دوره 30، شماره 1 - ( 1394 )                   جلد 30 شماره 1 صفحات 94-81 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

دریافت: 1393/1/30 | پذیرش: 1393/11/7 | انتشار: 1394/3/29
Rights and permissions
مدت زمان انتظار رخداد یخبندان در ایران
Authors محمد دارند*1، سید ابوالفضل مسعودیان2
1- گروه آب و هواشناسی ،دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه کردستان،سنندج،ایران
2- گروه آب و هواشناسی،دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران
چکیده   (3221 مشاهده)

هدف این پژوهش برآورد مدت زمان انتظار رخداد یخبندان در ایران زمین است. بدین منظور از داده های دمای کمینه ی روزانه ی 663 پیمونگاه همدید و اقلیمی طی بازه ی زمانی 1/1/1340 تا 11/10/1383 استفاده شد. داده ها به کمک روش کریگینگ در ابعاد 15*15 کیلومتر بر روی پهنه ی ایران درون یابی شدند. ماتریسی با ابعاد 7187*15992 حاصل شد که بر روی سطرها روز و بر روی ستون ها یاخته ها قرار گرفت . به کمک آزمون t در سطح اطمینان 95 درصد میانگین فاصله ای مدت زمان انتظار رخداد یخبندان برای تک تک یاخته ها در برجهای مختلف و بصورت سالانه برآورد شد. نتایج نشان داد که مدت زمان انتظار رخداد یخبندان بر روی پهنه ی ایران در برجهای مختلف سال با هم متفاوت است. در برج دی مدت زمان انتظار بسیار کوتاه است. در این برج از سال بر روی ارتفاعات زاگرس و شمال شرق کشور مدت زمان انتظار 1 الی 3 روز است. در برجهای دیگر سال مدت زمان انتظار افزایش می یابد. باریکه ی سواحل جنوبی کشور در تمام برجهای سال بدون یخبندان است و مدت انتظار بی معنی است. تغییرات مدت زمان انتظار رخداد یخبندان در مناطقی که مدت زمان انتظار طولانی بوده، بسیار زیاد است. بر روی اردبیل، مناطق بین سنندج-همدان، تهران-سمنان و شهرکرد نسبت به سایر مناطق کشور فاصله زمانی بین رخداد دو یخبندان متوالی بسیار کوتاه است. 

واژه‌های کلیدی:
یخبندان، مدت زمان انتظار، ایران .
فهرست منابع
1. پروانه، بهروز .( 1389 ). برآورد فاصلهای روزهای یخبندان ملایر با استفاده از قانون چیبیشف، فصلنامه علمی- پژوهشی جغرافیا، صص 129-145.
2. حجازی زاده، زهرا و ناصرزاده، محمدحسین .( 1386 ). تجزیه و تحلیل یخبندان در استان لرستان، نشریه علوم جغرافیایی، ش 8، صص 31-47.
3. سمیعی، محمود و همکاران .( 1376 ). تجزیه و تحلیل اقلیمی اطلاعات و احتمالات تاریخ شروع و خاتمه یخبندان پاییزه و بهاره در آستانههای بحرانی دما و طول فصل رویش در ایران، انتشارات سازمان هواشناسی.
4. سیاری، نسرین و همکاران .( 1389 ). بررسی امکان پیش بینی زمان وقوع یخبندان با استفاده از روش تشخیص الگوها،نشریه آب و خاک(علوم و صنایع کشاورزی)، ش 1، صص 107-117 .
5. -5 ضیایی، علیرضا و همکاران .( 1385 ). تعیین اطلس احتمال وقوع حداقل دمای استان فارس با استفاده از آمار هواشناسی، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، ش. 3، صص 13-26 .
6. طاوسی، تقی و درخشی، جعفر .( 1389 ). تحلیل آماری احتمال وقوع و دورههای برگشت یخبندانهای زودرس و دیررس زاهدان در دوره آماری (1386- 1360) مجله علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، ش 30 ،صص 89 - 104.
7. عزیزی، قاسم و حبیبی نوخندان، مجید .( 1384 ). مطالعه توزیع زمانی و مکانی یخبندان و لغزندگی در جادههای هراز و فیروزکوه با استفاده از تکنیک GIS ، پژوهشهای جغرافیایی، ش 51 ، صص 51 ،65.
8. کمالی، غلامعلی .( 1381 ). سرماهای زیان بخش به کشاورزی ایران در قالب معیارهای احتمالاتی، مطالعه موردی،تهران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش 64-63 ،صص 149-165.
9. منتظری، مجید .( 1389 ). تحلیل آماری یخبندانهای کشاورزی در شهرستان نجف آباد، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، ش 4، صص 27-38.
10. میرموسوی، سیدحسین و حسین بابایی، مصطفی .( 1390 ). مطالعه توزیع زمانی- مکانی احتمال وقوع یخبندان در استان زنجان، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، ش 43 ، صص 167
11. نوحی، کیوان و همکاران .( 1387 ). تعیین طول دوره بدون یخبندان با استفاده از تاریخ های آغاز و خاتمه یخبندان فرارفتی و تابشی در نواحی زنجان، قزوین و تهران، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، ش 46 ، صص 449-460.
12. عساکره، حسین .( 1389 ). احتمال تواتر و تداوم یخبندانهای زودرس و دیررس در شهر زنجان، جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، ش 21 ، صص 1 -16.
13. علیجانی، بهلول و همکاران .( 1389 ). بررسی تداوم روزهای یخبندان در ایران، با استفاده از مدل زنجیره مارکف،پژوهشهای جغرافیای طبیعی، ش 42 ، صص 1-20.
14. محمودی، پیمان و همکاران .( 1391 ). نابهنجاری های همدیدی منجر به یخبندان های فراگیر ایران، جغرافیا و مطالعات محیطی، ش 1، صص 17-34 .
15. نادر، پروین و عطایی، هوشمند .( 1392 ). الگوهای همدید تراز میانی جو هنگام وقوع یخبندانهای دیررس بهاره استان کرمانشاه، جغرافیا ،ش 11 ، صص 215-229.
16. فتاحی کیاسری، ابراهیم و صالحیپاک، تهمینه .( 1388 ). تحلیل الگوهای سینوپتیکی یخبندانهای زمستانه ایران،جغرافیا و توسعه، ش 7،صص 127-136.
17. رضایی، پرویز و عابد، حسین .( 1389 ). بررسی روند تغییرات دمای حداقل در ایستگاه همدیدی شهر رشت با تاکید بردوره یخبندان، جغرافیا و مطالعات محیطی، ش 2،صص 39-48 .
18. Ding, Y and Krishnamurti, T.N. ( 1989), Heat Budget of the Siberian High and Winter Monsoon, Mon. Weather. Rev, Vol, 115.
19. Easterling, D. R, (2002), recent changes in frost days and the frost-free season in the United States,American meteorological society, BAMS, 1327- 1332.
20. Lindesay, J.A , Cleugh, H and Davis, C, (2005), Assessment of the frequency and impacts of severe advective frosts in the Canberra Viticulture Region, Final report to the Grape & Wine research & development corporation, Australia.
21. Snyder, R.L., Melo-Albreu, J.P, (2005), Frost Protection: fundamentals, practice and economics, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.
22. Skaggs, Kari E., Irmak, S, (2012), Long-Term Trends in Air Temperature Distribution and Extremes, Growing Degree Days, and Spring and Fall Frosts for Climate Impact Assessments on Agricultural Practices in Nebraska. J. Appl. Meteor. Climatol., 51, 2060–2073.
23. Terando, A, William, E. Easterling, Klaus, K, David, R. Easterling, (2012), Observed and Modeled Twentieth-Century Spatial and Temporal Patterns of Selected Agro-Climate Indices in North America. J. Climate, 25, 473–490.
24. Qian, B, Zhang, X, Chen, K, Feng, Y, O’Brien, T, (2010), Observed Long-Term Trends for Agroclimatic Conditions in Canada. J. Appl. Meteor. Climatol., 49, 604–618.
25. Brown, Paula J., Raymond S. Bradley, Frank T, Keimig, (2010), Changes in Extreme Climate Indices for the Northeastern United States, 1870–2005. J. Climate, 23, 6555–6572.
26. Zhu, X, Wang, W and Fraedrich, K, (2013), Future climate in the Tibetan Plateau from a statistical regional climate model, J. Climate, DِOI: http://dx.doi.org/10.1175/JCLI-D-13-00187.1.
27. Wu, Zh, Lin, H, Li, Y, Tang, Y, (2013), Seasonal Prediction of Killing-Frost Frequency in South-Central Canada during the Cool/Overwintering-Crop Growing Season. J. Appl. Meteor. Climatol., 52, 102–113.