Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 29، شماره 4 - ( 1393 )
جلد 29 شماره 4 صفحات 42-27 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1392/12/5 | پذیرش: 1393/7/3 | انتشار: 1393/12/28
دریافت: 1392/12/5 | پذیرش: 1393/7/3 | انتشار: 1393/12/28
How to cite this article
Abedi , Sarvestani A. Investigating Outdate Spring Migration among Nomads of Fars Province. GeoRes 2015; 29 (4) :27-42
URL: http://georesearch.ir/article-1-319-fa.html
URL: http://georesearch.ir/article-1-319-fa.html
عابدی سروستانی احمد. واکاوی کوچ زودرس بهاره عشایر استان فارس . فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 1393; 29 (4) :27-42
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
چکیده (3476 مشاهده)
زندگی عشایر مبتنی بر کوچ مستمر به منظور تامین علوفه مورد نیاز دام از مراتع و دسترسی به شرایط مساعد آب و هوایی است. این روش زندگی دارای سابقه طولانی در ایران است که متناسب با شرایط اقلیمی شکل گرفته است. در سده اخیر و به دلیل پیامدهای مُدرنیسم، تحولات زیادی در شیوه زندگی سنتی عشایر به وجود آمده است، به نحوی که عشایر کارکرد گذشته خود را ندارند. از جمله این تحولات می توان به تغییرات زمان حرکت و کوچ عشایر اشاره کرد که اغلب به ورود زودهنگام دام به مراتع می انجامد. این پدیده اثر مخربی بر مراتع دارد. با عنایت به این مهم، مقاله حاضر به ارائه نتایج یک تحقیق پیمایشی می پردازد که با هدف بررسی کوچ و ورود زودهنگام عشایر فارس به مراتع ییلاقی انجام شده است. یافته ها نشان می دهند ورود زودهنگام عشایر به مراتع ییلاقی استان عمومیت دارد و میانگین آن در بین سه ایل قشقایی، خمسه و ممسنی به ترتیب برابر 5/17، 1/2 و 4/41 روز و در مجموع، میزان متوسط آن 8/12 روز است. همچنین اغلب عشایر دام های خود را به صورت پیاده از قشلاق به سمت ییلاق کوچ می دهند و این روش در مقایسه با انتقال دام با ماشین، به کاهش میزان ورود زودهنگام دام به مراتع ییلاقی می انجامد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد عشایر در هنگام کوچ احساس امنیت کافی ندارند و از نظر آنان، گیاه بهمن و همچنین خشکسالی می تواند به ترتیب 18 و 26 روز کوچ را به جلو اندازد. در مجموع، از دید عشایر، مهمترین عامل در کوچ زودرس، به ترتیب کمبود آب و کمبود علوفه برای دام است.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. امان الهی بهاروند، اسکندر .( 1392 ). کوچ نشینی در ایران، پژوهشی درباره عشایر و ایلات، شیراز: انتشارات آگاه.
2. ــــــــــــــــــ . (۱۳۸۳). زوال کوچ نشینی در ایران: یکجا نشینی ایلات و عشایر ، فصلنامه مطالعات ملی، سال 5 ، ش ۱ ، ص 183 – 155 .
3. بخشنده نصرت، عباس .( 1374 ). زمینه های اشتغال در اسکان عشایر، مجله دانشکده ادبیات، ش 6،7،8 ، ص 223 – 207 .
4. بخشنده نصرت، عباس .( 1373 ). ساماندهی تیپهای معیشت عشایر کوچنده، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش 35 ، ص 102 – 86 .
5. بهشتی، محمدباقر .( 1377 ). دیدگاه عشایر آذربایجان شرقی در مورد کوچ و اسکان. نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، شماره ۱۶۶ ، ص 114 – 83 .
6. ترکان، جواد .( 1384 ). ضرورت تدوین برنامه ترویج مرتعداری به منظور بهره برداری اصولی عشایر از مراتع. جهاد. سال 25 . ش 267، ص 91 –87 .
7. زندرضوی، سیامک .( 1371 ). ایلات و عشایر کرمان: ادامه روند کوچ یا اسکان. نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ش ۲، ص 130- 112.
8. شاه ولی، منصور و احمد عابدی سروستانی .( 1385 ). بررسی و بهینه سازی سازه های بومی جمع آوری آب در مراتع خشک و نیمه خشک جغرافیایی استان فارس، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 21 ، ش 1، ص 101 – 74.
9. شهبازی، عبدالله .( 1369 ). مقدمه ای بر شناخت ایلات و عشایر، تهران: نشر نی. 144 ص.
10. صباحی، اسداله .( 1379 ). نقش مدیریت چرا و زمانبندی کوچ عشایر در طرح تعادل دام و مرتع، گزارش فنّی، اداره ی کل منابع طبیعی استان فارس.
11. مستوفی الممالکی، رضا .( 1377 ). جغرافیای کوچ نشینی عمومی و ایران، با تأکید بر ایل قشقایی، تهران: مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی.
12. مشیری، سیدرحیم .( 1372 ). جغرافیای کوچ نشینی (مبانی و ایران)، تهران: سمت.
13. نجفی، علی محمد .( 1380 ). وقایع ایلات خمسه: پژوهشی در تبارشناسی ایل عرب جباره و شیبانی، تهران: مؤسسه فرهنگی همسایه.
14. نیک خلق، علی اکبر .( 1383 ). جامعه شناسی جمعیت عشایر کوچنده ی ایران، فصلنامه مطالعات ملی، سال پنجم، ش 3، ص 35 – 9 .
15. نیک خلق، علی اکبر و عسکری نوری .( 1377 ). زمینه جامعه شناسی عشایر ایران، تهران: انتشارات چاپخش.
16. مرکز آمار ایران .( 1388 ). گزیده نتایج سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده کل کشور سال 1387، تهران: مرکز آمار ایران.
17. موسوی، سیدمحمد . ( 1382 ). ابعاد، پیچیدگی ها و راهکارهای مدیریت مراتع روستایی در ایران ، گزارش داخلی منتشر نشده دفتر فنی مرتع، سازمان جنگلها و مراتع کشور.
18. Adriansen, H. K. and T.T. Nielsen. (2002), Going where the grass is greener: On the study of pastoral mobility in Ferlo, Senegal. Human Ecology, 30(2): 215-226.
19. Grahn, R. (2008), The Paradox of Pastoral Vulnerability: From Poverty to Power. Oxford: Oxfam.
20. Jode, H. (2010), Modern and Mobile: The Future of Livestock Production in Africa’s Drylands. UK: International Institute for Environment & Development (IIED)
21. Neudert, R. (2010), The paradox of pastoral land tenure: Are solutions with individualized tenure possible? A case study from Azerbaijan. Proceedings of ISEE Conference: Advancing Sustainability in a Time of Crisis, 22-25 August, Oldenburg and Bremen, Germany.
22. Niamir-Fuller, M. (1999), Managing mobility in African rangelands: The legitimization of transhumance. London: Intermediate Technology Publications.
23. Nori, M. (2007), Mobile livelihoods, patchy resources & shifting rights: Approaching pastoral territories. Working Draft for Discussion, International Land Coalition.
24. McAllister, R.R.J. (2010), Livestock mobility in arid and semiarid Australia: escaping
variability in space. Pastoralism, 1(1): 37-54.
25. UNDP. (2003), Pastoralism and Mobility in Drylands. New York: UNDP.