دوره 31، شماره 1 - ( 1395 )                   جلد 31 شماره 1 صفحات 128-118 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

دریافت: 1394/8/16 | پذیرش: 1395/2/11 | انتشار: 1395/3/28
Rights and permissions
بررسی مناسب‌ترین معادله سنجه رسوب در اقلیم‌های خشک (جنوب غربی ایران) و مرطوب(شمال ایران)
Authors علی طالبی1، سمانه پورمحمدی1
1- گروه مرتع و آبخیز داری ،دانشکده منابع طبیعی ،دانشگاه یزد،یزد ،ایران
چکیده   (3386 مشاهده)

برآورد صحیح رسوبدهی حوضه­های آبخیز از جنبه‌های مختلف اعم از مدیریت منابع آب و خاک، عمران، فعالیت‌های زیربنایی، مقوله‌های اقتصادی و اجتماعی همیشه مدنظر برنامه­ریزان می­باشد. نکته قابل توجه در این میان تفاوت رفتاری رودخانه در حوضه‌های آبخیز مناطق خشک و مرطوب می‌باشد. توجه محقیقن به اقلیم منطقه مطالعاتی در استفاده از روش‌های مناسب جهت آنالیز نتایج حاصل از روش‌های مختلف در‌ایجاد تصمیم‌گیری‌های بهتر مفید خواهد بود. هدف از تحقیق حاضر بررسی منحنی‌های سنجه رسوب در 12‌ایستگاه در مناطق خشک و مرطوب به دو روش یک خطی و حد واسط دسته‌ها و بررسی ضرایب اصلاحی (شامل فائو[1]، کیو ام ال‌ای[2]، اسمیرینگ[3]، ام وی یو ام[4] و بتا[5]) جهت رفع اریب این منحنی‌ها می‌باشد. سپس با استفاده از آماره‌های ام‌ای[6]، پی[7] و آر ام اس‌ای[8] هر کدام از ضرایب اصلاحی صحت سنجی شد. نتایج تحقیق حاضر مناسب بودن روش حد واسط دسته‌ها برای‌ایستگاه‌های مناطق خشک و نیمه خشک و‌ایستگاه‌های مناطق مرطوب و نیمه مرطوب را نشان داد. بهترین ضریب اصلاحی در‌ایستگاه‌های مناطق خشک و نیمه خشک و مرطوب و نیمه مرطوب نیز ضریب اصلاحی ام وی یو ام می‌باشد به عنوان مثال شاخص ریشه خطای استاندارد در‌ایستگاه سد گرگان در منطقه نیمه مرطوب در مورد ضریب اصلاحی ام وی یو ام، 87/63 بوده است و در مورد‌ایستگاه تیر در منطقه نیمه خشک این مقدار 12/65 بوده که نسبت به سایر ضرایب اصلاحی ریشه خطای استاندارد کمتری داشته است.

[1]. FAO

[2]. QMLE

[3]. Smearing

[4]. MVUE

[5]. β

[6]. ME

[7]. P

[8]. RMSE

واژه‌های کلیدی:
منحنی سنجه رسوب، ضریب اصلاحی، اقلیم.
فهرست منابع
1. افشار، عباس. سلمان زاده، مهدیه. (1390)، معرفی روش RIAM در ارزیابی اثرات زیست محیطی، ششمین کنگره ملی مهندسی عمران، دانشگاه سمنان.
2. اکبری نژاد پاقلعه، عباس. کرمی، شاهو. احمدیان، رضا. مختاباد امرئی، سید مصطفی. گلالی زاده، سامان. (1392)، ارزیابی اثرات محیط زیستی مجتمع‌های صنعتی با روش AN-AM (مطالعه موردی: مجتمع مس سرچشمه)، مجله محیط شناسی، سال سی و نهم، شماره 3.
3. تکدستان، افشین. (1384)، مقررات و استانداردهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی کمپوست، مجموعه مقالات هشتمین همایش کشوری بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران.
4. جعفری، ابوالفضل. نجفی، اکبر. مافی غلامی، داوود. (1389)، ارزیابی اثرات محیط‌زیستی ساخت و بهره‌برداری جاده‌های جنگلی (مطالعه موردی: جاده جنگلی آموزشی و پژوهشی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس)، فصلنامه محیط-زیست و توسعه، سال 1، شماره 2.
5. خالصی، محمود. پارسی، حمید رضا. (1384)، ارزیابی اثرات توسعه، مجله محیط‌شناسی، سال 21، شماره17.
6. شرفی، سیده مهدیه. مخدوم، مجید. غفوریان بلوری مشهد، مهدی. (1387)، ارزیابی اثرات محیط زیستی احداث کارخانه خودروسازی به روش رویهم‌گذاری مطالعه موردی: احداث کارخانه خودروسازی درغرب تاکستان، مجله علوم محیطی سال پنجم، شماره4.
7. شریعت، محمود. منوری، مسعود. (1387)، مقدمه‌ای بر ارزیابی اثرات زیست‌محیطی، تهران، انتشارات سازمان حفاظت محیط‌زیست.
8. عمرانی، قاسمعلی. (1383)، مواد زائد جامد، جلد اول، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی
9. غلامعلی فرد، مهدی. میرزایی، محسن. حاتمی منش، مسعود. ریاحی بختیاری، علیرضا، و صادقی، مهربان، (1392)، کاربرد ماتریس ارزیابی اثرات سریع و ماتریس ایرانی (اصلاح شده لئوپولد) در ارزیابی اثرات محیط‌زیستی محل دفن پسماند جامد شهرکرد، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد،شماره16.
10. فروغی، مریم. خراسانی، نعمت الله. شریعت، محمود. رادنژاد،‌هادی. (1388)، کاربرد روش ماتریس ارزیابی سریع (RIAM) برای ارزیابی اثرات زیست محیطی شهرک‌های گردشگری حاشیه زاینده رود، مطالعه موردی: شهرک گردشگری سامان، دومین سمپوزیوم بین المللی مهندسی محیط‌زیست.
11. منوری، مسعود. (1380)، راهنمای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بزرگراه‌ها، انتشارات سازمان حفاظت محیط‌زیست و برنامه عمران ملل متحد
12. منوری، مسعود. (1380)،کاربرد ارزیابی سریع اثرات در پروژه‌های توسعه. مجموعه مقالات نخستین همایش بین‌المللی ارزیابی زیست‌محیطی در ایران، تهران، سازمان حفاظت محیط‌زیست معاونت محیط‌زیست انسانی و برنامه عمران ملل متحد.
13. نژادی، امین. (1384)، ارزیابی اثرات محیط زیستی بزرگراه تهران -پردیس با استفاده از دو روش ماتریس لئوپولد (با تأکید بر ارزیابی اثرات بر تنوع زیستی) و ماتریس سریع پاستاکیا. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران.
14. نیکنامی، مرضیه. (1389)، مکان یابی محل دفن زباله‌های شهری در شهر گلپایگان با استفاده از سیستم GIS، فصلنامه زمین شناسی کاربردی، سال 6، شماره 1.
15. یال‌هاشمی، ابراهیم. کرباسی، عبدالرضا. عتابی، فریده. (1385)، فصلنامه تحقیقات پیشرفته زیست محیطی، شماره 3.
16. ­ Crome, Fredrik., Thomas, More. and Moore, Le Bras (1996), A novel Bayesian approach to assessing impacts of rain forest logging, Ecological Applications.
17. ­ Duinker, Peter., and Beanlands, G. E(1986), The significance of environmental impacts: an exploration of the concept, Environmental management.
18. ­ Gilpin, Alan., Environmental impact assessment (1995), London: Cambridge University Press.
19. ­ Morris, Peter., Biggs, John., and Brookes, Andrew (1995), Methods of environmental impact assessment, UK: UCL Press.
20. ­ Omrani, Ghasem Ali., Maleki, Afshin., and Sherafat Mola, Ali. (2007), Quality and quantity evaluation of solid waste and recycling potential in sistan & Baluchestann province, Environmental Science and Technology.
21. ­ Pastakia, Christopher (1998), The Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM)-A New Tool for Environmental Impact Assessment, Environmental Impact Assessment using the Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM), ed. Kurt Jensen. Olsen and Olsen, Fredensborg, Denmark.
22. ­ Pastakia, Christopher., and Arne. Jensen. (1998), A Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM) for Use in Water Related Projects, Environmental Impact Assessment Review.
23. ­ Salman Mahiny, Abdolrassoul., Momeni, Iman., and Karimi, Sahebeh. (2011), Towards Improvement of Environmental Impact Assessment Methods - A Case Study in Golestan Province, Iran, World Applied Sciences Journal.
24. ­ Tchobanoglous, George (1993), Integrated Solid Waste Management, Engineering Principles and Management Issues, McGraw-Hill, NewYork, USA.
25. ­ Thompson, Mac. (1988), Determining impact significance in EIA: a review of 24 methodologies, Journal of Environmental Management.
26. ­ Tran, Liem., Knight, Calvin., O’Neill, Robert., Smith, Elizabeth., Riitters Kurt., and Wicham, James (2002), Environmental Assessment Fuzzy decision analysis for ontegrated environmental vulnerability assessment of the Mid-Atlantic region, Environmental Management.