Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 28، شماره 3 - ( 1392 )
جلد 28 شماره 3 صفحات 212-199 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1397/2/10 | پذیرش: 1397/2/10 | انتشار: 1397/2/10
دریافت: 1397/2/10 | پذیرش: 1397/2/10 | انتشار: 1397/2/10
How to cite this article
Bahrami S, Shayan S. Evaluating the effect of tectonic in the morphometric characteristics of drainage systems and triangular facets of Danehkhosk anticline. GeoRes 2013; 28 (3) :199-212
URL: http://georesearch.ir/article-1-462-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-462-fa.html
بهرامی شهرام، شایان سیاوش. بررسی تاثیر تکتونیک در ویژگیهای مورفومتریک شبکه زهکشی و سطوح مثلثی شکل تاقدیس دنه خشک . فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 1392; 28 (3) :199-212
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Authors
شهرام بهرامی1، سیاوش شایان2
1- گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه حکیم سبزواری
2- گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
2- گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده (3249 مشاهده)
تاقدیس دنه خشک در استان کرمانشاه نمونه ای تیپیک از یک تاقدیس در حال رشد در زون ساختمانی زاگرس چین خورده است. هدف این تحقیق بررسی نقش تکتونیک در ویژگیهای سطوح مثلثی شکل، تراکم و الگوی زهکشی در تاقدیس مذکور است. ابعاد سطوح مثلثی شکل با استفاده از تصویر ماهواره ای کویک برد و مطالعات میدانی تعیین شد. شبکه های زهکشی به کمک نقشه های توپو گرافی 50000/1 و تصویر ماهواره ای کویک برد تعیین گردید و سپس وارد نرم افزار ILWIS گردید. درجه بندی آبراهه ها به روش استراهلر انجام و طول آبراهه ها با درجات مختلف تعیین گردید. شیب ساختمانی لایه ها در جبهه کوهستان با استفاده از دستگاه شیب سنج محاسبه شد. بر اساس شیبهای ساختمانی اندازه گیری شده و عرض پهلوی تاقدیس در بخشهای مختلف، تاقدیس مورد مطالعه به 8 زون تکتونیکی تقسیم شد. میانگین شیب ساختمانی، میانگین طول قاعده سطوح مثلثی، میانگین مساحت سطوح مثلثی و تراکم زهکشی آبراهه های درجه 1 در زونهای تکتونیکی محاسبه گردید. نتایج این تحقیق نشان می دهد رابطه مستقیم معنی داری بین میانگین شیب لایه ها و میانگین طول قاعده مثلثها با ضریب همبستگی مناسب(92%) وجود دارد به طوریکه با افزایش میانگین شیب لایه ها، میانگین طول قاعده مثلثها نیز افزایش می یابد. همچنین با افزایش میانگین شیب لایه ها، میانگین مساحت سطوح مثلثی شکل نیز افزایش می یابد. مطالعه حاضر نشان می دهد که سطوح مثلثی شکل در زونهای با شیب ساختمانی تند (زونهای 3، 4 و 5 ) تشکیل شده اند. نتیجه این تحقیق نشان می دهد با کاهش عرض پهلوی تاقدیس، تراکم زهکشی آبراهه های درجه 1 افزایش می یابد به طوری که بیشترین تراکم زهکشی آبراهه های درجه 1 (39/3 کیلومتر در کیلومتر مربع) مربوط به زون 8 است که کمترین عرض را دارد. بررسی ها نشان می دهد که سر شاخه آبراهه ها در دو انتهای شمال غربی و جنوب شرقی تاقدیس مورد مطالعه دارای انحراف به سمت مرکز تاقدیس است که این امر بیانگر رشد طولی تاقدیس به سمت شمال غرب و جنوب شرق است. به طور کلی نتیجه تحقیق حاضر بیانگر آن است که پارامتر هایی مانند سطوح مثلثی شکل، تراکم زهکشهای درجه 1 و الگوی زهکشی شاخصهای مناسبی برای تعیین تکتونیکهای فعال و تفاوتهای محلی آن در تاقدیس مورد مطالعه می باشند.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. بهرامی، شهرام و جمال آبادی، جواد (1390)، ارزیابی حجم فرسایش سنگ و ارتباط آن با تکتونیک در تاقدیس دنه خشک با استفاده از GIS. فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شماره 4 ،تابستان 90 ،صص ۷۸ -۶۷.
2. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (1376)، نقشه های توپوگرافی 50000/۱ شماره های I-۵۱۵۸.
3. سیف، عبداالله، خسروی، قاسم،(1389)، بررسی تکتونیک فعال در قلمرو تراست زاگرس منطقه فارسان، پژوهش های جغرافیای طبیعی، شماره 74 ،صص ۱۴۶-۱۲۵.
4. شرکت ملی نفت ایران (1342)، نقشه زمین شناسی 250000/۱ قصر شیرین.
5. شرکت ملی نفت ایران(1348)، نقشه زمین شناسی 000000/1شیت جنوب غرب ایران .
6. شفیعی، الهه، علوی، سید احمد و نادری میقان، نصیر( 1388)، تکتونیک فعال در رشته کوه بینالود با تکیه بر بررسی های مورفوتکتونیکی، پژوهش های جغرافیای طبیعی، شماره 70 ،صص ۷۹-۹۲.
7. علائی طالقانی، محمود(۱۳۸۱)، ژئومورفولوژی ایران، انتشارات قومس، ص 147.
8. کرمی، فریبا (1388) (الف)، ارزیابی ژئومورفیک فعالیت های تکتونیکی در حوضه زهکشی سعید آباد چای، پژوهش های جغرافیایی، شماره ۶۹، صص ۶۷ – ۸۲.
9. کرمی، فریبا(۱۳۸۸) (ب)، ارزیابی نسبی فعالیت های تکتونیکی با استفاده از تحلیل های شکل سنجی( حوضه اوجان چای، شمال شرق کوهستان سهند)، جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، شماره 35 ،صص 135 - 154 .
10. گورابی، ابولقاسم، نوحه گر، احمد(1386)، شواهد ژئومورفولوژیکی تکتونیک فعال؛ حوضه آبخیز درکه، پژوهش های جغرافیایی، شماره ۶، صص ۱۷۷-۱۷۹.
11. مقصودی، مهران، باقری، سجاد، داودی، محمود (1390)، راندگی گیلانغرب با استفاده از شاخص ها و شواهد ژئومورفولوژیک، جغرافیا و توسعه، شماره 21، صص ۱۵۸-۱۳۷.
12. یمانی، مجتبی، مقیمی، ابراهیم و تقیان، علیرضا(1388)، ارزیابی تأثیرات نوزمین ساخت فعال در دامنه های کرکس با استفاده از روش های ژئومورفولوژی، تحقیقات جغرافیایی، شماره 23 ،صص 117-136.
13. Alipoor, R., Poorkermani, M., Zare, M., El Hamdouni, R., (2011), Active tectonic assessment around Rudbar Lorestan dam ite, High Zagros Belt (SW of Iran). Geomorphology, 128, 1-14.
14. Azor, A., Keller, E.A., Yeats, R.S., (2002), Geomorphic indicators of active fold growth: South Mountain–Oak Ridge anticline, Ventura basin, southern California. Geological Society of America bulletin, 114, 745–753.
15. Berberian, M., (1995), Master "blind" thrust faults hidden under the Zagros folds: active basement tectonics and surface morphotectonics. Tectonophysics, 241, 193-224.
16. Blanc, E.J.P., Allen, M.B., Inger, S., Hassani, H., (2003), Structural styles in the Zagros Simple Folded Zone, Iran. Journal of the Geological Society, London 160, 401-412.
17. Burbank, D.W., and Anderson, R.S., (2001), Tectonic geomorphology: Blackwell Science, Oxford, 274.P
18. Bull, W.B., 2007. Tectonic Geomorphology of Mountains: A New Approach to Paleoseismology, Blackwell, Malden, USA, 316 p.
19. Dehbozorgi, M., Pourkermani, M., Arian, M., Matkan, A.A., Motamed, H., and Hosseiniasl, A., (2010), Quantitative analysis of relative tectonic activity in the Sarvestan area, central Zagros, Iran. Geomorphology, 121, 329- 341.
20. Delcaillau, B., Carozza, J.M., Laville, E., (2006), Recent fold growth and drainage development: The Janauri and Chandigarh anticlines in the Siwalik foothills, northwest India. Geomorphology, 76- 241–256.
21. Ellis, M.A., Densmore, A.L., Anderson, R.S., (1999), Development of mountainous topography in the Basin Ranges, USA. Basin Research, 11, 21-41.
22. Hessami, K., Nilforoushan, F., Talbot, C.J., (2006), Active deformation within the Zagros Mountains deduced from GPS measurements. Journal of the Geological Society, London, 163،143-148.
23. Jackson, J., Van Dissen, R., Berryman, K., (1998), Tilting of activefolds and faults in the Manawatu region, New Zealand: evidencefrom surface drainage patterns. New Zealand Journal of Geologyand Geophysics, 41, 377–385.
24. Keller, KA. Gurrola, L., and Tierney, T.E., (1999), Geomorphic criteria to determine direction of lateral propagation of reverse faulting and folding: Geology, 27, p. 515-518
25. Keller, E.A. and Pinter, N., (2002), Active Tectonics: Earthquakes, Uplift and Landscape, New Jersey: Prentice Hall.p.121.
26. Menges, C.M., (1990), Soils and geomorphic evolution of bedrock facets on a tectonically active mountain front, western Sangre de Cristo Mountains, New Mexico. Geomorphology, 3, 301-332.
27. Osmundsen, P.T., Redfield, T.F., Hendriks, B.H.W., Bergh, S., Hansen, J.-a., Henderson, I.H.C., Dehls, J., Lauknes, T.R., Larsen, Y., Anda, E., Davidsen, B., (2010), Fault-controlled alpine topography in Norway. Journal of the Geological Society, 167, 83-98.
28. Piraste, S., Pradhan, B., Rizvi, S.M., (2011), Tectonic process analysis in Zagros Mountain with the aid of drainage networks and topography maps dated 1950–2001 in GIS. Arabian Journal of Geoscience, 4, 171-180.
29. Ramírez-Herrera, M. T., (1998), Geomorphic assessment of active tectonics in the Acambay graben, Mexican Volcanic Belt. Earth Surface Processes and Landforms, 23, 317-332.
30. Ramsey, L.A., Walker, R.T., Jackson, J., (2008), Fold evolution and drainage development in the Zagros Mountains of Fars province, SE Iran. Basin Research, 20, 23-48.
31. Petit, C., Gunnell, Y., Gonga-Saholiariliva, N., Meyer, B., Seguinot, J., (2009), Faceted spurs at normal fault scarps: Insights from numerical modeling. Journal of Geophysical Research, 114, B05403, doi: 10,1029/2008JB005955.
32. Wesnousky, S.G., (2005), Active faulting in the Walker Lane. Tectonics, 24, TC3009, doi: 10,1029/2004TC001645.
33. Wells, S. G., Bullard, T. F., Menges, C. M., Drake, P. G., Karas, P. A., Kelson, K. I., Ritter, J. B. and Wesling, J. R., (1988), Regional variations in tectonic geomorphology along a segmented convergent plate boundary, Pacific coast of Costa Rica. Geomorphology, 1, 239–265.
34. Zuchiewicz, W. (1998). Quaternary tectonics of the Outer West Carpathians, Poland. Tectonophysics, 297, 121–132.
35. uchiewicz, W.A and McCaplin, J.P., (2000), Geometry of faceted spurs on an active normal fault: case study of the Central Wasatch Fault, Utah, U.S.A. Annals Societatis Geologorum Poloniae, 70, 231-249.
ارسال پیام به نویسنده مسئول