دوره 30، شماره 2 - ( 1394 )                   جلد 30 شماره 2 صفحات 32-13 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

History

Rights and permissions
1- گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ،دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران
2- گروه جغرافیا و برنامه ریزی توریسم،دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران
چکیده   (5266 مشاهده)

امروزه صنعت گردشگری یکی از بزرگ ترین منابع درآمدیِ بسیاری از کشورها به حساب می آید. اما گردشگری از نظر ماهوی قبل از آنکه به عنوان یک پدیده اقتصادی مطرح باشد، یک امر فرهنگی است و فرهنگ به عنوان جاذبه اصلی گردشگری محسوب می شود. با توجه به آسیب پذیری و شکنندگی خاص میراث فرهنگی، توسعه گردشگری در مواردی می تواند موجب صدمه دیدن الگوهای فرهنگی بومی گردد. این امر در رابطه با گردشگری روستایی، که از جمله گزینه های مطرح و مهم برای کمک به توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی است، از حساسیت و اهمیت بیشتری برخوردار است. روستای ابیانه، به اعتبار پیشینه و آثارِ اصیل فرهنگی و تاریخی آن، از جمله شاخص ترین روستاهای گردشگری ایران در حوزه گردشگری فرهنگی به حساب می آید. با توجه به سابقه و شدت رونق گردشگری در این روستا، پژوهش حاضر با بهره گیری از فنون پیمایشی، به ارزیابی تاثیرات فرهنگیِ این پدیده از دیدگاه جامعه محلی پرداخته است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها بر اساس دیدگاه طیفیِ تداوم / گسستِ فرهنگی، بیانگر تاثیرگذاری فرهنگیِ معنی دار گسترش گردشگری، در همه حوزه هایِ آداب و رسوم محلی، روابط و انسجام اجتماعی، مبادلات فرهنگی، کالایی شدن فرهنگ محلی، توجه به میراث فرهنگی، آگاهی های عمومی، ناهنجاری های فرهنگی، نمودهای رفتاری و تغییرات یا واگشت های فرهنگی، در سطح روستا از دیدگاه ساکنین محلی است. گذشته از تفاوت های جزئی و انگشت شمار، ارزیابی جامعه محلی حاکی از تضعیف همه موارد فوق و به عبارتی بروز این تغییرات در محدوده گسست فرهنگی، البته با شدت های ملایم، بوده است. 

واژه‌های کلیدی:

فهرست منابع
1. ابیانه، ویدا .( 1391 ). توان های گردشگری روستای ابیانه و راهکارهای توسعه آن با استفاده از مدل SWOT ، همایش ملی جغرافیا و گردشگری در هزاره سوم، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد.
2. افشارپور، فرزانه .( 1390 ). بررسی تأثیرات توسعه توریسم و چش مانداز آینده آن (مطالعه موردی: منطقه باغ بهادران)، پایا ن نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی توریسم، استاد راهنما: عباس امینی، دانشگاه اصفهان
3. پاپلی یزدی، محمدحسین و سقایی، مهدی .( 1389 ). گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، تهران: سمت.
4. تولایی، سیمین و شاهدی، ناصر .( 1387 ) ارزیابی آثار دموگرافیک و فرهنگی گردشگری در سرعین اردبیل، علوم جغرافیایی، ش 11 ، صص 191-205 .
5. رضایی، روح الله؛ شریف زاده، ابوالقاسم و اسدپاسکی، امیر .( 1390 ). واکاوی پیامدهای منفی توسعه گردشگری در مناطق روستایی استان قزوین (مطالعه موردی: روستای گازرخان)، مسکن و محیط روستا، ش 137 ، صص 83-96 .
6. رضایی، روحالله؛ حسینی، سید محمود؛ رنجبران، پریسا و صفا، لیلا .( 1391 ). ارزیابی اثرات منفی توسعه گردشگری در روستای ابیانه استان اصفهان با استفاده از مدل تحلیل عاملی، فضای گردشگری، ش 1، صص 28-38
7. رضوانی، محمدرضا و صفائی، جواد .( 1384 ). گردشگری خانه های دوم و اثرات آن بر نواحی روستایی؛ فرصت یا تهدید (مورد مطالعه: نواحی روستایی شمال تهران)، پژوه شهای جغرافیایی، ش 54 ، صص 109 -121
8. ضرابی، اصغر و اسلامی، صدیف .( 1389 ). سنجش تأثیرات اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست-محیطی توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان مشکی نشهر)، پژوهش های جغرافیای انسانی، ش 75 ، صص 37 -52
9. ضیایی، محمود و ترابیان، پونه .( 1389 ). سنجش سطح قابل قبول اثرات منفی اجتماعی گردشگران بر جوامع محلی در ایران؛ مورد مطالعه: سکونتگا ههای روستایی حوزه تالاب پریشان، فصلنامه جغرافیا، ش 27 ، صص 205-225
10. علیقلی زاده فیروزجایی، ناصر؛ بدری، سیدعلی و فرجی سبکبار، حسنعلی .( 1386 ). نگرش جامعۀ میزبان به اثرات،محیطی و اقتصادی گردشگری در نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی نوشهر)، روستا و توسعه، ش 27 صص 1-22
11. عنابستانی، علیاکبر؛ بوذرجمهری، خدیجه و صاحب کار، ناهید .( 1391 ). پیامدهای اجتماعی و اقتصادی توسعه گردشگری خانه های دوم در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان شیری ندره شهرستان قوچان)، پژوهش و برنامه ریزی روستایی، ش 1، صص 97-123
12. قادری، اسماعیل .( 1382 ). نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی، پایا ن نامه دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران .
13. سبزی، عاطفه و قدیری، نیلوفر .( 1390 ). بررسی راهکارهای توسعه گردشگری در روستای ابیانه، مجموعه مقالات دومین همایش ملی بوم های بیابانی گردشگری و هنرهای محیطی، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد.
14. شارپلی، ریچارد و تلفر، دیوید .( 1392 ). برنام هریزی توسعه گردشگری در کشورهای در حال توسعه ترجمه: حمید ضرغام بروجنی و همکاران، تهران: انتشارات مهکامه.
15. کاظمی، مهدی .( 1386 ). مدیریت گردشگری ، تهران: سمت، چاپ دوم.
16. کوهن، گوئل .( 1377 ). صنعت توریسم و توسعه پایدار نمادی از مدیریت پویا، محیط شناسی، ش 21 ، صص 79-90.
17. مبارکی، امید .( 1386 ). برنامه ریزی فضایی شهرستان ملکان، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری،استاد راهنما: حسن بیک محمدی، دانشگاه اصفهان.
18. مهدوی، داوود .( 1387 ). راهکارهای توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT دهستان لواسان کوچک، پایا ننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: عبدالرضا رکنالدین افتخاری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
19. یعقوب زاده، رحیم و زندی، ابتهال .( 1391 ). شناسایی و اولوی تبندی تهدیدات اجتماعی- فرهنگی و امنیتی مؤثر بر گردشگران خارجی ایران، مطالعات امنیت اجتماعی، ش 29 ، صص 102 -113.
20. Ahammed, S. Saleh (2010). Impact of Tourism in Cox’s Bazar, Bangladesh. MSc Thesis, North South University, Bangladesh.
21. Baiwa, Joseph E.M. (2002). The socio-economic and environmental impacts of tourism development on the Okavango Delta,north-western Botswana, Journal of Arid Environments, 54,447-467.
22. Byrd, Erick, Bosley, Holly and Dronberger, Meghan (2009). Comparisons of stakeholder perceptions of tourism impacts in rural eastern North Carolina. Tourism Management, 30 (1), 693-703.
23. Charlsen, Jack and Jafari, Jafar (1996). Culture and international tourism. Annals of Tourism Research 23 (4): 955-958.
24. Choi, H.S. Chris and Sirakaya, Ercan (2006). Measuring residents’ attitude toward sustainable tourism: development of sustainable ourism scale. Journal of Travel Research 43: 380-394.
25. Eghbali, Naser , Bakhshandeh Nosrat, Abbas and Alipour, Khalil (2011). Effect of positive and negative rural tourism (case study: ural Semnan province). Journal of Geography and Regional planning 2: 63-76.
26. Johnston, Jerryd, Shepenger, Daivid and Akis, S. Peristianis (1994). Resident’s perceptions of tourism development. Annals of ourism Research 21: 629-642.
27. George, E.Wanda (2005). The power of tourism: A metamorphosis of community culture. Journal of Tourism and Cultural Change (2): 88-107.
28. George, E.Wanda, Mair, Heather and Reid, Donald G. (2009). Rural tourism development (localism and cultural change), Channel iew Publication, Bristol, Buffalo, Toronto.
29. Parrinello, G. Liebman (2001). The technological body in tourism research and praxis. International Sociology 16 (2): 205-219.
30. Singla, Manika (2014). A case study on socio-cultural impacts of tourism in the city of Jaipur, Rajasthan: India. Journal of Business Management & Social Sciences Research 3 (2).
31. Smith, Michael D. and Krannich, Richard S. (1998). Tourism dependence and resident attitudes. Annals of Tourism research 25: 83-802.
32. Swarbrooke, John (1991). Sustainable Tourism Management, UK. CABI Publishing. Urry, John (1995). Consuming Places. London: outledge