات تکمیلی، بازدیدهای میدانی نیز صورت گرفت. در تحلیل نهایی، همه داده‌ها تلفیق شد.
یافته‌ها: شاخص نسبی زمین ساخت (Iat) عموم زیر حوضه‌ها را فعال تا نیمه فعال نشان داده است. در امتداد مسیر گسل شازند، جابجایی‌هایی در سطوح آیینه گسل مشاهده شد. شبکه آبراهه‌های حوضه‌ی مرغاب، شواهدی از چرخش ۹۰ درجه‌ای و تغییر مسیر آبراهه‌ها را نشان می‌دهد که با فعالیت‌های نوزمین‌ساختی و پایین افتادن سطح اساس و گسیختگی دریاچه موجود در منطقه مرتبط است.
نتیجه‌گیری: در ادامه مطالعات صورت گرفته در مناطق همجوار، شواهدی از فعالیت گسل شازند در این منطقه نیز ارایه و اثبات شد. با توجه به اینکه در آینده احتمال ادامه فعالیت‌های زمین‌ساختی وجود دارد و میتواند برای انسانها و تاسیسات موجود در منطقه خطرساز باشد، الزم است که سیاستگزاران در برنامه‌ریزی‌های آتی خود این موضوع را مد نظر قرار دهند.
روش شناسی: یک مدل رقومی ارتفاع با دقت ۳۰ متر برای این محدوده تهیه شده و لایه‌های زمین‌شناسی نیز به آن افزوده شد. سپس، این حوضه به ۱۸ زیر حوضه تقسیم شده و اندازه‌گیری شاخص‌های V ،Facet% ،S ،SL ،Af ،Bs ،Hi در محیط‌های نرم‌افزاری Arc View ،Arc Map و Global Mapper انجام گرفت و شاخص نسبی زمین ساخت فعال (Iat) محاسبه گردید. برای مطالعات تکمیلی، بازدیدهای میدانی نیز صورت گرفت. در تحلیل نهایی، همه داده‌ها تلفیق شد.
یافته‌ها: شاخص نسبی زمین ساخت (Iat) عموم زیر حوضه‌ها را فعال تا نیمه فعال نشان داده است. در امتداد مسیر گسل شازند، جابجایی‌هایی در سطوح آیینه گسل مشاهده شد. شبکه آبراهه‌های حوضه‌ی مرغاب، شواهدی از چرخش ۹۰ درجه‌ای و تغییر مسیر آبراهه‌ها را نشان می‌دهد که با فعالیت‌های نوزمین‌ساختی و پایین افتادن سطح اساس و گسیختگی دریاچه موجود در منطقه مرتبط است.
نتیجه‌گیری: در ادامه مطالعات صورت گرفته در مناطق همجوار، شواهدی از فعالیت گسل شازند در این منطقه نیز ارایه و اثبات شد. با توجه به اینکه در آینده احتمال ادامه فعالیت‌های زمین‌ساختی وجود دارد و میتواند برای انسانها و تاسیسات موجود در منطقه خطرساز باشد، الزم است که سیاستگزاران در برنامه‌ریزی‌های آتی خود این موضوع را مد نظر قرار دهند.
واژه‌های کلیدی: