1- واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران 2- دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران 3- واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
چکیده: (355 مشاهده)
اهداف:برابری جنسیتی به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر توسعه انسانی، حاکی از عدم تبعیض در جهت اشتغال، آموزش، سلامت، مشارکت اجتماعی و غیره بین زنان ومردان در جامعه است. هدف از مقاله حاضر تحلیل رابطه سطح توسعه انسانی با درجه نابرابری و بهرهمندی جنسیتی در ایران به تفکیک استانها در بازه زمانی ۱۳۹۸-۱۳۸۸ بود. روششناسی: این مطالعه با استفاده از روش اسنادی-آماری یا به بیان دیگر مطالعات بعد از وقوع (تحلیل ثانویه) در سال ۱۴۰۱ به انجام رسید. جمعآوری اطلاعات با استفاده از سالنامههای آماری ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ شکل گرفت. جامعه آماری در این پژوهش استانهای کشور بر اساس تقسیم سیاسی سال ۱۳۸۵ بودهاند. متغیرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از نوع سکونتگاه، تراکم جمعیت (نیروی انسانی)، دوری و نزدیکی به پایتخت، سطح توسعه انسانی، و شاخص ناخالص داخلی(GDP) و متغیرهای وابسته عبارتند از شاخصهای نابرابری و بهرهمندی جنسیتی. شاخصهای مورد نظر برای هر یک از استانهای ایران به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت. دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندمتغیره از طریق نرمافزار SPSS ۲۲تحلیل شد. یافتهها: نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که شاخص سطح توسعه انسانی، دوری و نزدیکی مناطق مختلف کشور از تهران، تراکم جمعیت (نیروی انسانی)، نوع سکونتگاههای جغرافیایی در مناطق مختلف کشور ارتباط مثبت و معناداری در سطح ۹۹% با شاخص محرومیت و بهرهمندی جنسیتی دارد. همچنین، نتایج آزمون رگرسیون حاکی از ضرایب تاثیرگذار متغیرهای مستقل بر شاخصهای نابرابری و بهرهمندی جنسیتی در استانهای مورد بررسی بود. نتیجهگیری: وضعیت شاخصهای توسعه بر ارتقا یا تضعیف شاخصهای نابرابری و بهرهمندی جنسی در استانهای ایران اثرگذار است.
Najafi M, Mohebi M, Negahdari E. Analyzing the Effect of Human Development level on the Gender Inequality and Exploitation. GeoRes 2023; 38 (1) :1001-1013 URL: http://georesearch.ir/article-1-1430-fa.html
نجفی مهدی، محبی محمد، نگهداری ابراهیم. تحلیل رابطه سطح توسعه انسانی با درجه نابرابری و بهرهمندی جنسیتی. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 1401; 38 (1) :1001-1013