Afarand Journals

Geographical Research

eISSN : 2538-4384
pISSN : 1019-7052
Persian
Language
Geographical Research is Published in Persian Fulltext.
دوره 32، شماره 1 - ( 1396 )                   جلد 32 شماره 1 صفحات 136-121 | برگشت به فهرست نسخه ها
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:

Print XML English Abstract PDF HTML

‎ 10.18869/acadpub.geores.32.1.121

History

دریافت: 1395/9/15 | پذیرش: 1395/2/20 | انتشار: 1396/3/23
How to cite this article
Akhvan Abdollahian M, Taghvaei M, Varesi H. Determining Vulnerable Applications and Criteria for Spatial Locating With Emphasis on Unnatural Crises with AHP Method (Case Study: Sabzevar). GeoRes 2017; 32 (1) :121-136
URL: http://georesearch.ir/article-1-107-fa.html
اخوان عبداللهیان محمدرضا، تقوایی مسعود، وارثی حمیدرضا. تعیین نوع کاربری‌های آسیب پذیر و معیارهای مکان گزینی فضائی – کالبدی آنها با تاکید بر بحران‌های غیرطبیعی (پدافندغیرعامل) به روش AHP (نمونه موردی شهر سبزوار). فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی. 1396; 32 (1) :121-136

URL: http://georesearch.ir/article-1-107-fa.html

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rights and permissions
تعیین نوع کاربری‌های آسیب پذیر و معیارهای مکان گزینی فضائی – کالبدی آنها با تاکید بر بحران‌های غیرطبیعی (پدافندغیرعامل) به روش AHP (نمونه موردی شهر سبزوار)
Authors محمدرضا اخوان عبداللهیان1، مسعود تقوایی*1، حمیدرضا وارثی1
1- گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری ،دانشگاه اصفهان، اصفهان،ایران
چکیده   (5948 مشاهده)

با افزایش سریع جمعیت جهان، هرروز این جمعیت بیشتر در شهرها متمرکز می‌شوند به طوری که امروزه حدود نیمی از جمعیت کره زمین در شهرها ساکن هستند. پیش‌بینی شده است برای 20 سال آینده از 2.2 میلیارد جمعیتی که به ساکنین زمین اضافه خواهند شد، 2.1 میلیارد ساکن شهرها خواهند بود. انتظار می‌رود 2 میلیارد از این جمعیت در شهرهای کشورهای درحال ‌توسعه متولد شوند(UNDP Annual Report, 2003). لذا یکی از موارد مهم تامین امنیت در شهرها می‌باشد. با درک این موضوع وشناخت هرچه بیشتر ازپدافند غیرعامل و عوامل و مؤلفه‌های شکل دهنده آن و همچنین تأثیرآن در امنیت کشور می‌توان راه‌هایی را جستجو کرد که بتوان خسارات، ضایعات و تلفات را کاهش‌ داد. باتوجه به اینکه کشور ایران به دلیل شرایط سیاسی به وجود آمده بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و موقعیت جغرافیایی منحصربه فرد، در سه دهه اخیر همواره مورد تهدیدهای سیاسی، اقتصادی و نظامی بوده است لزوم توجه به این شاخصه در طرح­ریزی وبرنامه­ریزی شهری اهمیت دوچندان پیداکرده است(Youngs,2008:14). از موضوعات حائز اهمیت که می­بایست در بحث پدافند غیرعامل و مدیریت بحران رعایت شود موضوع مکانیابی کاربری‌ها به ویژه کاربری‌های آسیب‌پذیر (که با عملیات امداد و نجات ارتباط مستقیم دارند) است. لذا هدف از این مطالعات دستیابی به شناسائی نوع کاربری‌های  تحت تاثیر در زمان بحران و تعیین معیارهای مکانیابی کاربری‌های تحت تاثیر در زمان بحران از نگاه شاخص‌های فضائی – کالبدی (موثر در مکانیابی کاربری‌ها) می‌باشد تا بتوان در تهیه طرح‌های توسعه و عمران به عنوان ضوابط و مقررات ملاک عمل، مورد استناد قرارگیرد. این امر با توجه به شرایط شهر سبزوار صورت پذیرفته است. ازاین‌رو ابتدا متون و مفاهیم مرتبط با پدافند غیرعامل، مدیریت بحران و مکانیابی کاربری‌ها، بررسی و سپس تعریف کاربری‌های آسیب پذیر و تعیین شاخص‌های مناسب مکانیابی این نوع از کاربری‌ها در زمان بحران شناسایی شده است. در گام بعدی با بررسی اسناد و نقشه‌های شهر سبزوار شاخص‌های شناسایی شده به ترتیب اهمیت برای شهر سبزوار اولویت‌بندی گردید.در پایان به کمک روش AHP-GIS مکان­های بهینه برای این مراکز شناسایی شده­اند. نتایج مطالعه حاکی از آن است که با توجه به شرایط و ویژگی­های شهر سبزوار معیارهای سازگاری، آسایش، کارآیی، مطلوبیت، سلامتی و استانداردهای ایمنی در مکانیابی کاربری‌های آسب پذیر دارای بیشترین اهمیت می­باشد.

واژه‌های کلیدی:
پدافند غیر عامل، مدیریت بحران، کاربری، مکانیابی بحران غیرطبیعی، کاربری شهری، AHP .
فهرست منابع
1. ­ احمدی، محمد (1390)، دفاع شهری و ضرورت‌های آن، اولین همایش ملی دفاع شهری، اهواز، سیویلیکا.
2. ­ استانداری خراسان رضوی،گزارش‌های دوره‌ای از شهرهای استان،کمیسیون عمران استانداری (1394)، سال اول، چاپ اول، انتشارات شهرداری مشهد.
3. ­ اصغریان جدی، احمد (1386)، الزامات معمارانه در دفاع غیر عامل پایدار، انتشارات قرارگاه خاتم النبیا (ص)، چاپ اول، تهران.
4. ­ امینی، لادن، حسنی، احمد، نجفی، محمد (1389)، ارزیابی و تحلیل مکانی کارایی شبکه‌های ارتباطی محلی پس از زمین لرزه از منظر پدافند غیر عامل. مجله علوم و فناوری‌های جغرافیایی، سال اول، شماره اول، تهران.
5. ­ انتظاری، حمید (1394)، مروری بر پدافند غیرعامل در شهرهای جدید خراسان رضوی. انتشارات ثامن، خراسان رضوی. چاپ سوم، مشهد.
6. ­ تقوایی، مسعود (1387)، برنامه‌ریزی و مدیریت بحران شهری، نشرکنکاش،چاپ اول، اصفهان.
7. ­ تقوایی، مسعود، خمسلویی، علی (1391)، بررسی آسیب پذیری کاربری‌های شهری در مسیرهای راه پیمایی با رویکرد پدافند غیر عامل مطالعه موردی: کلان شهر اصفهان، آمایش محیط. سال چهارم. شماره 16. تهران.
8. ­ تقوایی، مسعود، سلیمانی، فربد (1390)، مدیریت بحران شهرها با تأکید بر سیل، فصلنامه اطلاعات جغرافیایی سپهر، سال بیستم، شماره 79، تهران.
9. ­ حمیدی‌زاده، نریمان (1380)،گزارش تحلیل سالانه وضعیّت فرهنگی و اقتصادی سبزوار،چاپ اوّل، انتشارات شهرداری سبزوار.
10. ­ حیدری، اکبر، رهنما، محمد، شکوهی، مجید، خوارزمی، احمد (1395)، تحلیل تحوّلات فضایی محیط زیست شهری در کلانشهر مشهد با استفاده از الگوی آینده پژوهی گام طبیعی، مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره 6، شماره 18.
11. ­ موحدی نیا، جاوید (1388). اصول و مبانی پدافند غیرعامل. انتشارات دانشگاه صنعتی مالک اشتر چاپ سوم، تهران.
12. ­ معتمدی، سعادت، احدنژادروشتی، محسن (1375)، بررسی و تحلیل نقش بازارچه های مرزی در قیمت زمین و مسکن شهری )).پژوهش و برنامه‌ریزی شهری،زمستان1393،دوره5 ، شماره19
13. ­ رهنما، محمدرحیم، حسن آقاجانی (1388)،تحلیل توزیع فضایی کتابخانه‌های عمومی در شهر مشهد، کتابداری و اطلاع رسانی، شماره دوم، جلد 12، پیاپی 46. صص 7- 26.
14. ­ ابلاغ سیاست‌های کلی نظام در امور پدافند غیرعامل (1389)، http://English.khamenei.ir
15. United Nations Development Programme (2005 ),7
16. Warden, J.A. (1995), Success in Modern War: A Response to Robert Pape's Bombing to Win, Security Studies, Winter (9), pp.87–93
17. Rattien, S. (1990), The Role of Media in Hazard Mitigation & Disaster Management, Disaster Press
18. Darbak, T. E. (1990), Emergency Management: Strategies for maintaining Organizational Integrity
19. Saaty, T.L., (1980), The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill, New York
20. Eldin, N. N., Eldrandaly, K.A. (2004), A Computer-aided System For Site Selection of Major Capital Investments, 1st ASCAAD International Con ference, e-Design in Architecture Dhahran.
21. Makropoulos, C.K., Butler, D. (2006) Spatial ordered weighted averaging: incorporating spatially variable attitude towards risk in spatial multi-criteria decision-making, Environmental Modelling & Software.
22. APA, (2006), New towns for new human, Washington DC. USA.
23. Edwards, E. (2010), Civil war, Journal of Economic literature,48(1), pp. 3-57
24. Hanmer, U. (2012), Does demogracy preemt civil wars? journal of political economy.
25. Raggers, C. (2012), From warfare to welfare: Defense intellectuals and urban problems in Cold War America, JHU Press
26. Young, G. (2010), Globalization: Theory and practice, A&C Black, 311(7001), pp. 376-80.
27. Zucker, P. (2011), Town and Square; From the agora to the village Green, The MIT Press Massachusetts
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول