دوره 29، شماره 3 - ( 1393 )
جلد 29 شماره 3 صفحات 128-105 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1396/12/6 | پذیرش: 1396/12/6 | انتشار: 1396/12/6
دریافت: 1396/12/6 | پذیرش: 1396/12/6 | انتشار: 1396/12/6
Rights and permissions
چکیده (3361 مشاهده)
در دهه های اخیر، گاز طبیعی در جهان با توجه به سازگاری با محیط زیست و آلودگی کمتر آن در مقایسه با سایر سوخت های فسیلی بالاترین رشد تقاضا را داشته است بنابراین اهمیت ژئوپلیتیکی این انرژی بیشتر گردیده است. ایران با دارا بودن 2/18 درصد از کل ذخایر گاز جهان، بزرگترین دارنده گاز بشمار می آید اما نتوانسته است در ژئوپلیتیک گاز طبیعی نقش مهمی ایفاء کند. حتی در بین 10 کشور برتر صادر کننده ی گاز جهان قرار ندارد چرا که مصرف گاز طبیعی ایران آنقدر بی رویه است که بیش از میزان تولید گاز کشور می باشد. ایران با 2/162 میلیارد متر مکعب مصرف گاز طبیعی، سومین مصرف کننده ی گاز جهان می باشد بنابراین نیاز به اصلاح الگوی مصرف گاز طبیعی الزامی است. پرسش اصلی این مقاله این است که آیا اصلاح الگوی مصرف می تواند منزلت ایران را در ژئوپلیتیک گاز طبیعی ارتقاء دهد؟ برای پاسخ به این مساله از روش مقایسه ای، تحلیلی و توصیفی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اصلاح الگوی مصرف گاز طبیعی علاوه بر اینکه از مصرف بی رویه گاز جلوگیری می کند بلکه توسعه اقتصادی، افزایش امنیت و اقتدار کشور، قطع واردات گاز، بدست آوردن بازار های گاز جهان و از همه مهم تر ارتقاء منزلت ایران را در ژئوپلیتیک گاز طبیعی در پی خواهد داشت.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. احمد وند، محمدرحیم و دیل، فرزانه .( 1389 ). تحولات ژئوپلیتیک انرژی با تأکید بر نقش گاز طبیعی، مجله اقتصادی، سال هشتم، ش 83 و 84 ، مهر و آبان.
2. اصلاح قیمت حامل های انرژی در جمهوری اسلامی ایران.( 1390 ). گزارش صندوق بین المللی پول در سال 2010، ترجمه علی حسن زاده، تازه های اقتصاد،سال هفتم، ش ۱۲۶.
3. بهجت، جودت. ( 1381 ). ژئوپلیتیک گاز طبیعی در آسیا، ترجمه ناصر تیموری خانه سری، ماهنامه اطلاعات سیاسی -اقتصادی، ش ۱۸۳ -۱۸۴.
4. بهروزی فر، مرتضی و مهدی یوسفی.( 1386 ). شبکه منطقه ای انتقال گاز طبیعی؛ بستری برای همگرایی منطقه ای، مجله بررسی های اقتصاد انرژی، تهران: مؤسسه مطالعات بین المللی انرژی، ش ۹۸.
5. پژویان، جمشید. ( 1388 ). نان و انرژی در صدر اصلاح الگوی مصرف، موسسه فرهنگی قدس.
6. پناهی نژاد، هدی.( 1386 ). بررسی روابط ایران و چین در زمینه انرژی، بولتن ماهنامه تحولات بازارهای نفت و گاز؛ تهران: موسسه مطالعات بین المللی انرژی، سال دوم، ش 15 ، دی ماه.
7. پور خرامی، تقی محمد.( 1386 ). وضعیت نفت و گاز روسیه در ده ماهه اول سال 2007 ، بولتن ماهانه تحولات بازار های نفت وگاز، تهران: مؤسسه مطالعات بین المللی انرژی، سال دوم، ش 14 ، آذر.
8. تولایی، روح الله.( 1388 ). راهکارهای غیرقیمتی اصلاح الگوی مصرف در بخش انرژی کشور ، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. WWW.isca.ac.ir
9. حافظ نیا، محمد رضا.( 1385 ). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهد: انتشارات پاپلی.
10. حسنتاش، غلامحسین.( 1385 ). ماهنامه اقتصاد انرژی، ش ۸۶ – ۸۵. آبان و آذر.
11. حوری جعفری، حامد و بهاره فرهمند پور.( 1387 ). یارانه های انرژی و تأثیر آن بر بخش های مختلف، تهران: فصلنامه بررسی مسائل اقتصاد انرژی، موسسه مطالعات بین المللی انرژی، سال اول؛ ش ۲.
12. دخانی، وحید .( 1388 ). اصلاح الگوی مصرف: انرژی در خدمت توسعه، نشریه اکتشاف و تولید ، نشریه فنی تخصصی شرکت ملی نفت ایران، ش 57 ، تهران.
13. درویشی توانگر، مجتبی.( 1388 ). اصلاح الگو در مصارف خانگی، روشنایی، برق و چاه های کشاورزی، تهران: دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی.
14. رحیمی، غلامعلی.( 1386 ). صنعت گاز ایران، وضعیت کنونی و چشم اندازها، ماهنامه اطلاعات سیاسی - اقتصادی ، ش ۲۴۲ -۲۴۱ ، تهران.
15. روحانی، حسن. ( 1389 ). سیاست خارجی و آینده نفت و گز، فصلنامه بین المللی روابط خارجی ، سال دوم، ش 3، پاییز، صص 37-7.
16. سجادپور، محمد کاظم و صادقی شمس الدین .( 1389 ). موقعیت ژئواکونومیک ایران و ملاحظاتی پیرامون صادرات گاز، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال سوم، ش 6، بهار و تابستان، صص ۶۷ -۹۶.
17. سرداری، مجتبی.( 1387 ). بررسی تأثیر مهندسی مجدد در مدیریت تولید و مصرف انرژی در استان ایلام و حامل های میان تقطیر انرژی، استاد راهنما دکتر محمد حقیقی، پایان نامه کارشناسی ارشد، موسسه عالی آموزش و پژوهش، مدیریت آموزش و پژوهش استان ایلام.
18. سیف زاده، حسین.( 1381 ). اصول و روابط بین الملل، نشر میزان، تهران.
19. صدری افشار، غلامحسین و نسرین و نسترن حکمی.( 1373 ). فرهنگ فارسی امروز، نشر کلمه، تهران.
20. حسینی، حسن و فروزنده، مرتضی.( 1386 ). ژئوپلیتیک امنیت انرژی و جایگاه جمهوری اسلامی ایران ، معاونت پژوهشی مرکز پژوهش هایی مجلس شورای اسلامی.
21. کریمی پور، یدالله . ( 1389 ). ارزیابی ژئوپلیتیک بازار های گاز طبیعی ایران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ش 19 ، زمستان.
22. گودرزی، مهناز.( 1388 ). ژئوپلیتیک انرژی در منطقه دریای مازندران ( 1991-۲۰۰۸) و اهمیت جمهوری اسلامی ایران، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال دوم، ش 5، زمستان تهران.
23. لوکاتلی، کاترین.( 1387 ). امنیت تأمین گاز اروپا، اقتصاد انرژی، ش 111 ، بهمن.
24. ماهنامه اقتصاد انرژی.( 1388 ). ش 119 ، مهرماه.
25. ماهنامه اقتصاد ایران . ( 1386 ). دی ماه.
26. موسسه مطالعات بین المللی انرژی.( 1384 ). مجموعه گزارش کشوری انرژی قطر ،تهران.
27. مختاری هشی، حسین و نصرتی، حمید رضا .( 1389 ). امنیت انرژی و موقعیت ژئو انرژی ایران، فصلنامه ژئوپلیتیک ، سال ششم، ش 2، تابستان.
28. همایون، مهدی .( 1388 ). استفاده از تکنولوژی جهت اصلاح فرهنگ مصرف انرژی، گروه فنی مهندسی ام اند اچ، خرداد، www.mh-bems.com .
29. وزارت نیرو، معاونت امور برق و انرژی .( 1390 ). ترازنامه انرژی سال 1389.
30. ویسی، هادی. ( 1385 ). نقد ژئواکونومی قرن 21 و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ( مطالعه موردی: انتقال گاز ایران به هند)، استاد راهنما: عزت الله عزتی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
31. Annual Energy outlook 2009 with Projections to 2030,(2009) National Energy Information Center,EI-30; Energy Information, U.S Department of energy, Washington, DC, from: www.eia.doe.gov
32. BP Statistical Review of world Energy (2014), BP, London, from: www.bp.com.
33. Bp Energy Outlook 2030(2012) London, January.
34. Country Analysis Briefs, IRAN ;( 2014) energy information administration, from: www.eia.doe.gov
35. Country Analysis Briefs, Kuwait, (2011) Energy Information Administration, from:www.eia.doe.gov
36. Cordesman, Anthony;(1999) Geopolitics and Energy in the Middle East, center of sterategic and international, Washington, DC, from: www.csis.org
37. Duncan, Robert Steven;(2009) Iran energy profile-oil and gas Giant, mars, from: www.zimbio.com
38. Hollins, B & P.Tanahill & K A shanks & N Thomas; (2006)assessing the futer challenges of the Global gas market, 23Rd word Gas conference, Amsterdam.
39. Hartly, peter & Medlock, Kenneth B; (2005) the Baker in statute word gas model, from: www.bakerinstitute.org
40. katzman, Kenneth. 2011: Iran sanction. Congressional research service. www.crs.gov
41. International Energy outlook 2007, Energy Information Administration, Office of Integrated Analysis and forecasting, U.S, Department of Energy.
42. Key world Energy Statistic, (2013) International Energy Statistic, International Energy Agency, from: www.eia.doe.gov
43. Natural Gas Exports from Iran(2014) U.S. Department of Energy, from:www.eia.gov
44. Rivlin, Paul;(2006) Iran s Energy Vulnerability; Publisher by the glora center, from:www.meria.ac.ir
45. http://oxforddictionaries.com/definition/reform.
46. http://www.thefreedictionary.com/reform.
47. www.nahad-ut.ir
48. www.isca.ac.ir