دوره 32، شماره 3 - ( 1396 )
جلد 32 شماره 3 صفحات 22-10 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
موضوع مقاله:
History
دریافت: 1396/4/12 | پذیرش: 1396/7/22 | انتشار: 1396/9/27
دریافت: 1396/4/12 | پذیرش: 1396/7/22 | انتشار: 1396/9/27
Rights and permissions
Authors
لیا شاددل1، محمد رحیم رهنما*1، امید علی خوارزمی1
1- گروه جغرافیا ،دانشگاه فردوسی مشهد ،مشهد،ایران
چکیده (5472 مشاهده)
سلامت از مهمترین ابعاد حیات انسان و شرطی ضروری برای ایفای نقش‌های اجتماعی است. زنان شرایط سلامت منحصر بفردی دارند و بیشتر از مردان از سیستم خدمات سلامت استفاده می کنند. فضاهای سبز شهری دارای پتانسیلی برای مداخله مقرون به صرفه در رفع مسائل سلامت می باشند. با توجه به اهمیت موضوع این مقاله به تحلیل خودهمبستگی فضایی مرگ بانوان و دسترسی به فضاهای سبز شهری در شهر مشهد می‌پردازد. روش تحقیق حاضر توصیفی_ تحلیلی است و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم افزار Geo Da به تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. بر اساس آمارنامه سال 1392، اولین دلیل مرگ بانوان در شهر مشهد بیماری قلبی_ عروقی است. لذا مرگ بانوان بر اثر این بیماری بررسی می شود و آدرس محل سکونت افراد فوت شده (1780 آدرس به صورت کامل) در GIS نقطه گذاری شدند. جهت بررسی توزیع فضایی مرگ بانوان از ضریب موران و آماره G، برای محاسبه میانگین فاصله مرکز محلات تا نزدیکترین فضای سبز بالای یک هکتار از دستور Near و به منظور تحلیل خود همبستگی فضایی مرگ بانوان و دسترسی به فضاهای سبز شهری در شهر مشهد از ضریب دو متغیره موران استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که توزیع فضایی مرگ و میر بانوان به صورت خوشه ای است و ضریب موران 0.5 و آماره G 0.4 بدست آمده است و 42% محلات در فاصله بیشتر از 1000 متر از پارک‌های بالای یک هکتار قرار دارند. در ارتباط با تحلیل خود همبستگی فضایی مرگ بانوان و دسترسی به فضاهای سبز شهری توزیع فضایی بدست آمده از نوع خوشه ای است و ضریب موران دو متغیره 0.3 بدست آمد و در مناطقی که بانوان فاصله زیادی تا فضای سبز دارند، مرگ بانوان از توزیع فضایی بالایی برخوردار است.
واژه‌های کلیدی:
فهرست منابع
1. افشانی، سید علیرضا، شیری محمدآبادی، حمیده (1394)، رابطه اعتماد اجتماعی با سلامت اجتماعی در بین زنان شهر یزد، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 4، شماره 2، صص 299-277.
2. جلیلی، تورج، کابلی، احمد رضا، حکمت نیا، سیامک (1394)، نقش فضای سبز در ارتقا سلامت روانی و اجتماعی ساکنین بافت‌های فرسوده شهری نمونه موردی کلان‌شهر اهواز، چهارمین کنفرانس ملی نقش تکنولوژی و فناوری‌های پایدار در مهندسی عمران و معماری. اسفندماه، شیراز، موسسه پندار همایش پارس.
3. جهدی، رقیه، خان محمدی، مهرداد (1389)، بررسی آثار جنگل‌ها و فضای سبز شهری بر روی سلامت شهروندان مطالعه موردی شهر رشت، اسفندماه، چهارمین همایش تخصصی مهندسی محیط‌زیست، تهران.
4. رهنما، محمدرحیم، ذبیحی، جواد (1390)، تحلیل توزیع تسهیلات عمومی شهری در راستای عدالت فضایی با مدل یکپارچه‌ی دسترسی در مشهد، جغرافیا و توسعه، شماره 23، صص 26-5.
5. رهنما، محمدرحیم، عباس زاده، غلامرضا (1387)، اصول، مبانی و مدل‌های سنجش فرم کالبدی شهر، مشهد، انتشارات جهاد دانشگاهی.
6. صفریان، محمد، شاکری، محمدتقی، مرادی مرجانه، ریحانه، صادقی، خدیجه، محمدآبادی، سلیمه (1386)، بررسی شیوع چاقی و توزیع چربی در دختران سنین بلوغ مشهد، دومین همایش سراسری ارتقا سلامت بانوان با محور خانواده سالم، شورای امور بانوان با همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 14-12 تیرماه.
7. کیانی، اکبر، کاظمی، علی اکبر (1394)، تحلیل توزیع خدمات عمومی شهر شیراز با مدل‌های خودهمبستگی فضایی در نرم‌افزار Arc GIS و Geo da، نشریه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، دوره 6، شماره 22، صص 14-1.
8. لاهیجانیان، اکرم الملوک، شیعه بیگی، شادی (1389)، رویکردی تحلیلی به طراحی و مدیریت پارک‌های شهری و رابطه آن با سلامت شهروندان، نشریه هویت شهر، دوره 5، شماره 7، صص 104-95.
9. مامسن، جنت هنشل (1387)، جنسیت و توسعه، ترجمه‌ی زهره فنی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
10. مجدی، محمدرضا، خدایی، غلامحسن، غیورمبرهن، مجید، عظیمی نژاد، محسن، اسماعیلی، حبیب اله، پریزاده، محمدرضا، صفریان، محمد (1386)، زنان خانه‌دار شهری در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع دوم هستند. دومین همایش سراسری ارتقا سلامت بانوان با محور خانواده سالم، شورای امور بانوان با همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 14-12 تیرماه.
11. ودادهیر، ابوعلی، ساداتی، سیدمحمدهانی، احمدی، بتول (1387)، سلامت زنان از منظر مجلات بهداشت و سلامت در ایران، زن در توسعه و سیاست، دوره 6، شماره 2، صص 155-133.
12. Annerstedt, M., Östergren, P. O., Björk, J., Grahn, P., Skärbäck, E., Währborg, P. (2012), Green Qualities in the Neighborhood and Mental Health–Results from a Longitudinal Cohort Study in Southern Sweden, BMC Public Health, Vol. 12, No. 1.
13. Barton, J., Pretty, J. (2010), What is the Best Dose of Nature and Green Exercise for Improving Mental Health? A multi-study analysis, Environmental Science Technology, Vol. 44, No. 10, pp. 3947-3955.
14. Barton, H. and Tsourou, C. (2000), Healthy Urban Planning, Published on Behalf of the world health organization, Regional Office for Europe, Spon pub.
15. Brown, W. J., Burton, N. W., Rowan, P. J. (2007), Updating the Evidence on Physical Activity and Health in Women, American Journal of Preventive Medicine, Vol. 33, No. 5, pp. 404-411.
16. Dallat, M. A. T., Soerjomataram, I., Hunter, R. F., Tully, M. A., Cairns, K. J., Kee, F. (2014), Urban Greenways Have the Potential to Increase Physical Activity Levels cost-effectively, The European Journal of Public Health, Vol. 24, No. 2, pp. 190-195.
17. Department of Culture, Media and Sport (DCMS). (2002), Game Plan a Strategy for Delivering Government’s Sport and Physical Activity Objectives London Department of Culture, Media and Sport and Cabinet Office.
18. Hough, R. L. (2014), Biodiversity and Human health Evidence for Causality ? Biodiversity and Conservation, No. 23, pp. 267- 288
19. Keniger, L. E., Gaston, K. J., Irvine, K. N. and Fuller, R. A. (2013), What are the Benefits of Interacting with nature? International Journal of Environmental Research and Public Health, No. 10, pp. 913–935.
20. Lee, S. I. (2000), Developin a Bivariate Spatial Association an Integration of Pearson's r and Moran's I, Journal of Geographical Systems, No. 3, pp. 369-385.
21. Maas, J., Verheij, R. A., Spreeuwenberg, P., Groenewegen, P. P. (2008), Physical Activity as a Possible Mechanism Behind the Relationship Between Green Space and Health a Multilevel Analysis, BMC Public Health, Vol. 8, No. 1.
22. Nour, N. M. (2014), Global Women's Health–A global Perspective, Scandinavian Journal of Clinical and Laboratory Investigation, Vol. 74 (sup. 244), pp. 8-12.
23. Parks, S. E., Housemann, R. A., Brownson, R. C. (2003), Differential Correlates of Physical a Activity in Urban and Rural Adults of Various Socioeconomic Backgrounds in the United States, Journal of Epidemiology and Community Health, Vol. 57, No. 1, pp. 29-35.
24. Patchias, E. M., Waxman, J. (2007), Women and Health Coverage The Affordability Gap, the Common Wealth Fund, Issue Brief, No. 25, pp. 1-12.
25. Pereira, G., Foster, S., Martin, K., Christian, H., Brouff, B.J., Knuiman, M., Giles-Corti, B. (2012), The Association Between Neighborhoods Greenness and Cardiovascular Disease an Observational Study, BMC Public Health, Vol. 12, No. 466, pp. 2-9.
26. Pretty, J., Peacock, J., Sellens, M., Griffin, M. (2005), The Mental and Physical Health Outcomes of Green Exercise, International Journal of Environmental Health Research, Vol. 15, No. 1, pp. 319-337.
27. Reklaitiene, R., Grazuleviciene, R., Dedele, A., Virviciute, D., Vensloviene, J., Tamosiunas, A. Bernotiene, G. (2014), The Relationship of Green Space, Depressive Symptoms and Perceived General Health in Urban Population, Scandinavian Journal of Public Health, Vol. 42, No. 7, pp. 669-676.
28. Shanhan, D.F., Fuller, R.A., Bush, R., Lin, B.B., Gaston, K.J. (2015), The Health Benefits of Urban Nature How Much do we Need? Bio Science, No. 65, pp. 476-485.
29. Timperio, A., Giles-Corti, B., Crawford, D., Andrianopoulos, N., Ball, K., Salmon, J., Hume, C. (2008), Features of Public Open Spaces and Physical Activity Among Children Findings From the CLAN Study, Preventive Medicine, No, 47, pp. 514-518.
30. World Health Organization. (2012), Physical Inactivity a Global Public Health Problem. 2010. URL www. Who. int/dietphysicalactivity/factsheet_inactivity/en/. Part I APPEND