:: دوره 30، شماره 2 - ( 1394 ) ::
جلد 30 شماره 2 صفحات 194-179 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل تأثیر شبکه های اجتماعی درکارکرد فضایی خدمات روستایی؛ مطالعه موردی: دهستان شیروان(شهرستان بروجرد)
جواد بذرافشان1، سیروس قنبری*1، امیر شاهوردی1
1- گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی،دانشگاه سیستان وبلوچستان،زاهدان،ایران
چکیده:   (3626 مشاهده)
امروزه شناخت و تقویت شبک ههای اجتماعی و خدماتی موجود در سکونتگا ههای روستایی و مدیریت آگاهانه امکانات و خدمات، به عنوان یکی از خط مشی های برنامه ریزی توسعه روستایی نه تنها به توزیع بهینه امکانات و منابع در نواحی روستایی یاری می رساند؛ بلکه انسجام کالبدی و ساختار فضایی مناسب سکونتگاهی را نیز در پی خواهد داشت. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی خدماتی در کارکرد فضایی خدمات روستایی دهستان است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، برای هرکدام از جریان ها و روابط اجتماعی - فرهنگی و خدماتی موجود در دهستان شیروان پرسشنامه تهیه و با مراجعه به شورای روستاها تکمیل شد. سپس هر کدام از این جریان ها و روابط تجزیه و تحلیل و با یکدیگر مقایسه شده است. تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات وداده های مورد نیاز از شیوه های اسنادی و میدانی استفاده شده است. به طور خاص، در این پژوهش با بهره گیری از روش تحلیل شبکه به تحلیل جریان ها و روابط عنوان شده در ناحیه مورد مطالعه پرداخته شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که در سطح دهستان شیروان اکثر نقاط و مکان های مرکزی در زمینه روابط اجتماعی- فرهنگی با نقاط گره گاهی و مکان های مرکزی در زمینه خدمات روستایی پوشش و هم خوانی دارد و این پوشش مؤید این مطلب است که شبکه های اجتماعی در جریان ها و روابط خدماتی بین سکونتگاه های روستایی دهستان تأثیرگذار بوده است و جریان ها و روابط خدماتی میان آ نها محدود به محیط خود نبوده و روستاهای مستقر در نواحی طبیعی عنوان شده، با یکدیگر در ارتباط بوده و جریان های خدماتی میان آنها برقرار است.
واژه‌های کلیدی: تحلیل شبکه، شبکه های اجتماعی، مراکز خدماتی، دهستان شیروان .
متن کامل [PDF 1508 kb]   (3496 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: برنامه‌ریزی روستایی
دریافت: 1393/5/1 | پذیرش: 1393/11/9 | انتشار: 1394/6/30
فهرست منابع
1. اژدهاکش، سعید .( 1382 ). ساماندهی فضایی سکونتگاه های روستایی در بخش خشت و کمارج(کنار تخته) از شهرستان کازرون پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، استاد راهنما دکتر یدا لله کریمی پور،گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت معلم تهران.
2. اکبریان رونیزی، سعیدرضا .( 1385 ). نقش و عملکرد شهرهای کوچک در توسعه روستایی، مورد: دهستان رونیز(استهبان،) پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، استاد راهنما: دکتر محمدرضا رضوانی،گروه جغرافیا، دانشگاه تهران.
3. بدری، سیدعلی .( 1369 ). مکانیابی مراکز توسعه روستایی در بخش گازران از توابع شهرستان قم، پایان نامه کارشناسی ارشدجغرافیا، استاد راهنما: دکتر مهدی طالب،گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
4. جاودان، مجتبی .( 1389 ). ساماندهی فضایی سکونتگاه های روستایی(مطالعه موردی: شهرستان فریمان،) پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، استاد راهنما: دکتر عباس سعیدی،گروه جغرافیا، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
5. حاجی نژاد، علی .( 1375 ). ساماندهی فضایی سلسله مراتب خدمات سکونتگاه های روستایی، (بخش شیب آب زابل،) پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، استاد راهنما: دکتر عبدالرضا رکن الدین افتخاری، گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
6. دولفوس، اولویه .( 1369 ). فضای جغرافیایی ترجمه سیروس سهامی، مشهد: انتشارات نیکا.
7. رضوانی، محمدرضا .( 1383 ). مقدمه ای بر برنامه ریزی توسعه روستایی ایران، تهران: انتشارات قومس.
8. زکالاب، علی .( 1382 ). ساماندهی فضایی سکونتگاه های روستایی شهرستان بوکان بخش سیمینه، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، استاد راهنما: دکتر عباس بخشنده نصرت، گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت معلم، تهران.
9. سعیدی،عباس .( 1370 ). سطح بندی روستاهای کشور، گزارش اول: تحلیل و نقد شیوه های طبقه بندی روستاها، تهران: انتشارات گروه مطالعات اقتصادی و اجتماعی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.
10. شایان، حمید .( 1385 ). نظام سطح بندی خدمات رسانی روستایی در شهرستان مشهد، پژوهش های جغرافیایی ش 85 ، صص 33-45.
11. صرافی، مظفر .( 1364 ). سیری در مباحث توسعه فضایی با نگاهی ویژه به طرح آمایش سرزمین تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه.
12. ___________(1379 ). برنامه ریزی توسعه منطقه ای، مجموعه 16 ، تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه.
13. قدیری معصوم، مجتبی و کیومرث حبیبی .( 1383 ). تعیین مراکز و محورهای بهین ه خدمات رسانی در برنامه ریزی ناحیه ای بااستفاده از GIS ،مطالعه موردی شهرستان کلاله، مجله بیابان ش 9، صص 239 -254.
14. - مرکز آمار ایران .( 1390 ) . سرشماری عمومی نفوس و مسکن
15. مطیعی لنگرودی، سیدحسن .( 1382 ). برنامه ریزی روستایی ایران،مشهد: جهاد دانشگاهی.
16. مهدیون، جعفر .( 1382 ). سطح بندی سکونتگاه های روستایی شهرستان خدابنده، پایا ن نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، استاد راهنما: جعفر جوان، گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت معلم تهران.
17. مولایی هشجین، نصراله .( 1377 ). الگوی بهینه برای برنام هریزی توسعه خدمات روستایی در ایران؛ مطالعه موردی: جنوب استان اردبیل، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش 579 ، صص 48-73.
18. 18-Bodin.Orjan&Crona.Beatrice.(2011),The role of social networks in natural resource governance:relational patterns make a difference?,Journal of Global Environmental Change. 19, 366-374
19. Borgatti, S,& Chellgren Chair.(2005). Modle Concepts in Social Network Analysis, Gatton College of Business and Economics University of Kentucky Lexington, KY 40506 USA, 1-21
20. Borgatti. Stephen P. ( 2006). Identifying sets of key players in a social network, Department of Organization Studies, Boston College, Springer Science +Business Media. 21-34.
21. Durham, A.M.( 2004). Social Network Analysis of Women, And Community in Angle, Ecuador, Master of Science in Forestry, Michigan Technological University.
22. English. p.w.( 1960).City and Village in Iran: Settlement and Economy in Kerman Basin Published, U.S.A. Wicon sin, 30-38.
23. Heley,Jesse&Jones,Laura.(2012). Some thoughts on relating and theory in rural , studies,Journal of Rural Studies, UK. 28, 208-217.
24. Kilkenny, M., & Nalbarte, L.(1997.) Keystone Sector Identification: A Graf Theory-Social Network Approach, Tennessee Valley Authority. 1-32.
25. Prell.Christina,Hubacek Klaus&mark Reed. (2010),Stakeholder Analysis and Social Network Analysis in Natural Resource Management ,International Journal of Society&Natural Resources,Vol.22,No.6,PP.501-518.
26. Raeside Cross and Andrew Gayen and Laurence Prusak and Stephen P. Borgatti.( 2007), Knowing What We Know: Supporting Knowledge Creation and Sharing in Social Networks, Organizational Dynamics. 30, 100–120.
27. Renfro and dr. Richard Decro.( 2001). A Social Network analysis the Iran government, Mors Symposium, Working Group .8, 1-21.
28. Rivera.Mark &Soderstrom.Sara and Brian Uzzi.(2011). Dynamics of Dyads in Social Networks:Assortative,Relational,and Proximity Mechanisms,Annual Review of Sociology,First published online. 36, 91-115.
29. Rob Cross and Stephen P. Borgatti and Andrew Parker. (2002), Making Invisible Work Visible: Using Social Network Analysis to Supportstas Tegic Collaboration, California Management Review. 44, 25- 46.
30. Serrate, Oliver.(2009). Social Network Analysis, ADB. Asian Development Bank. Knowledge Solution. 39, 12-25.
31. Shortall.sally.(2010). Are rural development programmes socially inclusive?Social inclusion,civic engagement,participation,and social capital:Exploring the differences ,Journal of Rural Studies. 24, 450- 457.
32. Wasserman, S., Scott, J., & Carrington, P. J.( 2005). Introduction. In P. J. Carrington, J. Scott, & S. Wasserman (Eds.), Models and methods in social network analysis New York: Cambridge University Press. 56, 1–8.
33. Wasserman, Stanley & Faust, Katherine.( 1994). Social Network Analysis: Methods and Applications.Cambridge, Cambridge University Press.
34. Warrenc', Robinson.( 1975). Toward Socio-economic Population Planning, Population and Development Planning, Book years, New York. 45, 1-14.


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 30، شماره 2 - ( 1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها