Persian
دوره 31، شماره 2 - ( 1395 )                   جلد 31 شماره 2 صفحات 127-115 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

How to cite this article
Tavousi T. Analysis of Synoptic Patterns and Vertical Profiles of Air in Heavy Rainfall in Transitional Periods: A Case Study of Heavy Rainfall Occure in South East of Iran, Oct. 2011. GeoRes 2016; 31 (2) :115-127
URL: http://georesearch.ir/article-1-60-fa.html
طاووسی تقی. تحلیل الگوی همدید و نمایه قائم هوا در بارش‌های شدید دوره‌های انتقالی مورد: بارش های شدید مهر 1390 جنوب شرق ایران. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1395; 31 (2) :115-127

URL: http://georesearch.ir/article-1-60-fa.html


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rights and permissions
گروه جغرافیای طبیعی ،اقلیم شناسی ،دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان ،ایران
چکیده   (4102 مشاهده)

هدف پژوهش، تحلیل الگوی همدید و نمایه قائم هوای منجر به بارش­های شدید محلی جنوب شرق ایران است. بررسی داده­های بارش روزانه 31 ایستگاه هواشناسی در دوره (1392-1360) نشان داد که بارش سنگین مهر 1390 که در جنوب شرق ایران رخ داده است، یکی از شدیدترین بارندگی­های­ دوره انتقالی پاییزی است که از ویژگی محلی برخوردار و نیز مقدار بارندگی بیشتر ایستگاه­ها نسبت به نرمال بارندگی ماهانه بطور چشمگیری بالاتر بوده است. برای بررسی ویژگی­های پارامترهای هواشناسی در روزهای بارندگی و روزهای پیش از آن، نخست دیاگرام­های گرماپویشی تحلیل شدند. برای تعیین الگوی همدید نیز نقشه­های هوا تا سطح ژئوپتانسیل 250 هکتوپاسکال مورد بررسی قرار گرفت. دیاگرام­های گرماپویشی گویای کاهش دما و فشار هوا و افزایش رطوبت نسبی و دمای نقطه شبنم در روزهای بارشی نسبت به روزهای پیش از آن است. نتایج حاصل از ترسیم نمودارهای اسکیو-تی و همچنین موقعیت تراز FCL و LCL اختلاف ارتفاع قله ابر با سطح FCL و مقادیر نمایه­های پویشی KINX و SHOW، CAPE شرایط مساعد برای ناپایداری هوا را نشان می­دهد. محاسبه نمایه­های ناپایداری نشان داد که نقش عامل همرفت در رخداد این بارش یک نقش مکمل بوده است، زیرا هنگامی همرفت عامل اصلی بارش محسوب می­شود که میزان همرفت شدت کافی داشته باشد، تا ناپایداری لازم برای ایجاد بارش را فراهم سازد. تحلیل الگوی همدید، بیانگر فعالیت یک سردچال بود. چرخندگی مثبت پیرامون هسته سردچال و جریان جنوبی هوا در حاشیه شرقی سردچال زمینه همرفت هوای کم و بیش ناپایدار را در جنوب شرق ایران فراهم ساخته است. فعالیت سردچال­ها از این جهت اهمیت بالایی دارد که در کنار نقش سامانه­های موسمی بارش­های تابستانی و نقش بادهای غربی بارش­های زمستانی، می­تواند در بارش­های دوره انتقال پاییزی جنوب شرق ایران نقش چشمگیری بازی کند. 

واژه‌های کلیدی:

فهرست منابع
1. امیدوار،کمال، صفرپور، فرشاد، محمود آبادی، مهدی، الفتی، سعید (1389)، تحلیل همدیدی اثرهای سردچال در وقوع بارش‌های شدید در نواحی مرکز و جنوب غرب ایران، فصلنامه برنامه ریزی و آمایش فضا، شماره 4، صص 189-161.
2. صادقی، سید علیرضا، حسینی رضائیان، مهتاب (1385)، بررسی تعدادی از شاخص‌های ناپایداری و پتانسیل بارورسازی ابرهای همرفتی منطقه اصفهان، مجلۀ فیزیک زمین و فضا، ش 2، صص 98-83.
3. عربی، زهرا (1385)، تحلیل سینوپتیکی بارندگی دور ه 21 تا 26 تیرماه 1387 در ایران، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 56، صص 15-1.
4. عزیزی، قاسم، نبوی، امید، میری، مرتضی (1391)، داده کاوی گردش‌های جوی برای بررسی نقش الگوهای بندالی در ایجاد بارش‌های شمال شرق ایران، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، دوره 44، شماره 81، صص 126- 109.
5. علیجانی، بهلول (1381)، اقلیم شناسی سینوپتیک، تهران، انتشارات سمت.
6. علیجانی، بهلول (1366)، رابطه پراکندگی مکانی مسیرهای سیکلونی خاورمیانه با سیستم‌های هوایی سطح بالا، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش 4، صص 143-123.
7. 7- علیجانی، بهلول (1372)، مکانیزم‌های صعود بارندگی‌های ایران، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم تهران، ش 1، صص 53-45.
8. کاویانی، محمد رضا، علیجانی، بهلول (1384)، مبانی آب و هوا شناسی، تهران، انتشارات سمت.
9. معصوم پور سماکوش، جعفر، میری، حسن، ذوالفقاری یار احمدی، مرتضی و داریوش (1392)، تعیین سهم بارش‌های همرفتی شهر تبریز بر اساس شاخص‌های ناپایداری، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی ش 31، صص 245-227.
10. موسوی بایگی، محمد،اشرف، بتول (1389)، بررسی و مطالعه نمایه قائم هوای منجر به بارندگی‌های مخرب تابستانه (مطالعه موردی : مشهد)، نشریه آب و خاک، جلد 24، ش 5، صص 1048 -1036.
11. موسوی بایگی، محمد، فلاح قالهری، غلام عباس،حبیبی نوخندان، مجید (1387) بررسی ارتباط نشانه‌های پهن مقیاس اقلیمی با بارش خراسان، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، ش 15، صص 224-217.
12. نجار سلیقه، محمد (1385)، مکانیزم‌های بارش در جنوب شرق کشور، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 55، صص 13-1.
13. نجارسلیقه، محمد (1377)، الگوهای سینوپتیکی بارش‌های تابستانه جنوب شرقی ایران، پایان نامه دکتری، استاد راهنما: علیجانی، بهلول، دانشگاه تربیت مدرس.
14. George, Joseph Johnson (1960), Weather Forecasting for Aeronautics. Academic Press, New York.
15. http://www.esrl.noaa.gov
16. McIlveen, Robin (1992) , Fundamentals of Weather and Climate, published by Chapman & Hall, 2-6 Boundary Row, London SE1 8HN, UK.
17. McIntosh, Douglas Haig and Thom, Alexander Strang (1969), Essentials of Meteorology, wykeham publications (London) LTD.
18. Miller R.C (1972) Notes on analysis and severe storm forecasting procedures of the Air Force Global Weather Central. Tech. Report 200(R), Headquarters, Air Weather Service, Scott Air Force Base, IL 62225.
19. Moncrieff M. W. and Green J. S (1972). The propagation of steady convective overturning in shear. Q. J. Roy, Meteor. Soc., 98, pp.336-352.
20. Nicholson, Sharon E., 2011, Dry land Climatology, Cambridge University Press, New York.
21. Petterssen S (1956), Weather Analysis and Forecasting. McGRAW-HILL Book Company.
22. Pierre C (1995). June – September rainfall in north eastern Africa and atmospheric signals over the tropics: A zonal perspective, International journal of climatology, 15:pp. 273- 285.
23. Ralph, H. E. (1959), Glossary of Meteorology, American Meteorological Society, 1959.
24. Robert P., Harnack D., jensan D. and joseph R. 1998. Investigation of upper–air conditions occurring with heavy summer rain in Utah. International journal of climatology int, 11.pp.112-130.
25. Showalter A. K (1953). A stability index for thunderstorm forecasting. B. Am. Meteorol. Soc, 34,pp. 250-252.
26. Woong, Kim Tae., Yoo, Chulsang and Jae-Hyun, Ahn (2007), Influence of Climate variation on seasonal precipitation in the Colorado River Basin. Journal of Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 22(3), pp. 411-420.
27. Yatagai A. and Yasunari T. (1995), Interannual Variations of summer Precipitation in the Arid/Semiarid Regions in china and Mongolia. Journal of the Meteorological society of Japan, 73(5), pp. 909-923.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول