:: دوره 32، شماره 4 - ( 1396 ) ::
جلد 32 شماره 4 صفحات 147-138 برگشت به فهرست نسخه ها
فصل بندی پوشش زمین در ایران به کمک نمایه یNDVI
مجید منتظری*1، امیدرضا کفایت مطلق1
1- گروه آب و هواشناسی، دانشگاه اصفهان ،اصفهان ،ایران
چکیده:   (3856 مشاهده)
آگاهی از پوشش گیاهی و سلامت آن نماینده­ وضعیت آب‌وهوای هر محل است. برای بررسی و پایش پوشش گیاهی در مقیاس جهانی و ناحیه­ای دسترسی به هنگام به داده­های میدانی معمولاً دشوار و محدود می­باشد. هم­چنین برآورد پوشش گیاهی به روش معمولی که شامل برآورد کلی از پوشش گیاهی است هم زمان­بر است و هم اطلاعات چندان دقیقی را به دست نمی­دهد. ازاین‌رو دورسنجی روش بسیار سودمندی است که دید وسیعی از یک منطقه ارائه می‌دهد. هدف از پژوهش کنونی فصل­بندی پوشش زمین در ایران به کمک نمایه تفاضل بهنجار شده پوشش گیاهی است. در این پژوهش نخست داده­های 16 روزه­ نمایه­ تفاضل بهنجار شده­ پوشش گیاهی مودیس_آکوا ایران در فاصله­ی 13/4/1381 تا 23/12/1393 از تارنمای مودیس استخراج گردید. سپس بر مبنای نزدیک به 10 میلیارد یاخته، میانگین بلند­مدت 16 روزه­ نمایه تفاضل به هنجار شده پوشش گیاهی ایران محاسبه شد و آرایه‌ای زمان _ مکان به ابعاد 7541502*23 به دست آمد. یافته­های حاصل از تحلیل خوشه­ای بر روی فواصل اقلیدسی این آرایه به روش ادغام وارد بررسی شد. این بررسی نشان داد که برحسب الگوی مکانی، نمایه تفاضل بهنجار شده پوشش گیاهی در ایران، پنج فصل متفاوت شامل: فصل انبوه (7 اسفند تا 26 فروردین)، بسیار­ انبوه (26 فروردین تا 12 خرداد)، تُنُک (12 خرداد تا 2 آبان)، گذار (2 آبان تا 4 آذر) و بسیار تُنُک (4 آذر تا 7 اسفند) وجود دارد.
واژه‌های کلیدی: فصول گیاهی، تحلیل خوشه ای، نمایه تفاضل بهنجار شده پوشش گیاهی، ایران .
متن کامل [PDF 1754 kb]   (1077 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: تخصصی
دریافت: 1396/7/19 | پذیرش: 1396/8/16 | انتشار: 1396/12/26
فهرست منابع
1. ­ باعقیده، محمد، علیجانی، بهلول، ضیائیان، پرویز(1390)، بررسی امکان استفاده از نمایه‌ی پوششِ گیاهی نمایه تفاضل بهنجار شده پوشش گیاهی در تحلیل خشکسالی‎های استان اصفهان، فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شماره 4، صص 16-1.
2. ­ حلبیان، امیرحسین(1387)، بررسی تأثیر پرفشار آزور بر دما و بارش ایران‌زمین،پایان‌نامه دکتری، گروه جغرافیای طبیعی گرایش اقلیم‌شناسی، دانشگاه اصفهان.
3. ­ خسروی، محمود، دوستکامیان، مهدی، میرموسوی، سیدحسین، بیات، علی، بیگ‌رضایی، احسان (1393)، طبقه‌بندی دما و بارش در ایران‌زمین با استفاده از روش‌های زمین‌آمار و تحلیل خوشه‌ای، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، شماره 13، صص 132-121.
4. ­ علوی‌پناه، سیدکاظم(1385)، کاربرد سنجش‌ازدور در علوم زمین، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، چاپ دوم.
5. ­ علیجانی، بهلول(1389)، آب‌وهوای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران، چاپ دهم.
6. ­ غیور، حسنعلی، منتظری، مجید(1383)، پهنه‌بندی رژیم‌های دمایی ایران با مؤلفه‌های مبنا و تحلیل خوشه‌ای، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 4، صص 34-21.
7. ­ فرج‌زاده، منوچهر، فتح‌نیا، امان‌الله، علیجانی، بهلول، ضیاییان، پرویز(1390)، ارزیابی تأثیر عوامل اقلیمی بر رشد پوشش گیاهی در مراتع متراکم ایران با استفاده از تصاویر AVHRR، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، شماره 75، صص 14-1.
8. ­ مسعودیان، سید ابوالفضل(1382)، نواحی اقلیمی ایران، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 2، صص 184-171.
9. ­ مسعودیان، سید ابوالفضل(1390)، آب‌وهوای ایران، انتشارات شریعه توس، مشهد، چاپ اول.
10. ­ مسعودیان، سید ابوالفضل، دارند، محمد، کارساز، سکینه (1390)، پهنه‌بندی بارش غرب و شمال غرب ایران به روش تحلیل خوشه‌ای، مجله جغرافیای طبیعی، شماره 11، صص44-35.
11. ­ میرموسوی، سید حسین، کریمی، حمیده (1392)، مطالعه‌ اثر خشک‌سالی بر روی پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر سنجنده‌ مودیس در استان کردستان، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 31، صص 76-57.
12. ­ Chuai, X. W., Huang, X. J., Wang, W. J., Bao, G. (2013), NDVI, Temperature and Precipitation Changes and Their Relationships with Different Vegetation Types During 1998–2007 in Inner Mongolia, China, Int. J. Climatol, No. 13, PP. 528–535.
13. ­ Domroes, M., Kaviani, M., Schaefer, D. (1998), An Analysis of Regional and Intra-Annual Precitation Variability Over Iran Using Multivariate Statistical Methods, Theor Appl.Climatol, No. 61(3-4), pp. 151-159.
14. ­ Heli, L., Quangin, Sh., Jiyuan, L., Junbang, W., Shenbin, Ch., Zhuogi, Ch. (2008), Cluster Analysis on Summer Precipitation Field over Qinghai, Tibet Plateau from 1961 to 2004, Geogr. Sci 18, pp. 121-132.
15. ­ http://glossary.ametsoc.org/wiki/Main_Page.
16. ­ https://modis.gsfc.nasa.gov/data/dataprod/
17. ­ https://www.unenvironment.org/resources/evaluation-synthesis-reports/unep-annual-evaluation-report-2005, pp. 1-60.
18. ­ ‌Huete, A. (2004), Remote Sensing for Natural Resources Management and Environmental Monitoring: Manual of Remote Sensing3 ed., Vol. 4. Univercity of Arizona.
19. ­ Kaufman, L., Rousseuw, P.J. (1990), Finding Groups in Data: An Introduction to Cluster Analysis. Wiley, New York, No. 344.
20. ­ Kumar, J., Jon W., William, W.H., Steven, P.N., Forrest, M.H., Doug, N. (2015), Characterization and Classification of Vegetation Canopy Structure and Distribution within the Great Smoky Mountains National Park Using LiDAR, IEEE 15th International Conference on Data Mining Workshops, No. 178, pp. 1478-1485.
21. ­ Matsushita, B., Wei, Y., Jin, Ch., Yuyichi, O., Guoyu, Q. (2007), Sensitivity of the Enhanced Vegetation Index (EVI) and Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) to Topographic Effects: A Case Study in High-Density Cypress Forest, Sensors No. 7, pp. 2636-2651.
22. ­ Seibert, P., Frank, A., Formayer, H. (2007), Synoptic and Regional Patterns of Heavy Precitation in Austria, Theoretical and Applied Climatology, No. 87, pp. 139-153.
23. ­ Wang, J, Rich, P.M., Rich, K.P. (2003), Temporal Responses of NDVI to Precipitation and Temperature in the Central Great Plains, USA, International Journal of Remote Sensing, No. 11, pp. 2345-2364.
24. ­ Wang, J., Price, K.P., Rich, P.M. (2001), Spatial Patterns of NDVI in Response to Precipitation and Temperature in the Central Great Plains, International Journal of Remote Sensing, No. 18, pp. 3827-3844.
25. ­ Wang, Q., Samuel, A., John, T., Andre, G. (2005), On the Relationship of NDVI with Leaf Area Index in a Deciduous Forest Site, Remote Sensing of Environment, No. 94, pp. 244-255.
26. ­ Wang, X., Xie, H. (2009), New Methods for Studying the Spatiotemporal Variation of Snow Cover Based on Combination Products of Modis Terra and Aqua, Jornal of Hydrology, Vol. 371, PP. 192-200.
27. ­ Xu, W., Gu, S., Zhao, X.Q., Xiao, J., Tang, Y., Fang, J., Zhang, J., Jiang, Sh. (2011), High Positive Correlation Between Soil Temperature and NDVI from 1982 to 2006 in Alpine Meadow of the Three-River Source Region on the Qinghai-Tibetan Plateau, International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, No. 13, pp. 528-535.
28. ­ Yurdanur, U., Tayfunkindapb, A., Mehmet K.C. (2003), Redefining the Climate Zones of Turkey Using Cluster, International Journal of Climatology, No. 23, pp. 1045-1055.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 32، شماره 4 - ( 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها